Czy prowadzenie zajęć artystycznych dla dzieci w przedszkolu wymaga kwalifikacji pedagogicznych?

Kwalifikacje nauczycieli pracujących z dziećmi

Co do prowadzenia zajęć dla dzieci wymogi formalne dotyczące wykształcenia sformułowane są w rozporządzeniu Ministra Edukacji i Nauki z dnia 14 września 2023 r. w sprawie szczegółowych kwalifikacji wymaganych od nauczycieli (Dz.U. z 2023 r., poz. 2102). Kwalifikacje wynikające z tych przepisów dotyczą zatrudnienia w placówkach, takich jak przedszkole, szkoła, zakłady poprawcze. Aby uzyskać zatrudnienie w tych placówkach, trzeba spełniać wymienione tam kwalifikacje.

Zajęcia dodatkowe z dziećmi – wymagania co do prowadzących

Natomiast w zakresie prowadzenia zajęć dodatkowych nie ma takich prawnych wymagań. Wszystko zależy od tego, jakie wymagania postawi organizator, podmiot zatrudniający. Przede wszystkim dobrze byłoby posiadać wykształcenie kierunkowe związane z danym rodzajem prowadzonych zajęć. Ponadto z uwagi na to, że będzie się prowadziło zajęcia z małoletnimi, należy legitymować się zaświadczeniem o niekaralności w zakresie przestępstw określonych w:

• rozdziale XIX Kodeksu karnego (przestępstwa przeciwko życiu i zdrowiu),
• rozdziale XXV Kodeksu karnego (przestępstwa przeciwko wolności seksualnej i obyczajności),
• art. 189a Kodeksu karnego (handel ludźmi),
• art. 207 Kodeksu karnego (znęcanie się),
• ustawie z dnia 29 lipca 2005 r. o przeciwdziałaniu narkomanii (art. 21 ust. 3 ustawy o przeciwdziałaniu zagrożeniom przestępczością na tle seksualnym i ochronie małoletnich).

Podmioty zobowiązane do wprowadzenia standardów ochrony małoletnich

Nadto inne wymagania dotyczące osób prowadzących zajęcia z dziećmi mogą być określone w tzw. standardach ochrony małoletnich. Zgodnie z art. 22b ustawy z dnia 13 maja 2016 r. o przeciwdziałaniu zagrożeniom przestępczością na tle seksualnym i ochronie małoletnich: Obowiązek wprowadzenia standardów ochrony małoletnich, zwanych dalej „standardami”, ma każdy:

1) organ zarządzający jednostką systemu oświaty, o której mowa w art. 2 pkt. 1-8 ustawy z dnia 14 grudnia 2016 r. – Prawo oświatowe (Dz. U. z 2023 r. poz. 900, 1672, 1718 i 2005), oraz inną placówką oświatową, opiekuńczą, wychowawczą, resocjalizacyjną, religijną, artystyczną, medyczną, rekreacyjną, sportową lub związaną z rozwijaniem zainteresowań, do której uczęszczają albo w której przebywają lub mogą przebywać małoletni;

2) organizator działalności oświatowej, opiekuńczej, wychowawczej, resocjalizacyjnej, religijnej, artystycznej, medycznej, rekreacyjnej, sportowej lub związanej z rozwijaniem zainteresowań przez małoletnich.

Co powinny zawierać standardy ochrony małoletnich?

W tym kontekście istotny jest art. 22c, który wymienia elementy standardów ochrony małoletnich, a są to:

1) zasady zapewniające bezpieczne relacje między małoletnim a personelem placówki lub organizatora, a w szczególności zachowania niedozwolone wobec małoletnich;

2) zasady i procedurę podejmowania interwencji w sytuacji podejrzenia krzywdzenia lub posiadania informacji o krzywdzeniu małoletniego;

3) procedury i osoby odpowiedzialne za składanie zawiadomień o podejrzeniu popełnienia przestępstwa na szkodę małoletniego, zawiadamianie sądu opiekuńczego oraz w przypadku instytucji, które posiadają takie uprawnienia, osoby odpowiedzialne za wszczynanie procedury „Niebieskie Karty”;

4) zasady przeglądu i aktualizacji standardów;

5) zakres kompetencji osoby odpowiedzialnej za przygotowanie personelu placówki lub organizatora do stosowania standardów, zasady przygotowania tego personelu do ich stosowania oraz sposób dokumentowania tej czynności;

6) zasady i sposób udostępniania rodzicom albo opiekunom prawnym lub faktycznym oraz małoletnim standardów do zaznajomienia się z nimi i ich stosowania;

7) osoby odpowiedzialne za przyjmowanie zgłoszeń o zdarzeniach zagrażających małoletniemu i udzielenie mu wsparcia;

8) sposób dokumentowania i zasady przechowywania ujawnionych lub zgłoszonych incydentów lub zdarzeń zagrażających dobru małoletniego.

2. W standardach wprowadzanych w placówce lub miejscu prowadzonej działalności, o których mowa w art. 22b, należy określić także:

1) wymogi dotyczące bezpiecznych relacji między małoletnimi, a w szczególności zachowania niedozwolone;

2) zasady korzystania z urządzeń elektronicznych z dostępem do sieci Internet;

3) procedury ochrony dzieci przed treściami szkodliwymi i zagrożeniami w sieci Internet oraz utrwalonymi w innej formie;

4) zasady ustalania planu wsparcia małoletniego po ujawnieniu krzywdzenia.

Pierwsza pomoc

Dobrze byłoby również, aby osoba prowadząca zajęcia z dziećmi posiadała kurs pierwszej pomocy. Nie wynika to z żadnych przepisów, ale w razie trudnych do przewidzenia zdarzeń podczas pracy z dziećmi wszystkie posiadane zaświadczenia, certyfikaty, szkolenia będą bardzo przydatne, aby wykazać, że się jest osobą kompetentną i taką, która ma doświadczenie i kwalifikacje do prowadzonych zajęć.

Źródła:

1. Rozporządzenie Ministra Edukacji i Nauki z dnia 14 września 2023 r. w sprawie szczegółowych kwalifikacji wymaganych od nauczycieli - Dz.U. 2023 poz. 2102
2. Ustawa z dnia 6 czerwca 1997 r. - Kodeks karny - Dz.U. 1997 nr 88 poz. 553
3. Ustawa z dnia 29 lipca 2005 r. o przeciwdziałaniu narkomanii - Dz.U. 2005 nr 179 poz. 1485

4. Ustawa z dnia 13 maja 2016 r. o przeciwdziałaniu zagrożeniom przestępczością na tle seksualnym i ochronie małoletnich, Dz.U.2024.1802 t.j.