Czy potrzebna jest zgoda spadkobierców na zameldowanie w domu po matce?

Zameldowanie bez wpływu na prawo własności

Zameldowanie to czynność administracyjna. Nie zmienia kwestii prawa własności, nie ingeruje w jakiekolwiek relacje między współwłaścicielami. Zgodnie z ustawą o ewidencji ludności, art. 9 ust. 1, „przy dopełnianiu obowiązku meldunkowego należy przedstawić dowód osobisty, a w uzasadnionych przypadkach – inny dokument pozwalający na ustalenie tożsamości”.

Ponadto zameldowanie jest tylko czynnością administracyjną. Wyrok Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Gdańsku z dnia 23 września 2010 roku, sygn. akt III SA/Gd 140/10, stwierdza, że zameldowanie ma jedynie charakter ewidencyjny, nie rodzi żadnych uprawnień do lokalu, w którym się jest zameldowanym. Zamieszkiwanie na pobyt stały to zamieszkiwanie w lokalu będącym tzw. centrum życiowym.

We wcześniejszej treści przepisu przy zameldowaniu na pobyt stały lub czasowy trwający ponad 3 miesiące należało przedstawić potwierdzenie pobytu w lokalu osoby zgłaszającej pobyt stały lub czasowy trwający ponad 3 miesiące, dokonane przez właściciela lub inny podmiot dysponujący tytułem prawnym do lokalu, oraz, do wglądu, dokument potwierdzający tytuł prawny do lokalu tego podmiotu. Dokumentem potwierdzającym tytuł prawny do lokalu mogła być umowa cywilnoprawna, wypis z księgi wieczystej, decyzja administracyjna, orzeczenie sądu lub inny dokument poświadczający tytuł prawny do lokalu.

Zgoda współwłaścicieli na zameldowanie

Niestety zdarza się, że nadal urzędnicy żądają potwierdzenia prawa do lokalu. A co gorsza – zgody współwłaścicieli.

W poprzednim reżimie prawnym Naczelny Sąd Administracyjny w Gdańsku w wyroku z dnia 24 stycznia 1990 r., sygn SA/Gd 1346/89, stwierdził że:

„1. Zarejestrowanie faktu zameldowania na podstawie potwierdzenia uprawnień do przebywania w lokalu przez jednego ze współwłaścicieli tego lokalu, przy znanym organowi meldunkowemu sprzeciwie drugiego współwłaściciela, jest niedopuszczalne przed rozstrzygnięciem zagadnienia, czy sprzeciw ten jest prawnie skuteczny.

2. Zagadnienie to jest zagadnieniem wstępnym w rozumieniu art. 97 § 1 pkt 4 kodeksu postępowania administracyjnego i powinno być rozstrzygnięte w drodze orzeczenia sądu powszechnego (art. 201 k.c. zd. drugie)”.

Rzeczywiste zamieszkiwanie jedyną przesłanką zameldowania

Zgodnie z art. 10 ust. 1 ww. ustawy osoba, która przebywa w określonej miejscowości pod tym samym adresem dłużej niż trzy doby, jest obowiązana zameldować się na pobyt stały lub czasowy najpóźniej przed upływem czwartej doby, licząc od dnia przybycia. Zgodnie z literą tego przepisu przesłanką do zameldowania określonej osoby w lokalu jest sam fakt przebywania w nim. W takim stanie prawnym instytucja zameldowania ma wyłącznie charakter ewidencyjny i nie nakłada na organy administracji obowiązku badania uprawnień do lokalu, w którym ma nastąpić zameldowanie. Przepis art. 7 ust. 1 ustawy stanowi, że pobytem czasowym jest przebywanie bez zamiaru zmiany miejsca pobytu stałego w innej miejscowości pod oznaczonym adresem lub w tej samej miejscowości, lecz pod innym adresem. Zgodnie z art. 47 ust. 2 ww. ustawy burmistrz rozstrzyga o dokonaniu zameldowania lub wymeldowania, jeżeli zgłoszone dane budzą wątpliwości.

Brak podpisu czy zgody współwłaścicieli w formularzu zgłoszenia pobytu nie stanowi w świetle obowiązujących przepisów i orzecznictwa administracyjnego przeszkody dla zameldowania osoby, o ile przebywa ona faktycznie w danym lokalu – tak wyrok NSA z dnia 23.01.2008 r., sygn. akt II OSK 1917/06.