
Prawa rodzicielskie a odbieranie dziecka z przedszkola po rozwodzie• Data: 28-03-2025 • Autor: Adwokat Katarzyna Bereda |
Jestem dyrektorem przedszkola. Rodzice jednego z dzieci się rozwodzą. Dziecko jest przy matce, która nie pozwala na kontakty ojca z dzieckiem. Ojciec nie ma ograniczonych praw rodzicielskich. Sąd wydał postanowienie regulujące tryb zabezpieczenia kontaktów ojca z dzieckiem. Są tam wskazane konkretne terminy, kiedy mogą się spotykać. Jednocześnie sąd jasno napisał, że, cytuję: (...) – przy czym kontakty te będą się odbywać bez obecności powódki, pozwany będzie dziecko odbierał z miejsca zamieszkania matki, a po ich zakończeniu będzie odwoził je do miejsca zamieszkania matki. W postanowieniu nie ma żadnej wzmianki o odbieraniu dziecka przez ojca z przedszkola. Wobec tego czy ojciec może przychodzić po dziecko do przedszkola, czy może je tam odwiedzać? Ojciec twierdzi, że skoro nie ma odebranych praw rodzicielskich, to może przychodzić po dziecko. |
![]() |
Sprawowanie władzy rodzicielskiej nad dzieckiemDla Państwa, jako placówki edukacyjnej, kluczowe powinno być orzeczenie w przedmiocie władzy rodzicielskiej – albowiem gdyby ojciec dziecka posiadał ograniczoną władzę rodzicielską lub był jej pozbawiony – nie powinno się mu wydawać dziecka.
Zgodnie bowiem z treścią art. 95 § 1 Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego (K.r.o.): Władza rodzicielska obejmuje w szczególności obowiązek i prawo rodziców do wykonywania pieczy nad osobą i majątkiem dziecka oraz do wychowania dziecka, z poszanowaniem jego godności i praw. Kodeks rodzinny i opiekuńczy nie zawiera definicji władzy rodzicielskiej ani też nie wymienia wyczerpująco jej składników (zob. art. 92 Nb 1).
Najbardziej „wymowny” z tego punktu widzenia jest art. 95 § 1, który jako składniki władzy rodzicielskiej wymienia pieczę nad osobą dziecka oraz pieczę nad jego majątkiem, a także wychowywanie dziecka. Równocześnie użyty przed tym wyliczeniem zwrot „w szczególności” wskazuje na to, że nie jest ono wyczerpujące. Chcąc przeto dać pełną odpowiedź na pytanie, jakie są elementy władzy rodzicielskiej, trzeba posłużyć się także dalszymi przepisami, a zwłaszcza art. 98. Stosownie do tego, doktryna dzieli całość władzy rodzicielskiej na następujące człony:
Dobro dziecka jako generalna zasadaRodzice powinni władzę rodzicielską sprawować w taki sposób, aby wszystkie ich poczynania odpowiadały interesom dziecka. Wypowiadając tę myśl, art. 95 § 3 odwołuje się do dwu wskazań, nakazuje bowiem wykonywać władzę rodzicielską tak, jak tego wymaga dobro dziecka i interes społeczny [tak np. J. Ignatowicz, M. Nazar, Prawo rodzinne, Warszawa 2016, s. 525]. W istocie jednak jest to wskazanie jednolite, w pełni harmonijne, właściwie bowiem rozumiany interes dziecka jest zawsze zbieżny z interesem ogólnospołecznym. W doktrynie zasada dobra dziecka jest zaliczana do kategorii klauzul generalnych (por. Szer, Prawo rodzinne, s. 263). Orzeczenie o kontaktach z dzieckiem, władza rodzicielska, stanowisko przedszkolaOrzeczenie o kontaktach z dzieckiem również jest wiążące – jednak jest to harmonogram dla rodziców, a nie dla placówki edukacyjnej. Proszę mieć na uwadze, iż harmonogram kontaktów jest wiążący dla rodziców – jednak w przypadku porozumienia powinna to być jedynie dla rodziców pomoc w realizacji kontaktów. Placówkę edukacyjną powinno interesować jedynie orzeczenie w przedmiocie władzy rodzicielskiej, a nie kontaktów, dlatego jeżeli ojciec dziecka posiada pełnię władzy rodzicielskiej – może zasięgać wszelkich informacji o dziecku, a także jako pełnoprawny opiekun – je odbierać. Rozumiem jednak, że jest to dla Państwa problematyczne, dlatego proszę wyjaśnić sytuację z matką i ojcem dziecka oraz wskazać, iż dla stawiania przez Państwem wymagań konieczna jest ingerencja w władzę rodzicielską. PrzykładySytuacja w przedszkolu Pani Anna, dyrektorka przedszkola, odbiera telefon od zdenerwowanej matki. Twierdzi ona, że ojciec jej dziecka nie ma prawa odbierać go z placówki. Jednak po sprawdzeniu dokumentacji Pani Anna widzi, że ojciec ma pełnię praw rodzicielskich. Kobieta powołuje się na postanowienie sądu regulujące kontakty, ale nie zawiera ono zakazu odbierania dziecka z przedszkola. Dyrektorka tłumaczy matce, że placówka nie może samodzielnie ograniczyć prawa ojca do odbioru dziecka bez odpowiedniego orzeczenia sądu.
Rozmowa z ojcem Pan Marek, ojciec 4-letniego Kacpra, przychodzi do przedszkola, by odebrać syna. Nauczycielka jest zdezorientowana – matka chłopca poinformowała wcześniej, że ojciec nie ma prawa zabrać dziecka. Dyrektorka prosi ojca o przedstawienie dokumentów i upewnia się, że ma on pełnię władzy rodzicielskiej. Po krótkiej rozmowie tłumaczy, że zgodnie z prawem może odbierać syna, ale warto, by rodzice porozumieli się w tej sprawie, by uniknąć konfliktów w obecności dziecka.
Wątpliwości personelu Podczas zebrania nauczycieli w przedszkolu jedna z opiekunek pyta, jak postępować w sytuacji, gdy rodzic zabrania drugiemu odbioru dziecka. Dyrektorka wyjaśnia, że kluczowe jest orzeczenie sądu dotyczące władzy rodzicielskiej, a nie harmonogram kontaktów. Informuje, że jeśli rodzic posiada pełnię praw, przedszkole nie może odmówić mu wydania dziecka. Podkreśla również, jak ważne jest zachowanie neutralności i kierowanie się dobrem dziecka, a w razie wątpliwości warto skonsultować się z prawnikiem. PodsumowanieW sytuacji rozwodu rodziców kluczowe dla przedszkola jest orzeczenie dotyczące władzy rodzicielskiej, a nie harmonogram kontaktów. Jeśli ojciec ma pełnię praw rodzicielskich, placówka nie może odmówić mu odbioru dziecka, chyba że istnieje wyraźny zakaz sądowy. W takich przypadkach warto dążyć do porozumienia między rodzicami, kierując się zawsze dobrem dziecka. Oferta porad prawnychOferujemy profesjonalne porady prawne online oraz sporządzanie pism związanych z prawami rodzicielskimi i kontaktami z dzieckiem. Pomożemy Ci zrozumieć Twoje prawa i przygotować odpowiednie dokumenty. Aby skorzystać z naszych usług, opisz swój problem w formularzu pod artykułem. Źródła:Ustawa z dnia 25 lutego 1964 r. - Kodeks rodzinny i opiekuńczy - Dz.U. 1964 nr 9 poz. 59
Nie znalazłeś odpowiedzi na swoje pytania? Opisz nam swoją sprawę, wypełniając formularz poniżej ▼▼▼. Zadanie pytania do niczego nie zobowiązuje.
Zapytaj prawnika - porady prawne online ![]() O autorze: Adwokat Katarzyna Bereda Adwokat, absolwentka Wydziału Prawa i Administracji Uniwersytetu Szczecińskiego – pracę magisterską napisała z prawa pracy. Podczas studiów odbyła liczne praktyki, zarówno w sądach, jak i w kancelariach adwokackich. Aplikację adwokacką rozpoczęła w 2015 roku. W marcu 2018 roku przystąpiła do egzaminu zawodowego, uzyskując jeden z najlepszych wyników w izbie zielonogórskiej i w konsekwencji kończąc aplikację adwokacką z wyróżnieniem. Specjalizuje się w prawie rodzinnym, cywilnym, zobowiązaniach, prawie spadkowym, prawie gospodarczym i spółkach prawa handlowego. |
|
Zapytaj prawnika
Najnowsze pytania w dziale