Operacja a prowadzenie firmy, co zrobić, aby uniknąć L4 i problemów z ZUS?

Co jeśli pacjent odmawia przyjęcia zwolnienia lekarskiego?

Jeśli Pański stan zdrowia nie pozwala na prowadzenie działalności gospodarczej, wykonywanie pracy zarobkowej, lekarz wystawia zwolnienie lekarskie. Brak zwolnienia lekarskiego w takiej sytuacji stanowiłoby naruszenie prawa pacjenta. Same prawa pacjenta określone są w ustawie z dnia 6 listopada 2008 r. o prawach pacjenta i Rzeczniku Praw Pacjenta. Co do zasady, po operacji, hospitalizacji wystawiane jest zwolnienie lekarskie. Natomiast Pan, jako pacjent, może odmówić zwolnienia lekarskiego, czyli oświadczyć lekarzowi, że takie zwolnienie nie jest Panu potrzebne. Wtedy lekarz odnotuje w karcie informacyjnej stanowiącej wypis ze szpitala, że odmówił Pan skorzystania ze zwolnienia lekarskiego. Jest to zabezpieczenie dla lekarza i placówki medycznej na wypadek, gdyby na skutek takiej Pana decyzji nastąpiło pogorszenie Pańskiego zdrowia.

Zasiłek chorobowy – granice dopuszczalnej aktywności w czasie L4

Natomiast kwestia zwolnienia lekarskiego i wykonywania pracy zarobkowej ma znaczenie tylko w sytuacji, w której pobierałby Pan za ten okres zasiłek chorobowy. Zgodnie z art. 17 ust. 1 ustawy z dnia 25 czerwca 1999 r. o świadczeniach pieniężnych z ubezpieczenia społecznego w razie choroby i macierzyństwa (Dz.U. z 2023 r., poz. 2780): Ubezpieczony wykonujący w okresie orzeczonej niezdolności do pracy pracę zarobkową lub wykorzystujący zwolnienie od pracy w sposób niezgodny z celem tego zwolnienia traci prawo do zasiłku chorobowego za cały okres tego zwolnienia. W konsekwencji wystarczy więc, że w czasie orzeczonej niezdolności do pracy (tj. czasowej niezdolności do pracy stwierdzonej zaświadczeniem lekarskim) ubezpieczony wykonuje pracę zarobkową i nie jest niezbędne, aby była ona niezgodna z celem zwolnienia lekarskiego. Sformułowanie „praca zarobkowa” jest zwrotem wieloznacznym na gruncie języka polskiego. Zwrot ten zachowuje taki charakter również na gruncie komentowanej ustawy. Nie został bowiem zdefiniowany w przepisach ustawy oraz w przepisach innych ustaw z zakresu ubezpieczeń społecznych. Występujące zaś w systemie prawnym definicje „innej pracy zarobkowej” mają zakres zastosowania ograniczony wyłącznie do ustaw z zakresu zabezpieczenia społecznego, w których zostały wyrażone. Przez wykorzystywanie zwolnienia w sposób niezgodny z jego celem należy rozumieć wykonywanie czynności mogących przedłużyć okres niezdolności do pracy. O ile praca zarobkowa odnosi się do ekonomicznej strony życia człowieka, to wykorzystywanie zwolnienia niezgodnie z jego celem może dotyczyć każdej działalności ubezpieczonego. Przesłanka ta koncentruje się na relacji między sposobem zachowania ubezpieczonego a celem zwolnienia od pracy. Celem zwolnienia lekarskiego jest odzyskanie przez ubezpieczonego zdolności do pracy. W osiągnięciu tego celu przeszkodą może być zatem zarówno wykonywanie pracy zarobkowej (co przesądził ustawodawca), jak i inne zachowania ubezpieczonego utrudniające proces leczenia i rekonwalescencję, w tym wykonywanie pracy niezarobkowej.

Wnioski

Wobec powyższego, jeżeli nie wystąpi Pan do ZUS o wypłatę zasiłku chorobowego, to posiadając zwolnienie lekarskie nikt nie zakwestionuje tego, że Pan pracuje.

Źródła:

1. Ustawa z dnia 6 listopada 2008 r. o prawach pacjenta i Rzeczniku Praw Pacjenta, Dz.U. 2009 nr 52 poz. 417
2. Ustawa z dnia 25 czerwca 1999 r. o świadczeniach pieniężnych z ubezpieczenia społecznego w razie choroby i macierzyństwa - Dz.U. 1999 nr 60 poz. 636