Wykreślenie z KW przedawnionych egzekucji

Przedawnione wpisy w KW

Zwrócił się Pan do nas z bardzo ciekawą tematyką. Postaram się więc odpowiedzieć Panu, że wedle mej najlepszej wiedzy takie wykreślenie jest jak najbardziej możliwe. Przeglądając księgą wieczystą, którą Pan wskazał, napotkałem na dwa wpisy w dziale III KW.

Jest jeszcze wpis o sprostowaniu wpisu – lecz jest świeży i nie został jeszcze opublikowany, więc nie mogę się do niego odnieść.

Oba wpisy zostały dokonane przez komornika sądowego przy sądzie rejonowym w Piasecznie – dawnego rewiru I – aktualnie już nieobowiązującego. Wskazać należy, że w tamtym stanie prawnym po zakończeniu egzekucji komornik nie miał obowiązku wykreślenia wpisu. Było to uprawnienie dłużnika, która mógł z postanowieniem od komornika dokonać takiego właśnie wykreślenia. Na dzień dzisiejszy tego rodzaju problem już nie występuje, bowiem zgodnie z treścią art. 924 Kodeksu postępowania cywilnego:

„§ 1. Jednocześnie z wysłaniem dłużnikowi wezwania komornik składa do sądu właściwego do prowadzenia księgi wieczystej wniosek o wpis o wszczęciu egzekucji lub o złożenie wniosku do zbioru dokumentów, wraz z odpisem wezwania do zapłaty.

§ 2. W przypadku umorzenia postępowania egzekucyjnego lub ukończenia egzekucji w inny sposób niż przez umorzenie komornik składa wniosek o wykreślenie w księdze wieczystej wpisu o wszczęciu egzekucji lub o usunięcie wniosku o wszczęcie egzekucji ze zbioru dokumentów. Obowiązek poprawienia lub uzupełnienia wniosku spoczywa na komorniku”.

Wniosek do komornika o wykreślenie egzekucji

Dziś obowiązek ciąży nad komorniku, a jest tak od nowelizacji przepisów z 2012 roku. W Pana zaś sytuacji udałbym się do najpierw do archiwum ksiąg wieczystych i zweryfikował sygnatury akt komorniczych przedmiotowych postępowań, na podstawie których dokonywano wpisów. Następnie złożyłbym do komornika – następcy tamtego komornika – wniosek o wykreślenie wpisu z księgi wieczystej powołując się, iż jest Pan aktualnym właścicielem nieruchomości na podstawie stwierdzenia nabycia spadku, a więc de facto jest Pan następcą prawnym dłużnika w tamtym postępowaniu. Takie uprawnienie daje Panu nowa ustawa komornicza, która weszła w życie 1 stycznia 2019 roku. Zgodnie z jej treścią, a dokładniej z treścią art. art. 304 ustawy o komornikach sądowych:

„1. W terminie 18 miesięcy od dnia wejścia w życie niniejszej ustawy komornicy złożą we właściwych sądach rejonowych wnioski o wykreślenie w księdze wieczystej wpisu o wszczęciu egzekucji lub usunięcie wniosku o wszczęcie egzekucji ze zbioru dokumentów również w zakończonych postępowaniach, w których ze względu na datę wszczęcia postępowania nie stosuje się przepisach art. 924 ustawy zmienianej w art. 261. Obowiązek poprawienia lub uzupełnienia wniosku spoczywa na komorniku.

2. Czynności, o których mowa w ust. 1, komornicy podejmują z urzędu w sprawach, w których egzekucję z nieruchomości zakończono nie wcześniej niż 6 lat przed dniem wejścia w życie niniejszej ustawy. W pozostałych sprawach komornicy podejmują czynności, o których mowa w ust. 1, na wniosek dłużnika albo wierzyciela wszczynającego egzekucję z tej samej nieruchomości.

3. W terminie do 15. dnia miesiąca następującego po upływie każdego półrocza komornicy przekazują prezesom właściwych sądów rejonowych sprawozdania półroczne z wykonania obowiązku, o którym mowa w ust. 1”.

Dokumenty potrzebne do wykreślenia przedawnionych egzekucji – wpisów

Wobec tego ten artykuł jest podstawą do wykreślenia przedmiotowych wpisów. Co do kwestii braku dokumentów – ustawodawca, wprowadzając taki zapis, zapewne zdawał sobie sprawę lub musiał zdawać sobie sprawę, że wiele postępowań jest już dawno zakończonych i dokumentacja w tych sprawach mogła już ulec zniszczeniu – chodzi tu głównie o dokumentację komorników. Niemniej jednak w tamtych czasach komornik pracował jeszcze w sądzie i prawdopodobnie dokumenty te muszą znajdować się w sądowym archiwum.

Dlatego, mając na uwadze powyższy artykuł i jego ustęp 2 – wniosek musi zostać złożony przez dłużnika (w tej sytuacji jego następcę prawnego), czyli Pana. Komornik powinien na wniosek dokonać wykreślenia w przedmiotowej księdze – jednak jakie dokumenty do tego dołączy, tego nie wiem. W tej sytuacji powinno wystarczyć zwykłe pismo komornika i wykreślenie elektroniczne bowiem komornik zapewne nie odzyska postanowienia swojego poprzednika. Jeśli zaś komornik odmówi Panu wykreślenia takiego wpisu, jego postanowienie będzie podlegała zaskarżeniu w formie skargi na czynności komornika lub na zaniechanie podjęcia czynności i sąd rozstrzygnie, czy w i w jakiej formie komornik ma owego wykreślenia dokonać. Nie ma w tej materii żadnego orzecznictwa, żadnej praktyki bowiem przepis jest całkowicie nowy i wcześniej owa kwestia nie była poruszana. Sąd może nakazać komornikowi dokonanie tejże czynności. W celu usunięcia zaległych, archiwalnych i sprzecznych ze stanem faktycznym wpisów o wszczęciu egzekucji w księgach wieczystych i wniosków ze zbioru dokumentów ustawodawca przesądził o wprowadzeniu dyspozycji art. 304 ustawy o komornikach. Zgodnie z jego ust. 1 do 30.06.2020 r. komornicy mają obowiązek złożyć we właściwych sądach rejonowych wnioski o wykreślenie w księdze wieczystej wpisu o wszczęciu egzekucji lub usunięcie wniosku o wszczęcie egzekucji ze zbioru dokumentów również w zakończonych postępowaniach, w których ze względu na datę wszczęcia postępowania nie stosuje się przepisu art. 924 Kodeksu postępowania cywilnego. Obowiązek poprawienia lub uzupełnienia wniosku spoczywa na komorniku.

Artykuł 304 przesądza zaś, że czynności te komornik ma obowiązek podjąć z urzędu w sprawach, w których egzekucję z nieruchomości zakończono nie wcześniej niż 6 lat przed dniem wejścia w życie niniejszej ustawy, czyli do 31.12.2012 r. W pozostałych sprawach, w których egzekucja z nieruchomości została zakończona wcześniej, komornik ma obowiązek złożyć stosowne wnioski wyłącznie na wniosek dłużnika albo wierzyciela wszczynającego egzekucję z tej samej nieruchomości.