Psychiczny terror sąsiada

Konflikt z sąsiadami z bloku

Przestępstwo znęcania się fizycznego i psychicznego jest określone w art. 207 § 1 Kodeksu karnego. Zgodnie z tym przepisem – „Kto znęca się fizycznie lub psychicznie nad osobą najbliższą lub nad inną osobą pozostającą w stałym lub przemijającym stosunku zależności od sprawcy albo nad małoletnim lub osobą nieporadną ze względu na jej stan psychiczny lub fizyczny, podlega karze pozbawienia wolności od 3 miesięcy do lat 5”.

W opisywanej w pytaniu sytuacji trudno mówić o popełnieniu przestępstwa znęcania się fizycznego i psychicznego określonego w art. 207 Kodeksu karnego ze względu na to, że w sytuacji tej nie występuje stosunek zależności pomiędzy Panią i mamą, a innymi lokatorami i osobami uczestniczącymi w konflikcie. Jak stwierdził Sąd Najwyższy w uchwale pełnego składu Izby Karnej z dnia 9 czerwca 1976 r., sygn. akt. VI KZP 13/75 – stosunek zależności od sprawcy zachodzi wówczas, gdy pokrzywdzony nie jest zdolny z własnej woli przeciwstawić się znęcaniu i znosi je z obawy przed pogorszeniem swoich dotychczasowych warunków życiowych (np. utratą pracy, środków utrzymania, mieszkania, rozłąką lub zerwaniem współżycia ze sprawcą).

Stosunek zależności może istnieć z mocy prawa (np. w razie ustanowienia opieki lub umieszczenia dziecka w rodzinie zastępczej) albo na podstawie umowy (np. między pracodawcą a pracownikiem, najemcą lokalu a wynajmującym itp.). Może także wynikać z sytuacji faktycznej, stwarzającej dla sprawcy sposobność znęcania się przy wykorzystaniu nad ofiarą przewagi jaką mu daje łącząca ich więź materialna, osobista lub uczuciowa.

Naganne zachowanie sąsiadów, przemoc fizyczna i werbalna 

Zachowanie sąsiadów może wyczerpywać znamiona innych przestępstw i wykroczeń. W szczególności mogą to być:

• przestępstwo naruszenia nietykalności cielesnej – art. 217 § 1 Kodeksu karnego,
• przestępstwo pomówienia – art. 212 § 1 Kodeksu karnego,
• przestępstwo znieważenia – art. 216 § 1 Kodeksu karnego,
• przestępstwo gróźb karalnych – art. 190 § 1 Kodeksu karnego,
• wykroczenie zakłócania spokoju – art. 51 § 1 Kodeksu wykroczeń,
• wykroczenie złośliwego niepokojenia – art. 107 Kodeksu wykroczeń.

Zachowanie sąsiadów i innych osób narusza dobra osobiste Pani i mamy co może stanowić podstawę do odpowiedzialności cywilnej.

Sytuacja jest o tyle trudna, że nie dysponujecie Panie żadnymi dowodami na okoliczność waszego zachowania wobec sąsiada, jego znajomych i innych osób. Nie posiadając dowodów trudno będzie doprowadzić do tego, aby osoby przejawiające wobec Pań wrogość poniosły odpowiedzialność karną czy też cywilną.

Jak doprowadzić do ukarania sąsiada za naganne zachowanie?

Gdyby były dowody na okoliczność zachowania osób w stosunku do Pań – np. zeznania świadków, nagrania sytuacji w której osoba popełnia wykroczenie lub przestępstwo, organy ścigania z pewnością podjęłyby odpowiednie kroki w celu ukarania sprawców. W takim przypadku prokurator czy policja posiadając wyłącznie zeznania Pani i mamy, a także sprzeczne zeznania potencjalnych sprawców nie jest w stanie ustalić rzeczywistego stanu faktycznego i dlatego odmawiają prowadzenia postępowania lub te postępowania umarzają. Proszę pamiętać, że można w poczuciu zagrożenia działaniami innych osób, wzywać policję. Również w przypadku zakłócania spokoju głośnymi hałasami lub zakłócania ciszy nocnej możecie Panie żądać interwencji policji. Jeżeli policjanci stwierdzą, że nastąpiło naruszenie norm prawnych z pewnością podejmą stosowne działania.

Jak udowodnić sąsiadowi bezprawne zachowanie?

W celu udowodnienia popełnienia czynów zabronionych możecie Panie starać się o uzyskanie dowodów popełnienia tych czynów przez dane osoby. Możecie Panie np. nagrywać sytuacje w których osoby dopuszczają się napaści, kiedy jesteście znieważane czy pomawiane. Można nagrać hałasy, które zakłócają spokój czy ciszę nocną lub zaprosić do siebie osoby, które mogłyby potwierdzić bezprawne zachowania w stosunku do Pań. Można także zawiadomić administrację budynku o zachowaniach sąsiadów, które powodują, że dalsze zamieszkiwanie tam jest niemożliwe. Administracja powinna podjąć działania w celu złagodzenia konfliktu pomiędzy sąsiadami, łącznie z powództwem o eksmisję uciążliwego lokatora czy właściciela mieszkania.

Trzeba nadal próbować rozmawiać z dzielnicowym i przedstawić mu swój problem. Ma on obowiązek przeprowadzić rozmowy ze wszystkimi uczestnikami konfliktu i podjąć stosowne działania.

Jeżeli chodzi o oskarżenia pod adresem Pani i Pani mamy to proszę pamiętać, iż takie zachowania jakich miałyście Panie się dopuścić również muszą zostać udowodnione. Jeżeli osoby oskarżające Panie o agresywne zachowania nie mają potwierdzenia w postaci dowodów postępowania w sprawie z pewnością będą umarzane.

Konflikty sąsiedzkie zdarzają się bardzo często. W wielu przypadkach pokrzywdzonym w takich konfliktach nie udaje się doprowadzić do ukarania sprawców ze względu na brak dowodów czy zmowę milczenia wokół problemu.

Źródła:

1. Ustawa z dnia 6 czerwca 1997 r. - Kodeks karny - Dz.U. 1997 nr 88 poz. 553
2. Uchwała Sądu Najwyższego pełnego składu Izby Karnej z dnia 9 czerwca 1976 r., sygn. akt. VI KZP 13/75