.
Udzieliliśmy ponad 131,7 tys. porad prawnych i mamy 14 830 opinii Klientów
Zadaj pytanie » Zadaj pytanie »

Zniesławienie nauczyciela przez rodzica, co powinien zrobić dyrektor szkoły?

• Data: 24-09-2024 • Autor: Radca prawny Katarzyna Talkowska-Szewczyk

Mam w drugiej klasie SP ucznia, który wykazuje znamiona niedostosowania społecznego - jest wulgarny, manifestuje swoje zdanie, samowolnie opuszcza sale lekcyjną. Uczeń wybiegł z klasy, nauczycielka wezwała pedagoga do opieki nad uczniami, a sama pobiegła za uczniem. Dziecko schowało się w składziku – zostało natychmiast znalezione przez nauczycielkę (potwierdzenie na monitoringu). Rodzic zarzuca nauczycielce, że była agresywna w stosunku do jej dziecka, używała wulgaryzmów i szarpała go. Słowo przeciwko słowu, ponieważ nie ma świadków na to, co się wydarzyło. Matka ucznia rozesłała taka wiadomość do wychowawcy, dyrektora, pedagogów i trójki klasowej. Jakie działania musi podjąć dyrektor, czy mamy tu do czynienia z zniesławieniem, naruszeniem imienia nauczyciela? Nadmienię, że rodzice są roszczeniowi, na posiedzeniach zespołów wychowawczych wielokrotnie obrażali, podważali kompetencje szkoły, dyrektora, udowadniając swoją mądrość rodzicielską.


Masz podobny problem? Kliknij tutaj i zadaj pytanie. Pomagamy w podobnych sprawach.

Zniesławienie nauczyciela przez rodzica, co powinien zrobić dyrektor szkoły?

Standardy zachowań w szkole

Uprzejmie wskazuję, że z uwagi na zmiany przepisów, które weszły w życie 15 lutego 2024 r. w zakresie standardów ochrony małoletnich wprowadzonych w oparciu o art. 22b ustawy z dnia 13 maja 2016 r. o przeciwdziałaniu zagrożeniom przestępczością na tle seksualnym i ochronie małoletnich (Dz. U. z 2023 r., poz. 1304), warto byłoby rozpocząć spotkanie od wyjaśnienia, że w szkole obowiązują standardy (powinni się z nimi zapoznać również rodzice), które wyznaczają m.in. reguły zachowań pomiędzy uczniem a nauczycielem, a wszelkie odstępstwa od normy muszą spotkać się z rekcją czy to dyrektora szkoły, czy też organu prowadzącego placówkę.

Masz problem prawny? Kliknij tutaj i zapytaj prawnika ›

Wyjaśnienia dyrektora szkoły

Zwrócić należy również uwagę w kontekście powyższego zapytania na art. 63 ustawy z dnia 26 stycznia 1982 r. Karta Nauczyciela (Dz. U. z 2023 r., poz. 984), który stanowi, że „nauczyciel, podczas lub w związku z pełnieniem obowiązków służbowych, korzysta z ochrony przewidzianej dla funkcjonariuszy publicznych na zasadach określonych w ustawie z dnia 6 czerwca 1997 r. - Kodeks karny (Dz. U. z 2022 r. poz. 1138, 1726, 1855, 2339 i 2600 oraz z 2023 r. poz. 289)”. Istotny jest ust. 2 który stanowi, że „organ prowadzący szkołę i dyrektor szkoły są obowiązani z urzędu występować w obronie nauczyciela, gdy ustalone dla nauczyciela uprawnienia zostaną naruszone”. W opisanej sytuacji uważam, że dyrektor szkoły powinien podjąć działania i przede wszystkim w pierwszej kolejności wyjaśnić przebieg zdarzenia, ponownie oprzeć się o standardy ochrony małoletnich i ich przestrzeganie, a także wskazać, że przesyłać taką wiadomość publicznie można narazić się nie tylko na odpowiedzialność karną, ale także na odpowiedzialność cywilną.

Potrzebujesz pomocy prawnika? Kliknij tutaj i opisz swój problem ›

Przestępstwo zniesławienia

Jeżeli chodzi o kwestę karnej odpowiedzialności, to pouczyłabym rodziców o możliwości popełnienia przez nich przestępstwa zniesławienia. Odnosząc się natomiast do zniesławienia, to wskazać należy, że zgodnie z art. 212 § 1 ustawy z dnia 6 czerwca 1997 r. Kodeks karny „kto pomawia inną osobę, grupę osób, instytucję, osobę prawną lub jednostkę organizacyjną niemającą osobowości prawnej o takie postępowanie lub właściwości, które mogą poniżyć ją w opinii publicznej lub narazić na utratę zaufania potrzebnego dla danego stanowiska, zawodu lub rodzaju działalności podlega grzywnie albo karze ograniczenia wolności”. Nadto „jeżeli sprawca dopuszcza się tego czynu za pomocą środków masowego komunikowania, to podlega grzywnie, karze ograniczenia wolności albo pozbawienia wolności do roku”.

Istota pomówienia

Co ważne, ściganie takiego przestępstwa następuje z oskarżenia prywatnego, co oznacza, że w przypadku tego przestępstwa to nauczyciel musiałby skierować prywatny akt oskarżenia do sądu oraz wskazać dowody, które potwierdzają popełnienie przez przestępstwa przez rodzica dziecka. W tym zakresie istotne mogą być zeznania świadków, tj. osób, które otrzymały wiadomość, że faktycznie taką wiadomość otrzymały. W potocznym ujęciu pomówienie oznacza zarzucanie czegoś komuś, oskarżanie o coś, przypisywanie nieprawdziwych zarzutów. W normatywnych ujęciu pomówienie może zaistnieć również w przypadku postawienia zarzutów prawdziwych. Pomówienie może być wyrażone w różnej formie, przy wykorzystaniu rozmaitych nośników informacji. Może być uzewnętrznione ustnie, pisemnie, z użyciem różnych technik przekazu. W piśmiennictwie wyraża się wątpliwości co do możliwości dokonania pomówienia za pomocą gestu lub innej formy nieartykułowanej, z uwagi na to, że pomówienie musi zawierać określoną treść informacyjną, możliwą do oceny pod względem jej prawdziwości (J. Wojciechowski [w:] Kodeks karny – część szczególna, t. 1, Komentarz do artykułów 117–221, red. A. Wąsek, Warszawa 2006, s. 1085). W tym zakresie dyrekcja powinna zarekomendować nauczycielowi złożenie sprawy karnej oraz wesprzeć nauczyciela w dochodzeniu roszczeń na drodze postępowania karnego.

Kliknij tutaj i zapytaj prawnika online ›

Naruszenie dóbr osobistych nauczyciela przez rodziców ucznia

Dodatkowo można wskazać rodzicowi, że z uwagi na podjęte przez niego działania mogło dojść do naruszenia dóbr osobistych nauczyciela. W tym zakresie również nauczyciel może podjąć działania, a dyrekcja go w tym wesprzeć. Zgodnie z art. 23 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. Kodeks cywilny „dobra osobiste człowieka, jak w szczególności zdrowie, wolność, cześć, swoboda sumienia, nazwisko lub pseudonim, wizerunek, tajemnica korespondencji, nietykalność mieszkania, twórczość naukowa, artystyczna, wynalazcza i racjonalizatorska, pozostają pod ochroną prawa cywilnego niezależnie od ochrony przewidzianej w innych przepisach”. Katalog dóbr osobistych ma charakter otwarty, co oznacza że przepis nie wymienia ich kompleksowo, a nadto pojęcie to należy rozumieć bardzo szeroko.

 

W sytuacji przez Panią opisanej należy rozważyć, czy informacje podawane przez rodziców dziecka nie naruszają dóbr osobistych nauczyciela w postaci np. czci, dobrego imienia. W razie kiedy wymienione dobra osobiste zostają zagrożone, to przysługuje nauczycielowi prawo żądania zaniechania takiego zachowania (tj. żądanie zaniechania dalszego naruszania dóbr osobistych), chyba że nie jest ono bezprawne (krótko mówiąc, jeżeli rodzic wykazałaby, że jego twierdzenia są prawdziwe). W przypadku, kiedy stwierdzone zostanie naruszenie dobra osobistego, to wówczas nauczyciel może żądać od rodzica m.in. czynności polegających na usunięciu skutków swojego zachowania, np. pisemnych przeprosin lub też zadośćuczynienia pieniężnego albo zapłaty odpowiedniej sumy pieniężnej na wskazany cel społeczny.

 

Zatem w opisanej sytuacji dyrektor powinien podjąć działania wspierające nauczyciela oraz wskazujące rodzicom na możliwość poniesienia przez nich, tj. przez matkę dziecka, odpowiedzialności na drodze karnej, a także cywilnej.

Przykłady

Matka ucznia oskarżyła nauczycielkę o fizyczne szarpanie jej dziecka po tym, jak chłopiec opuścił klasę bez pozwolenia. Choć monitoring pokazał, że nauczycielka nie dopuściła się żadnych nadużyć, rodzice rozpowszechnili nieprawdziwe informacje wśród innych rodziców i nauczycieli. Sprawa trafiła do dyrektora, który musiał zorganizować mediację oraz poinformować o konsekwencjach zniesławienia.

 

Ojciec uczennicy regularnie wysyłał maile do dyrekcji, w których oskarżał wychowawczynię o brak kompetencji i nieodpowiednie traktowanie uczniów. Twierdził, że nauczycielka "wybiera sobie ulubieńców", a jego córkę ignoruje. Gdy oskarżenia zaczęły narastać, nauczycielka, wspierana przez dyrektora, zdecydowała się na podjęcie kroków prawnych, powołując się na naruszenie jej dóbr osobistych.

 

Rodzice ucznia na zebraniu szkolnym zarzucili nauczycielowi matematyki, że jego metody nauczania są przestarzałe i krzywdzące dla uczniów. W trakcie spotkania używali obraźliwego języka i kwestionowali kompetencje całego grona pedagogicznego. Dyrektor musiał interweniować, przypominając o przysługujących nauczycielowi prawach ochrony jako funkcjonariusza publicznego oraz o odpowiedzialności za zniesławienie.

Podsumowanie

Obrażanie nauczycieli przez rodziców uczniów może prowadzić do poważnych konsekwencji prawnych, zarówno w sferze karnej, jak i cywilnej. Nauczyciele, jako funkcjonariusze publiczni, mają prawo do ochrony swojego dobrego imienia i godności, a szkoła, wspólnie z dyrekcją, powinna stanowczo reagować na wszelkie przejawy zniesławienia. Ważne jest, aby rodzice byli świadomi, że takie działania mogą prowadzić do odpowiedzialności prawnej i konieczności naprawienia szkód.

Oferta porad prawnych

Oferujemy profesjonalne porady prawne online oraz pomoc w sporządzaniu pism, zapewniając szybkie i skuteczne rozwiązania w sprawach związanych z ochroną dóbr osobistych nauczycieli oraz zniesławieniem. Skontaktuj się z nami, aby uzyskać wsparcie prawne dostosowane do Twoich potrzeb. Aby skorzystać z naszych usług, opisz swój problem w formularzu pod artykułem.

Źródła:

1. Ustawa z dnia 6 czerwca 1997 r. - Kodeks karny - Dz.U. 1997 nr 88 poz. 553
2. Ustawa z dnia 26 stycznia 1982 r. - Karta Nauczyciela - Dz.U. 1982 nr 3 poz. 19

3. Ustawa z dnia 13 maja 2016 r. o przeciwdziałaniu zagrożeniom przestępczością na tle seksualnym i ochronie małoletnich - Dz.U. 2016 poz. 862

Nie znalazłeś odpowiedzi na swoje pytania? Opisz nam swoją sprawę, wypełniając  formularz poniżej  ▼▼▼. Zadanie pytania do niczego nie zobowiązuje.

Zapytaj prawnika - porady prawne online

Zadanie pytania do niczego nie zobowiązuje!
Wycenę wyślemy do 1 godziny

O autorze: Radca prawny Katarzyna Talkowska-Szewczyk

Członek Okręgowej Izby Radców Prawnych we Wrocławiu.

Absolwentka Wydziału Prawa, Administracji i Ekonomii Uniwersytetu Wrocławskiego oraz studiów podyplomowych – Prawo medyczne i bioetyka na Uniwersytecie Jagiellońskim na Wydziale Prawa i Administracji w Krakowie. Radca prawny z wieloletnim doświadczeniem zawodowym zdobywanym w kancelariach prawnych będących liderami w branżach medycznych, odszkodowawczych oraz windykacyjnych. Aktywność zawodową łączy z działalnością pro bono na rzecz organizacji pozarządowych. Posiada umiejętności lingwistyczne poparte certyfikatami. Od 1 października 2019 roku rozpoczęła studia doktoranckie na Uniwersytecie Wrocławskim w Zakładzie Postępowania Cywilnego. Przedmiotem naukowych zainteresowań i badań jest prawo medyczne. Nieustannie podnosi swoje kompetencje zawodowe uczestnicząc w konferencjach, seminariach i szkoleniach. Specjalizacja: prawo medyczne, prawo cywilne (prawo pracy, prawo rodzinne), prawo oświatowe oraz ochrona danych osobowych.

https://www.linkedin.com/in/paulina-olejniczak-suchodolska-84b981171/


.
Porad przez Internet udzielają
prawnicy z dużym doświadczeniem.

Zapytaj prawnika

Zadanie pytania do niczego nie zobowiązuje!
Wycenę wyślemy do 1 godziny
Szukamy ambitnego prawnika »

spadek.info

prawo-budowlane.info

odpowiedziprawne.pl

Paragraf jako alternatywne logo serwisu