Co zrobić, gdy ojciec dziecka nie odbiera korespondencji z sądu w sprawie o ustalenie kontaktów?

Doręczenie sądowe przez komornika – co mówi prawo?

Podstawą prawną do udzielenia odpowiedzi na zadane pytanie jest ustawa z dnia 17 listopada 1964 r. Kodeks postępowania cywilnego (K.p.c.). Doręczanie pism przez komornika reguluje art. 139¹ K.p.c. Jak czytamy w § 1: Jeżeli pozwany będący osobą fizyczną, pomimo powtórzenia zawiadomienia zgodnie z art. 139 § 1 zdanie drugie, nie odebrał wysłanego pod wskazany adres pozwu, innego pisma procesowego lub orzeczenia wywołującego potrzebę podjęcia obrony jego praw, a w sprawie nie doręczono mu wcześniej żadnego pisma w sposób przewidziany w artykułach poprzedzających ani nie ma zastosowania art. 139 § 2 lub inny przepis szczególny przewidujący skutek doręczenia, przewodniczący zawiadamia o tym powoda, przesyłając mu odpis pisma sądowego dla pozwanego i zobowiązując do doręczenia tego odpisu pisma pozwanemu za pośrednictwem komornika.

Istotny jest również § 1¹ tego przepisu, który stanowi, że powyższej regulacji nie stosuje się, jeżeli pomimo nieodebrania przez adresata korespondencji aktualność wskazanego w pozwie adresu pozwanego nie budzi wątpliwości. W przypadku konieczności doręczenia komorniczego w oparciu o § 2: Powód w terminie dwóch miesięcy od dnia doręczenia mu zobowiązania, o którym mowa w § 1, składa do akt potwierdzenie doręczenia korespondencji pozwanemu za pośrednictwem komornika albo zwraca korespondencję wraz z dowodem na piśmie, że pozwany zamieszkuje pod adresem wskazanym w pozwie. Po bezskutecznym upływie terminu stosuje się przepis art. 177 § 1 pkt 6.

W kontekście opisanej sytuacji istotny jest także § 3 omawianej regulacji, który stanowi, że w przypadku wykazania przez powoda dowodem na piśmie, że pozwany zamieszkuje pod adresem wskazanym w pozwie, korespondencję przesłaną w sposób przewidziany w art. 139 § 1 uważa się za doręczoną. Późniejsze doręczenie tej korespondencji przez komornika na ten sam adres nie powoduje ponownego rozpoczęcia biegu terminów, które ustawa wiąże z doręczeniem, o czym należy pouczyć pozwanego przy tej czynności.

Gdy komornik jest nieskuteczny – jak wykorzystać instytucję kuratora?

Komornik, dokonując doręczenia, idzie pod wskazany adres i ustala, czy dłużnik tam mieszka. Następnie sporządza protokół z doręczenia, w którym wskazuje dokonane w sprawie ustalenia. Ten protokół stanowi podstawę do podjęcia dalszych czynności. Jeżeli komornik wskaże, że nie jest w stanie znaleźć aktualnego adresu, pod którym przebywa uczestnik postępowania (ojciec dziecka), to Pani, przesyłając odpis tego protokołu do sądu, powinna złożyć także wniosek o ustanowienie kuratora dla nieznanego z miejsca pobytu uczestnika. Takim kuratorem może być pracownik sądu, aplikant radcowski, adwokacki, czy też adwokat lub radca prawny. Postępowanie toczy się wówczas z udziałem kuratora, a zapadłe w sprawie rozstrzygnięcie będzie wiążące dla niedziałającego w sprawie uczestnika. Zgodnie z art. 144 § 1 K.p.c. Przewodniczący ustanowi kuratora, jeżeli wnioskodawca uprawdopodobni, że miejsce pobytu strony nie jest znane. W sprawach o roszczenia alimentacyjne, jak również w sprawach o ustalenie pochodzenia dziecka i o związane z tym roszczenia, przewodniczący przed ustanowieniem kuratora przeprowadzi stosowne dochodzenie w celu ustalenia miejsca zamieszkania lub pobytu pozwanego. To jest pierwsza możliwość do wykorzystania.

Sprytny sposób: przekaz pieniężny jako dowód doręczenia

Natomiast druga możliwość jest taka, że jeżeli ma Pani pewność, że ojciec dziecka przebywa pod wskazanym adresem, najlepiej wysłać na ten adres przekaz pieniężny np. 5 zł i jeżeli pan odbierze pieniądze, to wtedy potwierdzenie odbioru z danego adresu wysyła Pani do sądu, wskazując, że uczestnik unika odbierania korespondencji pod tym adresem, ale faktycznie pod nim przebywa, gdyż dysponuje Pani potwierdzeniem odbioru przekazu pieniężnego z danego adresu.

Źródła:

1. Ustawa z dnia 17 listopada 1964 r. - Kodeks postępowania cywilnego - Dz.U. 1964 nr 43 poz. 296
2. Ustawa z dnia 25 lutego 1964 r. - Kodeks rodzinny i opiekuńczy - Dz.U. 1964 nr 9 poz. 59