Dziedziczenie i rozdzielność majątkowa w drugim małżeństwie, co warto wiedzieć?• Data: 26-07-2025 • Autor: Adwokat Katarzyna Bereda |
|
Jestem drugą żoną mojego męża, on ma troje dorosłych dzieci, moją jedyną rodziną jest brat. Od ślubu przez jakiś czas mieliśmy z mężem wspólność majątkową, do której weszło mieszkanie męża, które miał przed ślubem, plus nasze wspólnie zakupione mieszkanie. Na zakup tego mieszkania ja przeznaczyłam środki ze sprzedaży mojego małego mieszkania, które było moją własnością przed zawarciem małżeństwa. Dodatkowo dołożyliśmy wspólne pieniądze. Następnie aktem notarialnym ustanowiliśmy rozdzielność majątkową, bo tak nam doradzono. W ten sposób do męża „wróciło” mieszkanie przedślubne, a do mnie – zakupione razem mieszkanie. Teraz mąż chciałby również jakąś część mieszkania zakupionego wspólnie. Jak do tego podejść? Jak jest z dziedziczeniem przy rozdzielności majątkowej i z zachowkiem? Jak będzie wyglądało dziedziczenie, jeśli ja umrę pierwsza i odwrotnie? |
.jpg)
|
Czy rozdzielność majątkowa chroni przed dziedziczeniem?Ustanowienie rozdzielności majątek nie ma wpływu na dziedziczenie – przebiega ono w dalszym ciągu na takich samych zasadach ogólnych, jeżeli spadkodawca nie pozostawi testamentu. Zgodnie z treścią art. 931 Kodeksu cywilnego (K.c.): § 1. W pierwszej kolejności powołane są z ustawy do spadku dzieci spadkodawcy oraz jego małżonek; dziedziczą oni w częściach równych. Jednakże część przypadająca małżonkowi nie może być mniejsza niż jedna czwarta całości spadku. § 2. Jeżeli dziecko spadkodawcy nie dożyło otwarcia spadku, udział spadkowy, który by mu przypadał, przypada jego dzieciom w częściach równych.
Przepis ten stosuje się odpowiednio do dalszych zstępnych, dlatego też, jeżeli mąż umrze pierwszy, to spadek po nim nabywa Pani jako żona oraz jego dzieci. Skoro mąż posiada 3 dzieci – każde z Państwa dziedziczyłoby udział w masie spadkowej po 1/3. W masie spadkowej po mężu znajduje się jego mieszkanie. Co się stanie, jeśli to żona umrze pierwsza?Zgodnie natomiast z treścią art. 932 K.c.: § 1. W braku zstępnych spadkodawcy powołani są do spadku z ustawy jego małżonek i rodzice. § 2. Udział spadkowy każdego z rodziców, które dziedziczy w zbiegu z małżonkiem spadkodawcy, wynosi jedną czwartą całości spadku. Jeżeli ojcostwo rodzica nie zostało ustalone, udział spadkowy matki spadkodawcy, dziedziczącej w zbiegu z jego małżonkiem, wynosi połowę spadku. § 3. W braku zstępnych i małżonka spadkodawcy cały spadek przypada jego rodzicom w częściach równych. § 4. Jeżeli jedno z rodziców spadkodawcy nie dożyło otwarcia spadku, udział spadkowy, który by mu przypadał, przypada rodzeństwu spadkodawcy w częściach równych. § 5. Jeżeli którekolwiek z rodzeństwa spadkodawcy nie dożyło otwarcia spadku pozostawiając zstępnych, udział spadkowy, który by mu przypadał, przypada jego zstępnym. Podział tego udziału następuje według zasad, które dotyczą podziału między dalszych zstępnych spadkodawcy. § 6. Jeżeli jedno z rodziców nie dożyło otwarcia spadku i brak jest rodzeństwa spadkodawcy lub ich zstępnych, udział spadkowy rodzica dziedziczącego w zbiegu z małżonkiem spadkodawcy wynosi połowę spadku.
Jeżeli więc Pani nie ma dzieci, to mieszkanie będzie podlegało podziałowi pomiędzy męża oraz Pani rodziców, a jeżeli oni nie żyją – męża i Pani rodzeństwo. Mówimy tu oczywiście o dziedziczeniu ustawowym. Zachowek przysługuje na takich samych zasadach jak w ustawie – niezależnie od rozdzielności majątkowej, gdy mąż lub Pani rozporządzilibyście masą spadkową na podstawie darowizny lub testamentu. Czy mąż ma prawo do części mieszkania żony?Jeżeli chodzi o przekazanie udziału w Pani mieszkaniu na rzecz męża – to wszystko zależy od Pani woli i rozliczeń pomiędzy Państwem.
PrzykładyWspólne mieszkanie i spadek po mężu z pierwszego małżeństwa Pani Krystyna wyszła za mąż po raz drugi. Jej mąż miał z pierwszego małżeństwa dwóch synów. Choć po ślubie kupili wspólnie dom, część środków pochodziła ze sprzedaży działki należącej wyłącznie do pani Krystyny. Po kilku latach ustanowili rozdzielność majątkową i ustalili, że dom należy formalnie do niej. Po śmierci męża okazało się, że mimo rozdzielności, do spadku wchodzą jego inne składniki majątku, a ona jako żona dziedziczy razem z jego synami. Każdy z nich, łącznie z panią Krystyną, otrzymał 1/3 udziału w spadku.
Pan Marek i jego żona Anna nie mieli dzieci. Anna miała mieszkanie, które przed ślubem było jej własnością, ale po ślubie para wspólnie je wyremontowała i mieszkała w nim przez lata. Gdy po latach ustanowili rozdzielność majątkową, mieszkanie formalnie zostało przy Annie. Gdy Anna niespodziewanie zmarła, okazało się, że jej jedynym spadkobiercą – obok męża – jest jej brat. Pan Marek, mimo wieloletniego związku, musiał podzielić się mieszkaniem z szwagrem, bo nie było testamentu, a rozdzielność majątkowa nie chroniła przed dziedziczeniem ustawowym.
Pani Irena wyszła za mąż za pana Stefana, który miał dwoje dorosłych dzieci. Para kupiła wspólnie mieszkanie – Irena wniosła pieniądze ze sprzedaży swojego kawalerki, Stefan dopłacił resztę. Początkowo mieszkanie było współwłasnością. Później ustanowili rozdzielność majątkową i Irena stała się jedyną właścicielką mieszkania. Po czasie Stefan zażądał zwrotu "swojej części", ponieważ dołożył się do zakupu. Sprawa trafiła do sądu, który ustalał, czy wkład Stefana miał charakter darowizny, czy inwestycji, i czy przysługuje mu roszczenie o zwrot nakładów. PodsumowanieRozdzielność majątkowa nie wpływa na zasady dziedziczenia – małżonek nadal dziedziczy na równi z dziećmi spadkodawcy, a w razie ich braku – z jego rodzicami lub rodzeństwem. Aby skutecznie zabezpieczyć interesy bliskiej osoby w drugim małżeństwie, warto rozważyć nie tylko rozdzielność, ale też testament lub umowę darowizny. Przemyślane decyzje formalne mogą zapobiec konfliktom i nieporozumieniom po śmierci jednego z małżonków. Oferta porad prawnychPotrzebujesz indywidualnej porady prawnej dotyczącej dziedziczenia, rozdzielności majątkowej lub przygotowania testamentu? Sporządzamy opinie prawne oraz profesjonalne pisma – szybko, rzetelnie i online. Aby skorzystać z naszych usług, opisz swój problem w formularzu pod artykułem. Źródła:1. Ustawa z dnia 23 kwietnia 1964 r. - Kodeks cywilny - Dz.U. 1964 nr 16 poz. 93
Nie znalazłeś odpowiedzi na swoje pytania? Opisz nam swoją sprawę, wypełniając formularz poniżej ▼▼▼. Zadanie pytania do niczego nie zobowiązuje.
Zapytaj prawnika - porady prawne online 
O autorze: Adwokat Katarzyna Bereda Adwokat, absolwentka Wydziału Prawa i Administracji Uniwersytetu Szczecińskiego – pracę magisterską napisała z prawa pracy. Podczas studiów odbyła liczne praktyki, zarówno w sądach, jak i w kancelariach adwokackich. Aplikację adwokacką rozpoczęła w 2015 roku. W marcu 2018 roku przystąpiła do egzaminu zawodowego, uzyskując jeden z najlepszych wyników w izbie zielonogórskiej i w konsekwencji kończąc aplikację adwokacką z wyróżnieniem. Specjalizuje się w prawie rodzinnym, cywilnym, zobowiązaniach, prawie spadkowym, prawie gospodarczym i spółkach prawa handlowego. |
.jpg "Wspólna nieruchomość, jednostronny zysk, jak dochodzić swoich praw po rozdzielności majątkowej?")
.jpg "Świadczenie interwencyjne po powodzi, czy po wypłacie możliwa jest korekta i uzyskanie wyższej kwoty?")
|
prawnicy z dużym doświadczeniem.
Zapytaj prawnika
Najnowsze pytania w dziale
Testament, dziedziczenie, spór o dom rodzinny
Podział nieruchomości po śmierci współwłaściciela, prawa spadkobierców i obowiązki wobec nieruchomości
Leasing w małżeństwie a dziedziczenie, komu należą spłacone raty po śmierci małżonka?
Kredyt firmowy po śmierci przedsiębiorcy
Dziedziczenie środków z IKE, majątek wspólny małżonków, zasady podziału
Dziedziczenie i rozdzielność majątkowa w drugim małżeństwie, co warto wiedzieć?
Przekazanie majątku przez osobę częściowo niesamodzielną
Dziedziczenie majątkowych praw autorskich po zmarłym twórcy
Prawne aspekty dziedziczenia gospodarstwa rolnego, czy dziadek został niesłusznie pominięty w spadku?
Wypłata wynagrodzenia po śmierci pracownika
