Ojcostwo po rozwodzie, co jeśli jestem w ciąży z innym mężczyzną?• Data: 26-07-2025 • Autor: Adwokat Katarzyna Bereda |
|
Od rozwodu nie minęło jeszcze 300 dni, a ja jestem w ciąży z innym mężczyzną. Czy jest możliwe zaprzeczenie ojcostwa przez oświadczenie byłego męża? Czy jednak dziecko musi się urodzić, aby wszcząć postępowanie? Mieszkam za granicą, nie mam kontaktu z byłym mężem, nawet na rozprawie rozwodowej go nie było. Od ponad roku kontaktujemy się wyłącznie telefonicznie. Jak rozwiązać ten problem? |
.jpg)
|
Dlaczego trzeba poczekać na narodziny dziecka?Niestety, nie da się podjąć czynności przed urodzeniem dziecka. Natomiast, gdy już przyjdzie na świat, a urzędnik USC nie będzie chciał wpisać do aktu urodzenia ojca biologicznego –zasłaniając się domniemaniem ojcostwa byłego męża – i wpisze byłego męża, konieczna będzie procedura sądowa o zaprzeczenie ojcostwa i następnie o ustalenie ojcostwa.
Zaznaczam jednak, iż może się tak zdarzyć, że uda się Pani zarejestrować dziecko, wskazując biologicznego ojca – zależy to bowiem od urzędnika i tego, czy dojdzie do weryfikacji. Dlatego należy poczekać do urodzenia dziecka i w przypadku odmowy wskazania jako ojca dziecka ojca biologicznego, trzeba będzie wszcząć procedurę sądową o zaprzeczenie ojcostwa. Jeżeli między Panią a byłym mężem w tej sprawie będzie porozumienie, nie będzie musiał nawet stawiać się na rozprawie, wystarczy jedynie jego pisemna akceptacja wysłana do sądu. Czym jest domniemanie ojcostwa i jak je obalić?Zgodnie z treścią art. 62 Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego (K.r.o.): § 1. Jeżeli dziecko urodziło się w czasie trwania małżeństwa albo przed upływem trzystu dni od jego ustania lub unieważnienia, domniemywa się, że pochodzi ono od męża matki. Domniemania tego nie stosuje się, jeżeli dziecko urodziło się po upływie trzystu dni od orzeczenia separacji. (…) § 3. Domniemania powyższe mogą być obalone tylko na skutek powództwa o zaprzeczenie ojcostwa.
Zgodnie natomiast z treścią art. 69 K.r.o.: § 1. Matka może wytoczyć powództwo o zaprzeczenie ojcostwa swego męża w ciągu sześciu miesięcy od urodzenia dziecka. § 2. Matka powinna wytoczyć powództwo o zaprzeczenie ojcostwa przeciwko mężowi i dziecku, a jeżeli mąż nie żyje - przeciwko dziecku. (…)
Ustalenie ojcostwa na mocy działania domniemania następuje przez sam fakt urodzenia dziecka w czasie trwania małżeństwa albo przed upływem 300 dni od jego ustania lub unieważnienia (orzeczenie unieważniające małżeństwo w zakresie stosunku małżonków do wspólnych dzieci ma skutki analogiczne jak rozwód – art. 21 K.r.o.). Domniemanie pochodzenia dziecka od męża matki (zarówno w przypadku ustalenia ojcostwa pierwszego, jak i drugiego męża) może zostać unicestwione wyłącznie na skutek przeprowadzenia procesu o zaprzeczenie ojcostwa (art. 62 § 3).
Z uwagi na to, jeżeli nie minęło ustawowych 300 dni od dnia ustania małżeństwa – rozwodu, to niestety, istnieje domniemanie o ojcostwie Pani byłego męża. Legitymacja czynna do wytoczenia powództwa o zaprzeczenie ojcostwa przysługuje Pani, jak i byłemu mężowi. Jednak z uwagi na opisaną sytuację zakładam, iż to Pani wytoczy powództwo. Jak i kiedy wytoczyć powództwo o zaprzeczenie ojcostwa?Matka może wytoczyć powództwo w ciągu 6 miesięcy od urodzenia dziecka. Termin ten a tempore facti biegnie bez względu na stan świadomości matki co do braku ojcostwa biologicznego jej męża (tak SN w orz. z 16.11.1951 r., C 1214/51, OSNC 1952, Nr 3, poz. 82; J. Ignatowicz, w: Dobrzański, Ignatowicz, Komentarz KRO, 1975, s. 513; K. Piasecki, w: Piasecki, Komentarz KRO, 2011, s. 671; Haak, Komentarz KRO, s. 82).
Termin ten, podobnie jak inne terminy ograniczające czasowo możliwość wytaczania powództw zmierzających do ustalenia stanu cywilnego, ma charakter prekluzyjny. Upływ terminu powoduje wygaśnięcie uprawnienia do wytoczenia powództwa. Powództwo wniesione po upływie terminu podlega oddaleniu (zob. w tym zakresie uwagi do art. 63 K.r.o.).
Zgodnie natomiast z § 2 komentowanego przepisu matka powinna wytoczyć powództwo o zaprzeczenie ojcostwa przeciwko mężowi i dziecku. Wyrok zaprzeczający ojcostwo unicestwia ustalenie stanu cywilnego ex tunc od chwili urodzenia się dziecka, a w zakresie możliwości jego dziedziczenia ustawowego po mężu matki, jego krewnych od chwili poczęcia [K. Pietrzykowski, w: Pietrzykowski, Komentarz KRO, 2015, s. 485; J. Haberko, T. Sokołowski, w: Dolecki, Sokołowski, Komentarz KRO, 2013, s. 547]. Skutki prawomocnego zaprzeczenia ojcostwaWażne dla Pani jest także, iż dopiero prawomocny wyrok zaprzeczający ojcostwo jest podstawą dokonania wpisu w akcie urodzenia dziecka w formie wzmianki dodatkowej (art. 24 ust. 2 i art. 67 ust. 3 Prawa o aktach stanu cywilnego) albo jeżeli sąd tak postanowi, sporządzenia nowego aktu urodzenia (art. 67 ust. 1 Prawa…). Dopiero po niniejszym postępowaniu i dokonaniu zmian w akcie urodzenia możliwe jest uznanie lub ustalenie ojcostwa biologicznego ojca dziecka.
PrzykładyMonika, 34 lata, mieszkająca w Holandii „Z byłym mężem rozwiedliśmy się pół roku temu. Niedługo potem związałam się z nowym partnerem i zaszłam w ciążę. Wiedziałam, że z powodu upływu mniej niż 300 dni od rozwodu, dziecko zostanie uznane za dziecko mojego byłego męża. Niestety, urzędnik USC w moim mieście nie chciał uznać ojcostwa biologicznego partnera. Dopiero po urodzeniu córki złożyłam w sądzie pozew o zaprzeczenie ojcostwa – na szczęście były mąż zgodził się podpisać oświadczenie i nie musiał nawet przyjeżdżać na rozprawę.”
Anna, 28 lat, samotna matka z Berlina „Nie utrzymuję kontaktu z byłym mężem, który mieszka w Polsce. W trakcie ciąży z obecnym partnerem byłam pewna, że uda się wskazać go jako ojca już przy rejestracji. Niestety – urzędnik wpisał mojego byłego męża, powołując się na przepisy. Musiałam wynająć prawnika, by wytoczyć sprawę o zaprzeczenie ojcostwa. To trwało kilka miesięcy, ale dopiero po prawomocnym wyroku mogłam złożyć wniosek o ustalenie ojcostwa biologicznego.”
„Choć nie jesteśmy już razem, z byłym mężem utrzymujemy poprawne relacje. Gdy zaszłam w ciążę z nowym partnerem, powiedziałam byłemu, że będę musiała wnieść sprawę o zaprzeczenie ojcostwa. Zgodził się bez problemu, a po narodzinach synka wysłał do sądu pisemne oświadczenie. Cała sprawa zakończyła się na jednym posiedzeniu – i to bez jego obecności. Dzięki temu nie tylko uniknęliśmy niepotrzebnego stresu, ale i szybko udało się zarejestrować ojca biologicznego w akcie urodzenia. Kluczowe było to, że nie czekaliśmy – miałam przygotowane wszystkie dokumenty jeszcze przed porodem.” PodsumowanieCiąża po rozwodzie w okresie 300 dni od jego orzeczenia wiąże się z domniemaniem ojcostwa byłego męża, co może komplikować sytuację prawną matki i biologicznego ojca dziecka. Choć procedura zaprzeczenia ojcostwa jest możliwa i skuteczna, można ją wszcząć dopiero po narodzinach dziecka – warto zatem wcześniej przygotować się formalnie i ustalić plan działania. Oferta porad prawnychOferujemy profesjonalne porady prawne online oraz sporządzanie pism procesowych w sprawach dotyczących zaprzeczenia i ustalenia ojcostwa. Pomagamy szybko i dyskretnie rozwiązać nawet najbardziej złożone sytuacje rodzinne. Aby skorzystać z naszych usług, opisz swój problem w formularzu pod artykułem. Źródła:1. Ustawa z dnia 25 lutego 1964 r. - Kodeks rodzinny i opiekuńczy - Dz.U. 1964 nr 9 poz. 59
Nie znalazłeś odpowiedzi na swoje pytania? Opisz nam swoją sprawę, wypełniając formularz poniżej ▼▼▼. Zadanie pytania do niczego nie zobowiązuje.
Zapytaj prawnika - porady prawne online 
O autorze: Adwokat Katarzyna Bereda Adwokat, absolwentka Wydziału Prawa i Administracji Uniwersytetu Szczecińskiego – pracę magisterską napisała z prawa pracy. Podczas studiów odbyła liczne praktyki, zarówno w sądach, jak i w kancelariach adwokackich. Aplikację adwokacką rozpoczęła w 2015 roku. W marcu 2018 roku przystąpiła do egzaminu zawodowego, uzyskując jeden z najlepszych wyników w izbie zielonogórskiej i w konsekwencji kończąc aplikację adwokacką z wyróżnieniem. Specjalizuje się w prawie rodzinnym, cywilnym, zobowiązaniach, prawie spadkowym, prawie gospodarczym i spółkach prawa handlowego. |
.jpg "Rozstanie po latach bez ślubu, co z mieszkaniem na partnerkę?")
.jpg "Pełnomocnictwo dla opiekuna seniora, jak skutecznie pomóc bliskiej osobie w codziennych sprawach?")
|
prawnicy z dużym doświadczeniem.
Zapytaj prawnika
Najnowsze pytania w dziale
Adopcja dziecka, prawa biologicznego ojca, możliwości działania
Przysposobienie dziecka, zgoda rodzica przebywającego za granicą
Czy można domagać się odszkodowania od matki, która porzuciła dziecko i nigdy nie płaciła alimentów?
Czy ojciec może zabrać dzieci bez zgody matki, prawo a rzeczywistość konfliktów rodzinnych
Ojcostwo po rozwodzie, co jeśli jestem w ciąży z innym mężczyzną?
Jak przymusić bliskiego do leczenia uzależnienia, możliwości prawne dla rodziny alkoholika
Brak kontaktu z dzieckiem a pozbawienie praw rodzicielskich, kiedy sąd odbierze władzę ojcu?
Opinia OZSS w sprawach o ograniczenie władzy rodzicielskiej, jak wygląda badanie i jak się przygotować?
Co zrobić, gdy ojciec dziecka nie odbiera korespondencji z sądu w sprawie o ustalenie kontaktów?
Przemoc w rodzinie a prawa ojca do kontaktów z dziećmi, co mówi prawo?
