Uprawnienia do kierowania pojazdem typu microcar

Uprawnienia potrzebne do kierowania czterokołowcem

We wcześniej obowiązującym Kodeksie drogowym popularne czterokołowce zaliczane były często do motorowerów, czyli kierowanie nimi przez osobę, która ukończyła 18 lat, mogło się odbywać bez uprawnień. Niestety zgodnie z nowymi przepisami dotychczasowa możliwość jazdy czterokołowcami lekkimi jedynie na podstawie dowodu osobistego zakończyła się również dla pełnoletnich.

Do kierowania jakimi pojazdami uprawnia kategoria AM?

Dnia 19 stycznia 2013 r. weszła bowiem w życie ustawa o kierujących pojazdami z dnia 5 stycznia 2011 r. ( Dz. U. z 2011 r. Nr 30, poz. 151 z późn. zm.), która zmieniła ustawę prawo o ruchu drogowym. Pojawiła się kategoria AM. Kategoria AM uprawnia do kierowania:

• motorowerem (pojemność silnika spalinowego do 50 cm³ lub moc silnika elektrycznego do 4kW, prędkość maks. 45 km/h);
• czterokołowcem lekkim, którego parametry precyzuje europejska kategoria L6e: masa własna do 350 kg, napęd silnikiem spalinowym o pojemności do 50 cm³ (może być też elektryczny) o mocy do 4 kW (5,4 KM) i rozwijający prędkość maksymalną do 45 km/h.

Przy czym zgodnie z definicjami podanymi w rozporządzeniu ministra transportu, budownictwa i gospodarki morskiej z dnia 21 grudnia 2012 r. zmieniającym rozporządzenie w sprawie warunków technicznych pojazdów oraz zakresu ich niezbędnego wyposażenia oznaczają one:

Definicja motoroweru i czterokołowca lekkiego 

Motorower – pojazd dwu- lub trójkołowy zaopatrzony w silnik spalinowy o pojemności skokowej nieprzekraczającej 50 cm³ lub w silnik elektryczny o mocy nie większej niż 4 kW, którego konstrukcja ogranicza prędkość jazdy do 45 km/h.

Czterokołowiec lekki – czterokołowiec, którego masa własna nie przekracza 350 kg i konstrukcja ogranicza prędkość jazdy do 45 km/h.

W przepisach tej ustawy sprecyzowano, że nie wymaga uprawnienia (AM) do kierowania pojazdami jedynie kierowanie rowerem oraz pojazdem zaprzęgowym (art. 3 ust. 4). Ponadto bez prawa jazdy można kierować motorowerem, czyli pojazdem posiadającym dwa lub trzy, koła, jeśli w dniu wprowadzenia ustawy kierujący był pełnoletni. Cytuję:

„Art. 6. 1 Prawo jazdy stwierdza posiadanie uprawnienia do kierowania:

1. kategorii AM:

a) motorowerem,

b) czterokołowcem lekkim;

(...)

5. kategorii B1:

a) czterokołowcem,

b) pojazdami określonymi dla prawa jazdy kategorii AM; (…).”

„Art. 133. (...)

3. Osobę, która przed dniem wejścia w życie ustawy ukończyła 18 lat, uznaje się za uprawnioną do kierowania motorowerem na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej. Wobec tej osoby nie wymaga się posiadania dokumentu stwierdzającego to uprawnienie.”

Na mocy zatem art. 133 ust. 3 osoby, które w chwili wejścia w życie ustawy miały już ukończone 18 lat, zachowują prawo do kierowania motorowerem bez żadnych dodatkowych dokumentów stwierdzających do tego prawo – dotyczy to głównie tych osób, które w ogóle nie mają prawa jazdy. Należy jednak podkreślić, że uprawnienie wynikające wyłącznie z wieku dotyczy tylko motoroweru, a więc w odróżnieniu od posiadacza prawa jazdy kategorii AM osoby te nie mogą kierować czterokołowcem lekkim. Z literalnego bowiem brzmienia przepisu art. 133 wynika, że a contrario ustawa wymaga jednak prawa jazdy kategorii AM w przypadku pojazdów mikro i quadów, czyli tzw. czterokołowców lekkich, których masa własna nie przekracza 350 kg i nie rozwijają one prędkości większej niż 45 km/h.

Czy osoba posiadająca kartę motorowerową będzie mogła ją wymienić na prawo jazdy kategorii AM?

Niemniej jednak zgodnie z przepisami osoba posiadająca kartę motorowerową będzie mogła ją wymienić na prawo jazdy kat.  AM po przedłożeniu w urzędzie: wniosku o wydanie prawa jazdy, orzeczenia lekarskiego, fotografii, oraz dowodu uiszczenia opłaty. W przypadku braku możliwości udowodnienia, że dysponowało się kartą motorowerową wydanie prawa jazdy kategorii AM będzie skutkować wysłaniem delikwenta na szkolenie (250-300 zł), egzamin (170 zł). Do tego dojdzie opłata za wydanie dokumentu. Niemniej należy pamiętać, że zgodnie z art. 133 ust. 2 karta motorowerowa zachowuje ważność jedynie do 18 roku życia.

Zdaję sobie sprawę, że zapewne pod wpływem artykułu „Gazety prawnej”, w której cytowano wypowiedzi Dariusza Podlesia z biura ruchu drogowego Komendy Głównej Policji o tym, że osoby, które osiągnęły pełnoletniość przed 19 stycznia 2013 r., utrzymują dawne przywileje na zasadzie praw nabytych, pojawiły się Pana wątpliwości. Jednakże w mojej opinii wypowiedź ta raczej opierała się na starym brzmieniu art. 133 ustawy o kierujących pojazdami, natomiast przy obecnym literalnym jego brzmieniu nie jest możliwe, aby osoby pełnoletnie mogły kierować pojazdami czterokołowymi lekkimi, jeśli nie mają żadnego prawa jazdy ani też karty motorowerowej.

Warunki do uzyskania prawa jazdy kategorii AM

Aby zatem uzyskać prawo jazdy kategorii AM Pańska siostra będzie musiała spełnić następujące warunki:

• uzyskać zaświadczenie lekarskie o braku przeciwwskazań do prowadzenia pojazdów grupy AM;
• odbyć szkolenie w wymiarze minimum 10 godzin zajęć teoretycznych i 10 godz. praktycznych;
• zdać egzamin państwowy – teoretyczny, składający się z 32 pytań z czasem rozwiązania 25 minut oraz praktyczny.

Na czym polega egzamin praktyczny kategorii AM?

Egzamin praktyczny będzie polegał m.in. na: omówieniu stanu technicznego minicaru, sprawdzeniu oświetlenia, przemieszczeniu oraz wykonaniu:

• ruszania na wzniesieniu,
• hamowania awaryjnego
• przejeździe wyznaczoną trasą egzaminacyjną.