Prawa poszkodowanego – wniosek o wszczęcie postępowania w sprawach o zniszczenie mienia

Wszczęcie postępowania w sprawie zniszczenia lub uszkodzenia mienia

W pierwszej kolejności wskazać należy, iż opisywane przez Panią działania sprawcy szkód w Pani mieniu noszą znamiona przestępstwa określonego w art. 288 § 1 Kodeksu karnego. Zgodnie z tym artykułem, kto cudzą rzecz niszczy, uszkadza lub czyni niezdatną do użytku, podlega karze pozbawienia wolności od 3 miesięcy do lat 5. Natomiast (§ 2) w wypadku mniejszej wagi, sprawca podlega grzywnie, karze ograniczenia wolności albo pozbawienia wolności do roku. Ściganie przestępstwa określonego w § 1 lub 2 następuje na wniosek pokrzywdzonego (§ 4).

Wobec powyższego, do wszczęcia postępowania w sprawie zniszczenia lub uszkodzenia mienia konieczny jest wniosek pokrzywdzonego o ściganie sprawcy szkody. W sprawach tych przeważnie postępowanie przygotowawcze (dochodzenie) prowadzi policja, zatem właśnie do niej powinny być z zasady kierowane takie wnioski. Jednakże nic nie stoi na przeszkodzie, aby z wnioskiem o ściganie wystąpić do właściwej prokuratury, która ostatecznie przekaże sprawę policji, ale sam fakt przekazania jej przez prokuratora w praktyce powoduje, iż policja dużo rzetelniej taką sprawę prowadzi, a co za tym idzie, lepsze są rokowania co do jej właściwego zakończenia.

Wniosek o zabezpieczenie dowodów w postaci nagrań z kamer przemysłowych z miejsca gdzie doszło do uszkodzenia mienia

Wskazać również należy, iż Pani wniosek o zabezpieczenie dowodów w postaci nagrań z kamer przemysłowych sklepu, na parkingu którego doszło do ponownego zniszczenia Pani samochodu, jest również w pełni uzasadniony i niezwykle trafny.

Pomimo tego że postępowanie nie zostało przez policję jeszcze w tej sprawie wszczęte, wcale nie wyklucza to dokonania wnioskowanych przez Panią czynności operacyjnych.

Otóż stosownie do art. 308 § 1 K.k. w granicach koniecznych dla zabezpieczenia śladów i dowodów przestępstwa przed ich utratą, zniekształceniem lub zniszczeniem, prokurator albo Policja może w każdej sprawie, w wypadkach niecierpiących zwłoki, jeszcze przed wydaniem postanowienia o wszczęciu śledztwa lub dochodzenia, przeprowadzić w niezbędnym zakresie czynności procesowe, a zwłaszcza dokonać oględzin, w razie potrzeby z udziałem biegłego, przeszukania lub czynności wymienionych w art. 74 § 2 pkt 1 w stosunku do osoby podejrzanej, a także przedsięwziąć wobec niej inne niezbędne czynności, nie wyłączając pobrania krwi, włosów i wydzielin organizmu. Po dokonaniu tych czynności, w sprawach, w których prowadzenie śledztwa przez prokuratora jest obowiązkowe, prowadzący postępowanie przekazuje sprawę niezwłocznie prokuratorowi.

Złożenie do prokuratury zawiadomienia o podejrzeniu popełnienia przestępstwa

Przechodząc z kolei do Pani pytania odnośnie złożenia do prokuratury zawiadomienia o podejrzeniu popełnienia przestępstwa, to należałoby w pierwszej kolejności dokładnie opisać, kiedy przypuszczalnie do popełnienie tego przestępstwa doszło (data i orientacyjna godzina zdarzenia), na czym przestępstwo to miało polegać (zniszczenie mienia wraz z podaniem dokładnej lub chociażby przybliżonej jego wartości), na czyją szkodę czynu dokonano oraz kto jest sprawcą przestępstwa lub kogo się podejrzewa o jego popełnienie. Do tej ostatniej kwestii należy podchodzić ostrożnie i z rozmysłem, aby ustrzec się od ewentualnego zarzutu stawiania nieprawdziwych oskarżeń. Dlatego też, jeżeli nie jest Pani przekonana co do osoby sprawcy, to należałoby chociażby orientacyjnie wskazać, iż jest to Pani zdaniem osoba, która Panią zna (bo niszczy Pani mienie od dłuższego czasu, więc wie, gdzie i kiedy Pani przebywa lub gdzie znajduje się Pani mienie), może Pani wskazać, czy ma Pani jakichś osobistych wrogów lub są osoby, z którymi miała Pani jakiś zatarg.

Właściwym byłoby również opisanie przez Panią, choćby w zarysie, poniesionych szkód i okoliczności ich powstania oraz kiedy i gdzie Pani szkody te zgłaszała.

Zabezpieczenie śladów i dowodów przestępstwa

Należy również niezwłocznie wnosić właśnie o zabezpieczenie nagrań z kamer przemysłowych, gdyż może się to okazać jak dotąd jedynym dowodem pozwalającym na ustalenie sprawcy szkody. Podkreślić by przy tym należało na wagę tego dowodu i negatywne skutki, jakie przynieść może jego niezabezpieczenie (będą to, jak należy się spodziewać, kolejne dewastacje Pani mienia).

Na koniec warto jeszcze wskazać na treść art. 325f K.p.k., który mówi o tym, że (§ 1), jeżeli dane uzyskane w toku czynności, o których mowa w art. 308 § 1, lub prowadzonego przez okres co najmniej 5 dni dochodzenia nie stwarzają dostatecznych podstaw do wykrycia sprawcy w drodze dalszych czynności procesowych, można wydać postanowienie o umorzeniu dochodzenia i wpisaniu sprawy do rejestru przestępstw. Ponadto (§ 2) po wydaniu postanowienia, o którym mowa w § 1, policja, na podstawie odrębnych przepisów, prowadzi czynności w celu wykrycia sprawcy i uzyskania dowodów. Jeżeli natomiast (§ 3) zostaną ujawnione dane pozwalające na wykrycie sprawcy, policja wydaje postanowienie o podjęciu na nowo dochodzenia. Na postanowienie, o którym mowa w § 1, przysługuje zażalenie na zasadach ogólnych (§ 4).

Zaniedbanie przez policję dokonania zabezpieczenia wskazywanych przez osobę poszkodowania dowodów

Dlatego też, w przypadku zaniedbania przez policję dokonania zabezpieczenia wskazywanych przez Panią nagrań video oraz późniejszego umorzenia postępowania wobec braku możliwości ustalenia sprawcy przestępstwa, będzie Pani przysługiwało zażalenie do właściwego sądu wnoszone za pośrednictwem prokuratora nadrzędnego.

Co do pytania o uzyskanie opinii biegłego grafologa informuję, że zgodnie z treścią art. 167 K.p.k. przysługuje Pani jako pokrzywdzonej prawo składania w postępowaniu przygotowawczym wniosków dowodnych, w tym również wniosku o przeprowadzenie dowodu z opinii biegłego grafologa. Z kolei prowadzący to postępowanie może takiego wniosku nie uwzględnić, co ewentualnie w dalszym etapie mogłoby stanowić zarzut zażaleniowy wobec decyzji o umorzeniu postępowania, jeżeli tak sprawa by się zakończyła.

Natomiast lista biegłych sądowych powinna być dostępna we właściwym miejscowo sądzie okręgowym, który taką listę prowadzi (jest to lista biegłych sądowych prezesa sądu okręgowego). Jednakże na rynku istnieją obecnie także firmy sporządzające na zlecenie odpowiednie ekspertyzy oraz rzeczoznawcy z bardzo wielu dziedzin nauki i techniki, więc można pomocy poszukać również samemu u takich usługodawców.