Darowizna pieniężna – do majątku osobistego córki
Po pierwsze należy zacząć od tego, że środki te pomimo faktu, iż Pani córka tworzy z mężem wspólnotę, nie wchodzą w skład ich majątku osobistego, a są jedynie własnością córki – jest to jej majątek osobisty. Wprost z przepisów Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego wynika, iż do majątku osobistego każdego z małżonków należą m.in. przedmioty majątkowe nabyte przez dziedziczenie, zapis lub darowiznę, chyba że spadkodawca lub darczyńca inaczej postanowił (art. 33 ust. 1 pkt 2 Kodeksu).
Powyższe oznacza, iż kwota darowana córce nie weszła do majątku wspólnego Pani córki, a stanowi wyłączną własność jej. Mając na uwadze powyższe, nie trzeba się niczego obawiać, a dodatkowo – nawet przy ewentualnym rozwodzie – kwota ta nie wchodzi w skład majątku wspólnego i nie podlega podziałowi. Jeśli jednak chcą Państwo dokonać darowizny zwrotnej, tzn. córka chce zwrócić te kwoty, to jest to możliwe.
Masz problem prawny? Kliknij tutaj i zapytaj prawnika ›
Możliwość zwrotu darowizny pieniężnej a podatki
Oczywiście dokonanie darowizny jest jak najbardziej możliwe. Co do zasady podatek w tej sytuacji nie będzie konieczny dlatego, że to dla Państwa córka, i należy zaliczyć ją do tzw. pierwszej grupy podatkowej.
Do grupy I zalicza się:
- małżonka (obecnego, nie byłych),
- zstępnych (np. syn, córka, wnuki, prawnuki),
- wstępni (np. matka, ojciec, dziadkowie),
- rodzeństwo,
- pasierba,
- ojczyma,
- macochę,
- teściów,
- zięcia.
W I grupie podatkowej, a w zasadzie grupie 0, nie mamy podatku do zapłaty. Po przekroczeniu jednak limitu 9637 zł w ciągu ostatnich 5 lat musimy taką sytuację zgłosić do urzędu skarbowego, wobec tego w tej sytuacji należy wskazać, że czynność ta powinna być zgłoszona do urzędu skarbowego na formularz SD-Z2. Zatem brat po otrzymaniu darowizny musi zgłosić stosowny formularz do US i nie będzie płacić podatku od darowizny.
Teraz tutaj pytanie, czy córka zgłaszała ten fakt darowizny, tej pierwszej, do US? Córka miała na to 6 miesięcy od daty jej otrzymania. Teraz jeśli odda Państwu tę kwotę, to tak jakby Pani darowano, więc to Pani zgłasza ten fakt do US.
Termin takiego przedawnienia wynosi 5 lat i jest to regulowane wprost przez przepisy Ordynacji podatkowej:
„Art. 68. [Przedawnienie prawa do wydania decyzji podatkowej]
§ 1. Zobowiązanie podatkowe, o którym mowa w art. 21 § 1 pkt 2, nie powstaje, jeżeli decyzja ustalająca to zobowiązanie została doręczona po upływie 3 lat, licząc od końca roku kalendarzowego, w którym powstał obowiązek podatkowy.
§ 2. Jeżeli podatnik:
1) nie złożył deklaracji w terminie przewidzianym w przepisach prawa podatkowego,
2) w złożonej deklaracji nie ujawnił wszystkich danych niezbędnych do ustalenia wysokości zobowiązania podatkowego,
– zobowiązanie podatkowe, o którym mowa w § 1, nie powstaje, pod warunkiem że decyzja ustalająca wysokość tego zobowiązania została doręczona po upływie 5 lat, licząc od końca roku kalendarzowego, w którym powstał obowiązek podatkowy”.
Zatem jak najbardziej zwrot taki jest możliwy, powinna go dokonać przelewem na Państwa wspólne konto, opisując go jako darowiznę, i to wtedy Państwo macie 6 miesięcy na dokonanie stosownych zgłoszeń w US. Dokonanie przez Państwa testamentu itp. będzie miało dokładnie ten sam skutek, co i darowizna, lecz oczywiście decyzja w tej kwestii należy do Państwa.
Potrzebujesz pomocy prawnika? Kliknij tutaj i opisz swój problem ›
Przykłady
Małgorzata i Andrzej przekazali swojej córce Kindze darowiznę w wysokości 450 000 zł na zakup mieszkania. Na przelewie tytułem wpisali „darowizna na zakup mieszkania – córka”. Kinga była wówczas w związku małżeńskim z Tomaszem, który po kilku latach popadł w uzależnienie od alkoholu. Małżeństwo zaczęło się rozpadać, a Kinga obawiała się, że wspólne gospodarowanie pieniędzmi może narazić jej majątek na straty. Chociaż formalnie darowizna stanowiła jej majątek osobisty, postanowiła zwrócić rodzicom całą kwotę – przelewem z tytułem „darowizna na rzecz rodziców” – aby środki te mogli oni zabezpieczyć testamentem dla niej i wnuków. Po zgłoszeniu zwrotu darowizny na formularzu SD-Z2 uniknęli podatku, a pieniądze trafiły pod bezpieczniejszy zarząd.
Państwo Nowakowie podarowali córce Paulinie 400 000 zł na rozwój własnej działalności gospodarczej. Paulina była wtedy świeżo po ślubie. Po trzech latach od darowizny, w związku pojawiły się poważne problemy finansowe spowodowane hazardem męża. Paulina, bojąc się, że jej majątek osobisty stanie się przedmiotem manipulacji, skontaktowała się z rodzicami i zaproponowała zwrot darowizny. Dokonała przelewu na ich wspólne konto, z opisem „darowizna zwrotna – zabezpieczenie rodzinne”. Rodzice, po konsultacji z prawnikiem, stworzyli testament, w którym całość tych środków została ponownie przeznaczona na Paulinę i jej dzieci – już poza zasięgiem ewentualnych przyszłych roszczeń byłego męża.
Zofia i Edward ofiarowali swojej córce Oldze 500 000 zł jako darowiznę, z przeznaczeniem na zakup domu. W tytule przelewu zaznaczyli, że jest to darowizna wyłącznie dla niej. Olga, po kilku latach wspólnego życia z partnerem, który nie podejmował pracy i popadł w długi, postanowiła zwrócić rodzicom darowane pieniądze. Uznała, że tylko wtedy będzie mogła mieć pewność, iż środki zostaną dobrze zabezpieczone i przekazane jej dzieciom w przyszłości. Przelewu zwrotnego dokonała z tytułem „darowizna dla rodziców – cel zabezpieczenia rodzinnego”. Rodzice zgłosili darowiznę do urzędu skarbowego na formularzu SD-Z2, a następnie zapisali środki na rzecz wnuków w testamencie, pozostawiając jednocześnie córce prawo do zarządzania funduszem aż do osiągnięcia przez dzieci pełnoletności.
Podsumowanie
Zwrot darowizny pieniężnej od dziecka do rodziców – nawet po kilku latach – jest możliwy i może stanowić skuteczną formę zabezpieczenia majątku w sytuacjach kryzysowych, np. przy problemach współmałżonka. Kluczowe jest, aby dokonać zwrotu przelewem z odpowiednim opisem (np. „darowizna na rzecz rodziców”) i pamiętać o zgłoszeniu jej do urzędu skarbowego na formularzu SD-Z2, jeśli przekracza kwotę wolną. Taki zwrot nie powoduje obowiązku zapłaty podatku w rodzinie najbliższej (grupa 0), a rodzice mogą następnie zabezpieczyć środki np. w testamencie, gwarantując ich powrót do dziecka lub wnuków.
Oferta porad prawnych
Skorzystaj z naszej wygodnej usługi porad prawnych online. Opisz swoją sytuację, a doświadczony prawnik przygotuje dla Ciebie jasną i rzetelną odpowiedź, wraz z konkretnymi wskazówkami, jak postąpić.
Szybko, dyskretnie i bez wychodzenia z domu.
Źródła:
1. Ustawa z dnia 25 lutego 1964 r. - Kodeks rodzinny i opiekuńczy - Dz.U. 1964 nr 9 poz. 59
2. Ustawa z dnia 28 lipca 1983 r. o podatku od spadków i darowizn - Dz.U. 1983 nr 45 poz. 207