Mieszkanie służbowe po śmierci rodzica, jak uniknąć problemów prawnych i finansowych?

Lokal służbowy

Prawdopodobnie w opisanym przez Panią przypadku mamy do czynienia z mieszkaniem służbowym którym to jest lokal mieszkalny, pozostający w dyspozycji zakładu pracy i przydzielony pracownikowi w związku ze stosunkiem pracy. Przydzielenie mieszkania służbowego następuje poprzez zawarcie pisemnej umowy, której stronami są zakład pracy i pracownik. W tym samym dokumencie ustalone zostają warunki przydziału lokalu, a także osoby uprawnione do zamieszkania razem z głównym najemca. W świetle przepisów Rozporządzenia Rady Ministrów w sprawie mieszkań służbowych i zakładowych, mieszkanie służbowe po śmierci głównego najemcymoże być nadal zamieszkiwane przez bliskie mu osoby. Za te uznaje się małżonka, wspólnie zamieszkałe dzieci własne oraz przysposobione, jak również dzieci małżonka (do ukończenia przez nich 25. roku życia).

Usunięcie rzeczy z mieszkania

Z chwilą śmierci najemcy umowa najmu w wyniku braku osób uprawnionych do wstąpienia w najem wygasa. Od tej chwili jako spadkobierca nie ma Pani obowiązku płacić czynszu za dalsze miesiące, ale w mieszkaniu pozostają rzeczy, które w wyniku dziedziczenia stały się Pani własnością. Jeżeli nie usunie Pani tych już swoich rzeczy z lokalu, zakład pracy/gmina uprawniona będzie do żądania odszkodowania za bezumowne korzystanie z lokalu. Zatem należy je usunąć bez zbędnej zwłoki, najpóźniej w terminie wyznaczonym w wezwaniu do usunięcia rzeczy.

Może Pani odrzucić spadek i w ten sposób pozbyć się problemu. Wówczas przestaje Pani być spadkobiercą, a zatem może powiedzieć, że to nie jej rzeczy. Jednak w ten sposób musieliby postąpić wszyscy naturalni spadkobiercy, a to określone koszty i zapewne dużo prościej i taniej zamówić transport i wywieźć te rzeczy.

Obowiązki najemcy

Ponieważ nie znam statusu mieszkania, mogę jedynie przypomnieć, iż w przypadku mieszkania komunalnego najemca ma obowiązek utrzymania wszystkich użytkowanych przez niego pomieszczeń w dobrym stanie technicznym i higienicznym. Najemca nie może powodować umyślnych uszkodzeń części wspólnych – wind, klatek schodowych, korytarzy i terenu wokół budynku. Następujące elementy są naprawiane i konserwowane na koszt najemcy:

• podłogi i wykładziny podłogowe z różnych materiałów;
• zespoły okienne i drzwiowe;
• meble wbudowane;
• kuchenki kuchenne, podgrzewacze wody, wanny, brodziki, toalety, zlewy, syfony, krany;
• instalacji elektrycznej, z wyłączeniem wymiany przewodów i naprawy anteny zbiorczej;
• centralnego ogrzewania (naprawa i wymiana);
• rury kanalizacyjne do pionów centralnych; natychmiastowe usuwanie zatorów również należy do obowiązków najemcy.

Najemca musi również na własny koszt pomalować ściany w lokalu mieszkalnym, naprawić uszkodzone tynki, przykleić tapety, pomalować drzwi, okna, meble wbudowane i wszelkie inne sprzęty w wynajmowanym mieszkaniu.

Ustawodawca nie nałożył jednak żadnych sankcji związanych z niedochowaniem powyższych obowiązków. 

Jeśli brak jest osób wstępujących w prawa najmu zmarłej osoby, umowa wygasa z mocy prawa, a wynajmujący nie może dochodzić roszczeń powstałych po śmierci najemcy od jego spadkobierców. Jednak jeśli najemca pozostawił po sobie długi, są one dziedziczone zgodnie z prawem spadkowym, a właścicielowi mieszkania będzie przysługiwało roszczenie w tym zakresie od spadkobierców zmarłego. Zatem można przyjąć, iż koszty remontu po śmieci najemcy obciążają właściciela mieszkania, co nie wyklucza, że może wpaść na pomysł dochodzenia zapłaty odszkodowania na zasadach ogólnych. Ale to trudna sprawa. Zatem poza jak najszybszym zdaniem lokalu wynajmującemu nie ma Pani innych obowiązków.