Konsekwencje udostępnienia pisma ze szkoły przez rodzica w mediach społecznościowych

Ochrona prywatnej korespondencji

Art. 23 Kodeksu cywilnego chroni dobra osobiste i wskazuje, że ochronie tej podlega m.in. tajemnica korespondencji. Zgodnie z tym przepisem „Dobra osobiste człowieka, jak w szczególności zdrowie, wolność, cześć, swoboda sumienia, nazwisko lub pseudonim, wizerunek, tajemnica korespondencji, nietykalność mieszkania, twórczość naukowa, artystyczna, wynalazcza i racjonalizatorska, pozostają pod ochroną prawa cywilnego niezależnie od ochrony przewidzianej w innych przepisach”.

Szczególna ochrona korespondencji wynika także bezpośrednio z art. 49 Konstytucji Rzeczypospolitej Polski: „Zapewnia się wolność i ochronę tajemnicy komunikowania się. Ich ograniczenie może nastąpić jedynie w przypadkach określonych w ustawie i w sposób w niej określony”.

Ochrona tajemnicy korespondencji ma związek z ochroną prawa do dysponowania informacją. Prawo do dysponowania informacją podlega ochronie również w ramach konstytucyjnego prawa do ochrony życia prywatnego i rodzinnego, a także ochrony tajemnicy komunikowania się. Korespondencję chroni się w sytuacji, gdy skierowano ją do konkretnego adresata. Jeśli nadawca kieruje komunikat do konkretnej osoby, ma prawo zakładać, że treść komunikatu zostanie zachowana przez adresata wyłącznie do jego wiadomości. Gdy mówimy o rozpowszechnianiu korespondencji, to prawo do tego ma zarówno nadawca, jak i odbiorca. Jeżeli adresat otrzyma wiadomość od drugiej osoby, może ją rozpowszechniać wtedy, gdy nie ma zastrzeżenia od nadawcy na ten temat (Sąd Najwyższy w wyroku z 17 listopada 2010 r., sygn. akt I CSK 664/09). Należy respektować jego wolę.

Orzecznictwo Naczelnego Sądu Administracyjnego stoi na stanowisku, że np. korespondencja mailowa osoby wykonującej zadania publiczne nie jest informacją publiczną, nawet jeżeli dotyczy wykonywanych przez tę osobę zadań publicznych. Korespondencja taka nie ma waloru oficjalności, a nawet jeśli zawiera propozycje dotyczące sposobu załatwienia określonej sprawy publicznej, to mieści się w zakresie swobody niezbędnej dla podjęcia prawidłowej decyzji po rozważeniu wszystkich racji przemawiających za różnorodnymi możliwościami jej załatwienia (wyrok Naczelnego Sądu Administracyjnego z 14 września 2012 r., sygn. akt I OSK 1203/12; z 25 marca 2014 r., sygn. akt I OSK 2320/13). Sądy uważają, że procesowi podejmowania rozstrzygnięć nie musi towarzyszyć społeczna kontrola na każdym jego etapie. Dopiero w momencie, kiedy projekt rozstrzygnięcia zyskuje walor oficjalności, może być udostępniony opinii publicznej przez organ, który go stworzył i wówczas może podlegać społecznej ocenie (wyrok Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Szczecinie z 28 lutego 2019 r., sygn. akt II SAB/Sz 8/19).

Wezwanie do usunięcia korespondencji z portalu społecznościowego

Natomiast prywatna korespondencja służy załatwianiu sprawy rodzicielskiej ucznia danej szkoły. Podobnie jak pismo pochodzące od dyrektora szkoły, będące odpowiedzią na prywatną korespondencję. Takie pisma nie mają waloru oficjalności i nie są informacjami publicznymi (wyrok Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Opolu z 8 października 2015 r., sygn. akt II SAB/Op 51/15).

Zatem w tej sytuacji powinna Pani wezwać rodzica do zaniechania opisanego postępowania i usunięcia korespondencji z Facebooka pod rygorem wystąpienia o zadośćuczynienie z tytułu naruszenia dóbr osobistych.

Źródła:

1. Ustawa z dnia 23 kwietnia 1964 r. - Kodeks cywilny - Dz.U. 1964 nr 16 poz. 93

2. Konstytucja Rzeczypospolitej Polskiej z dnia 2 kwietnia 1997 r. - Dz.U. 1997 nr 78 poz. 483