Dodatkowe zatrudnienie dyrektora szkoły

Dodatkowe zatrudnienie osoby wykonującej obowiązki dyrektora szkoły

Odpowiadając na Pana pytanie uprzejmie informuję, że nie ma przepisów, które formalnie zabraniałyby takiego „dodatkowego” zatrudnienia lub uzależniały jego podjęcie od zgody organu prowadzącego. Oczywiste jest, że to „dodatkowe” zatrudnienie nie może kolidować z wykonywaniem obowiązków dyrektora. Art. 38 ustawy z 7 września 1991 r. o systemie oświaty (j.t. Dz. U. z 2004 r. Nr 256, poz. 2572 z późn. zm.) w sposób wyczerpujący wymienia przyczyny odwołania, przez organ prowadzący szkołę, osoby ze stanowiska dyrektora i wśród nich nie wymieniono podjęcia „dodatkowego” zatrudnienia w innej szkole (poza tą gminą) bez zgody wójta.

Pośrednio, mogłoby dojść do odwołania, gdyby to dodatkowe zatrudnienie miało wpływ na niemożność wywiązania się z obowiązków dyrektora, co w konsekwencji spowodowałoby negatywną ocenę pracy lub negatywną ocenę wykonywania zadań, ewentualnie wniosek o odwołanie organu sprawującego nadzór pedagogiczny.

Jednakże w doktrynie znaleźć można i odmienne opinie. Zgodnie z nimi dyrektorzy szkół samorządowych podlegają z jednej strony przepisom ustawy o systemie oświaty, z drugiej zaś strony, ponieważ są pracownikami samorządowymi, podlegają rygorom ustawy o pracownikach samorządowych. To właśnie przepisy tej drugiej ustawy wprowadzają ograniczenia dotyczące podejmowania przez pracownika samorządowego dodatkowego zatrudnienia.

Czy pracownik samorządowy może podejmować dodatkowe zatrudnienie?

Co do zasady, pracownik samorządowy może podejmować dodatkowe zatrudnienie, może także (poza określonymi wyjątkami) prowadzić działalność gospodarczą – o czym ma jednak obowiązek poinformować swojego pracodawcę.

Pracownik samorządowy, a więc i dyrektor szkoły, nie może jedynie wykonywać zajęć tożsamych, pozostających w sprzeczności lub związanych z zajęciami, które wykonuje w ramach obowiązków służbowych, wywołujących uzasadnione podejrzenie o stronniczość lub interesowność.

W przypadku dyrektora szkoły, trudno sobie wyobrazić, aby jego praca w innej szkole miała charakter stronniczy lub interesowny. Tak więc z punktu widzenia prawa, wykonywanie pracy przez dyrektora szkoły na rzecz dwóch różnych pracodawców, którzy nie są wobec siebie konkurencyjni, czy też nie znajdują się w stosunku wzajemnej zależności, nie powinno wzbudzać zastrzeżeń.

Ponieważ informacja o zatrudnieniu w poszczególnych szkołach zazwyczaj jest informacją powszechnie znaną, a przynajmniej łatwą do uzyskania, trudno także zgodzić się z zarzutem nieprzejrzystości takiej sytuacji.

Zatrudnienie jednej i tej samej osoby w dwóch szkołach

Ocena zatrudnienia jednej i tej samej osoby w dwóch szkołach pod kątem etyki i uczciwości jest niezwykle trudna. Dopóki wykonuje ona swoje obowiązki, zarówno w jednym, jak i w drugim miejscu zatrudnienia właściwie, trudno mówić o działaniu nieuczciwym lub nieetycznym. Zgodnie z ustawą Karta Nauczyciela, czas pracy dyrektora szkoły (podobnie jak i innych nauczycieli – przepisy nie wprowadzają tutaj rozróżnienia), wynosi 40 godzin rozłożonych na 5 dni pracy. Przy czym nie musi być to każdego dnia 8 godzin. W tym przedziale czasu dyrektor ma obowiązek prowadzić zajęcia dydaktyczne w wymiarze określonym przez organ prowadzący, jak również wykonywać inne obowiązki wynikające z przepisów prawa i pełnionej funkcji. To, że dyrektor nie przebywa danego dnia w szkole, nie koniecznie oznacza, że nie wykonuje pracy na jej rzecz. Może przecież np., tak jak czynią to inni nauczyciele, przygotowywać się wieczorami do zajęć, czy też załatwiać sprawy urzędowe poza siedzibą szkoły.

O problemie można mówić dopiero w sytuacji, kiedy zatrudnienie w dwóch różnych miejscach negatywnie wpływa na jakość wykonywanej pracy, mającej odzwierciedlenie np. w negatywnej ocenie pracy dokonanej przez właściwy organ nadzoru. W takiej sytuacji organ prowadzący szkołę powinien odpowiednio zareagować, a w razie konieczności podjąć nawet decyzję o odwołaniu, w trybie przewidzianym przepisami prawa.

Co do zasady więc nie ma przeszkód, aby Pan jako dyrektor jednej szkoły podejmował dodatkowe zatrudnienie. O tym, czy musi Pan uzyskać zgodę organu prowadzącego szkołę, w której będzie Pan dyrektorem decyduje już interpretacja przepisów. W mojej opinii – nie musi Pan uzyskiwać takiej zgody, gdyż ustawę o pracownikach samorządowych stosuje się do nauczycieli jedynie posiłkowo i nie w tej sytuacji.

Źródła:

1. Ustawa z dnia 14 grudnia 2016 r. - Prawo oświatowe, Dz.U. 2017 poz. 59