.
Udzieliliśmy ponad 134,9 tys. porad prawnych i mamy 15 128 opinii Klientów
Zadaj pytanie » Zadaj pytanie »

Czy można zabronić rodzeństwu kontaktu z rodzicem, i jak bronić się przed zarzutami o kradzież z konta mamy?

• Data: 22-05-2025 • Autor: Aleksandra Pofit

Od 5 lat mama mieszka ze mną w moim domu. Założyła konto bankowe do przelewu emerytury, a mnie ustanowiła jego współwłaścicielką. Za jej zgodą korzystałam z tego konta, bo mama chciała dokładać się do kosztów utrzymania. Miało to być ok. 70% wysokości jej emerytury, resztę sobie odkładała. Mam brata, który obraził się na mamę za podarowanie mieszkania wnukowi, a nie jemu. Przez 2 lata się do niej nie odzywał, a potem nagle zaczął się wpraszać, koniecznie chciał ją odwiedzać. Nie widziałam w tym nic szkodliwego do czasu, aż zrozumiałam, że to „podchody” do mamy kasy. Mama coraz częściej chciała, żebym wypłacała jej sporą kwotę, bo musi „przeprosić” synka, dając mu gotówkę. Przestraszyłam się, że on może mamę zaprowadzi do banku i ogołocić ze wszystkiego, więc zaczęłam wypłacać pieniądze i chować je w bezpiecznym miejscu. Miało to być zabezpieczenie, jakby mama zaniemogła i trzeba było zwiększyć środki na opiekę i leczenie. Moje obawy się sprawdziły, brat urobił mamę i pojechali do banku wypłacić pieniądze, ale na koncie nie było wymarzonej kwoty. Założyli drugie konto, gdzie jest mama i brat, a mnie straszą sprawą sądową za to, że z konta wypłaciłam w ciągu 2 lat ok. 90 tys. W tym są też koszty utrzymania i pieniądze, które mama przekazała bratu. Nie przyznałam się, że ponad 30 tys. jest bezpiecznie schowane na potrzeby mamy. Co mi grozi, jeśli brat założy sprawę na te wypłaty? Jak mogę się bronić, bo w dobrej wierze nie brałam pokwitowań od mamy, gdy wydawałam jej pieniądze, a część od razu trafiła do kieszeni brata? Dodam, że brat nie chce mamy wziąć do siebie. Czy mogę go wyrzucić z domu i zabronić odwiedzać mamę?


Masz podobny problem? Kliknij tutaj i zadaj pytanie. Pomagamy w podobnych sprawach.

Czy można zabronić rodzeństwu kontaktu z rodzicem, i jak bronić się przed zarzutami o kradzież z konta mamy?

Po pierwsze, brat nie ma prawa wystąpić z jakąkolwiek sprawą przeciwko Pani do sądu. Jeżeli ktoś mógłby wystąpić z jakimś roszczeniem, to tylko i wyłącznie mama. Zarówno ze sprawą cywilną, jak i karną (przywłaszczenie). Ma Pani również prawo nie wpuszczać brata do swojego domu.

Rachunek wspólny w banku

Prowadzenie wspólnego konta bankowego nie oznacza, że ma Pani prawo do pieniędzy, które stanowią własność współwłaściciela. Współposiadanie wspólnego rachunku bankowego nie przesądza o własności środków znajdujących się na tym rachunku. Zgodnie z art. 50 i 51 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Prawo bankowe:

 

1. Posiadacz rachunku bankowego dysponuje swobodnie środkami pieniężnymi zgromadzonymi na rachunku. W umowie z bankiem mogą być zawarte postanowienia ograniczające swobodę dysponowania tymi środkami.

1a. Przepisu ust. 1 nie stosuje się do rachunku VAT, o którym mowa w rozdziale 3a.

2. Bank dokłada szczególnej staranności w zakresie zapewnienia bezpieczeństwa przechowywanych środków pieniężnych.

 

Art. 51. Rachunek bankowy, z wyjątkiem rachunku rodzinnego, może być prowadzony dla kilku osób fizycznych, kilku jednostek samorządu terytorialnego, stron umowy o współpracy w rozumieniu ustawy z dnia 9 czerwca 2011 r. – Prawo geologiczne i górnicze (Dz.U. z 2024 r. poz. 1290) albo kilku dobrowolnych funduszy emerytalnych będących funduszami zdefiniowanej daty w rozumieniu ustawy z dnia 4 października 2018 r. o pracowniczych planach kapitałowych (Dz.U. z 2024 r. poz. 427) zarządzanymi przez jedno powszechne towarzystwo emerytalne –rachunek wspólny.

Masz problem prawny? Kliknij tutaj i zapytaj prawnika ›

Umowa rachunku bankowego

Zgodnie z art. 725 Kodeksu cywilnego (K.c.): Przez umowę rachunku bankowego bank zobowiązuje się względem posiadacza rachunku, na czas oznaczony lub nieoznaczony, do przechowywania jego środków pieniężnych oraz, jeżeli umowa tak stanowi, do przeprowadzania na jego zlecenie rozliczeń pieniężnych.

 

W orzecznictwie przyjmuje się również, że przy określaniu, komu przysługuje wierzytelność o zwrot kwoty wpłaconej na rachunek bankowy, istotne jest to, kto dokonywał wpłaty, czyli czyją własność stanowiły one przed ich wpłaceniem, gdyż z faktu dokonania wpłaty przez daną osobę wynika domniemanie faktyczne, że środki te należały do osoby dokonującej wpłaty.

Przywłaszczenie środków z konta bankowego

Zgodnie z art. 284 Kodeksu karnego:

 

§ 1. Kto przywłaszcza sobie cudzą rzecz ruchomą lub prawo majątkowe, podlega karze pozbawienia wolności do lat 3.

§ 2. Kto przywłaszcza sobie powierzoną mu rzecz ruchomą, podlega karze pozbawienia wolności od 3 miesięcy do lat 5.

§ 3. W wypadku mniejszej wagi lub przywłaszczenia rzeczy znalezionej, sprawca podlega grzywnie, karze ograniczenia wolności albo pozbawienia wolności do roku.

§ 4. Jeżeli przywłaszczenie nastąpiło na szkodę osoby najbliższej, ściganie następuje na wniosek pokrzywdzonego.

 

Oczywiście we wszystkich tych sprawach istnieje obowiązek dowodowy. Oznacza to, że osoba wszczynająca dane postępowanie musi udowodnić swoje roszczenie. Pani w ramach odparcia roszczeń również powinna umieć wyjaśnić konieczność pobrania pieniędzy i ich wydatkowania na potrzeby mamy oraz oczywiście zgody mamy na takie działania. Jak sama Pani widzi, trudno na tym etapie cokolwiek doradzić, ponieważ wszystko zależy od ewentualnych roszczeń, ich podstawy prawnej oraz dowodów. Po śmierci mamy pieniądze zgromadzone na kontach będą wchodziły w skład masy spadkowej i podlegały dziedziczeniu, co jest odrębną kwestią.

Potrzebujesz pomocy prawnika? Kliknij tutaj i opisz swój problem ›

Niepożądane wizyty i zarzut naruszenia miru domowego

Jeśli chodzi o pobyt Pani brata w Pani domu – nie ma on prawa bez Pani zgody w nim przebywać. Zgodnie z Kodeksem karnym może to być zakwalifikowane jako naruszenie miru domowego

 

Art. 193. § 1. Kto wdziera się do cudzego domu, mieszkania, lokalu, pomieszczenia albo ogrodzonego terenu albo wbrew żądaniu osoby uprawnionej miejsca takiego nie opuszcza, podlega grzywnie, karze ograniczenia wolności albo pozbawienia wolności do roku.

§ 2. Ściganie następuje na wniosek pokrzywdzonego.

Przykłady

Wspólne konto z mamą

Maria od kilku lat opiekuje się swoją starszą mamą. Mama poprosiła ją, by była współwłaścicielką konta, na które wpływa jej emerytura. Kiedy brat Marii nagle pojawił się po długim czasie i zaczął naciskać na wypłaty, Maria poczuła się zobowiązana chronić majątek mamy. Teraz brat grozi sądem, mimo że to mama dysponowała pieniędzmi.

 

Rodzinne „przeprosiny” za gotówkę

Pan Jerzy przez lata ignorował swoją matkę. Kiedy dowiedział się, że nie dostał po niej mieszkania, zaczął ją nagle odwiedzać. Matka, by „załagodzić” sytuację, wypłacała mu gotówkę z konta, które prowadziła wspólnie z córką. Córka, widząc manipulację, próbowała interweniować, ale została oskarżona o przywłaszczenie.

 

Niechciany gość w domu

Ewa pozwoliła mamie zamieszkać u siebie. Brat, który nie utrzymywał kontaktu z matką, zaczął ją nachodzić w domu Ewy, chcąc wpływać na jej decyzje finansowe. Ewa musiała zainterweniować i przypomnieć, że bez jej zgody brat nie ma prawa wchodzić na teren jej domu – w przeciwnym razie może złożyć zawiadomienie o naruszeniu miru domowego.

Podsumowanie

Sprawy rodzinne i finanse to mieszanka, która łatwo prowadzi do konfliktów, zwłaszcza gdy brakuje jasnych ustaleń i wzajemnego zaufania. Wspólne konta czy ustne porozumienia mogą z czasem stać się źródłem nieporozumień, a nawet zarzutów – dlatego warto zawczasu zadbać o przejrzystość i zabezpieczenie interesów wszystkich stron.

Oferta porad prawnych

Potrzebujesz pomocy w sporze rodzinnym, przygotowaniu pisma lub obronie przed bezpodstawnymi zarzutami? Oferujemy porady prawne online oraz profesjonalne przygotowanie dokumentów. Aby skorzystać z naszych usług, opisz swój problem w formularzu pod artykułem.

Źródła:

1. Ustawa z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Prawo bankowe - Dz.U. 1997 nr 140 poz. 939
2. Ustawa z dnia 23 kwietnia 1964 r. - Kodeks cywilny - Dz.U. 1964 nr 16 poz. 93
3. Ustawa z dnia 6 czerwca 1997 r. - Kodeks karny - Dz.U. 1997 nr 88 poz. 553

 

Nie znalazłeś odpowiedzi na swoje pytania? Opisz nam swoją sprawę, wypełniając  formularz poniżej  ▼▼▼. Zadanie pytania do niczego nie zobowiązuje.

Zapytaj prawnika - porady prawne online

Zadanie pytania do niczego nie zobowiązuje!
Wycenę wyślemy do 1 godziny

O autorze: Aleksandra Pofit

Radczyni prawna, absolwentka Wydziału Prawa i Administracji Uniwersytetu Mikołaja Kopernika w Toruniu. Ukończyła aplikację radcowską przy Okręgowej Izbie Radców Prawnych w Warszawie. Doświadczenie zawodowe zdobywała przede wszystkim w działach prawnych spółek kapitałowych oraz butikowych kancelariach. Specjalizuje się głównie w prawie handlowym, gospodarczym, prawie pracy, rodzinnym i opiekuńczym, cywilnym, jak również windykacji należności.


.
Porad przez Internet udzielają
prawnicy z dużym doświadczeniem.

Zapytaj prawnika

Zadanie pytania do niczego nie zobowiązuje!
Wycenę wyślemy do 1 godziny

porady spadkowe

prawo-budowlane.info

odpowiedziprawne.pl

Paragraf jako alternatywne logo serwisu