.
Udzieliliśmy ponad 131,7 tys. porad prawnych i mamy 14 830 opinii Klientów
Zadaj pytanie » Zadaj pytanie »

Opieka nad dzieckiem po śmierci jednego z rodziców, którzy nie byli małżeństwem

Właśnie rozstałam się z moim partnerem i ojcem naszego 2-letniego dziecka. Jestem panną. Partner uznał dziecko w USC i przystał na to, aby nosiło moje nazwisko. Chciałabym się dowiedzieć, co stałoby się z moim dzieckiem, gdybym nagle umarła, uległa wypadkowi. Jakie w takiej sytuacji prawa miałby ojciec dziecka? Czy miałby prawo zabrać je do siebie, czy decydowałby o opiece sąd rodzinny? Co ewentualnie mogłabym zrobić, aby w razie mojej śmierci dziecko trafiło pod opiekę moich rodziców albo rodzeństwa? Czy ojciec dziecka musiałby zrzec się praw rodzicielskich?


Masz podobny problem? Kliknij tutaj i zadaj pytanie. Pomagamy w podobnych sprawach.

Opieka nad dzieckiem po śmierci jednego z rodziców, którzy nie byli małżeństwem

Władza rodzicielska obojga rodziców, którzy nie są małżeństwem

Jeżeli obecnie nie macie Państwo żadnego rozstrzygnięcia w przedmiocie władzy rodzicielskiej, a ojciec dziecka wskazany jest jako ojciec w akcie urodzenia, to w przypadku Pani ewentualnej śmierci on będzie sprawował pieczę nad dzieckiem – bez konieczności orzeczenia sądu, albowiem obecnie istnieje domniemanie, iż posiadacie Państwo pełną władzę rodzicielską.

 

Zgodnie bowiem z treścią art. 95 § 1 Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego (K.r.o.): „Władza rodzicielska obejmuje w szczególności obowiązek i prawo rodziców do wykonywania pieczy nad osobą i majątkiem dziecka oraz do wychowania dziecka, z poszanowaniem jego godności i praw.”. Kodeks rodzinny i opiekuńczy nie zawiera definicji władzy rodzicielskiej ani też nie wymienia wyczerpująco jej składników (zob. art. 92 Nb 1).

Masz problem prawny? Kliknij tutaj i zapytaj prawnika ›

Piecza nad dzieckiem i nad jego majątkiem, wychowywanie dziecka

Najbardziej „wymowny” z tego punktu widzenia jest art. 95 § 1, który jako składniki władzy rodzicielskiej wymienia pieczę nad osobą dziecka oraz pieczę nad jego majątkiem, a także wychowywanie dziecka. Równocześnie użyty przed tym wyliczeniem zwrot „w szczególności” wskazuje na to, że nie jest ono wyczerpujące. Chcąc przeto dać pełną odpowiedź na pytanie, jakie są elementy władzy rodzicielskiej, trzeba posłużyć się także dalszymi przepisami, a zwłaszcza art. 98. Stosownie do tego, doktryna dzieli całość władzy rodzicielskiej na następujące człony:

 

1) pieczę nad osobą dziecka;

2) zarząd majątkiem dziecka oraz

3) reprezentowanie dziecka (zob. K. Jagielski, Istota i treść władzy rodzicielskiej, SC 1963, t. II, s. 122; Winiarz, Gajda, Prawo rodzinne, s. 205).

 

Rodzice powinni władzę rodzicielską sprawować w taki sposób, aby wszystkie ich poczynania odpowiadały interesom dziecka. Wypowiadając tę myśl, art. 95 § 3 odwołuje się do dwu wskazań, nakazuje bowiem wykonywać władzę rodzicielską tak, jak tego wymaga dobro dziecka i interes społeczny. Tak np. J. Ignatowicz, M. Nazar, Prawo rodzinne, Warszawa 2016, s. 525. W istocie jednak jest to wskazanie jednolite, w pełni harmonijne, właściwie bowiem rozumiany interes dziecka jest zawsze zbieżny z interesem ogólnospołecznym. W doktrynie zasada dobra dziecka jest zaliczana do kategorii klauzul generalnych (por. Szer, Prawo rodzinne, s. 263).

Potrzebujesz pomocy prawnika? Kliknij tutaj i opisz swój problem ›

Piecza nad dzieckiem po śmierci jednego z rodziców

Z uwagi na powyższe, w ramach posiadanego uprawnienia w przedmiocie władzy rodzicielskiej, rodzic może wykonywać wszelkie czynności zmierzające do zachowania władzy rodzicielskiej, a także wykonywać czynności zmierzające do zachowania interesów dziecka. Jeżeli nie jesteście Państwo małżeństwem, ani nie doszło rozwodu i uregulowania tej kwestii, obecnie posiadacie Państwo pełną władzę rodzicielską, a więc w przypadku śmierci jednego z rodziców, drugi rodzic sprawować będzie pieczą nad dzieckiem.

 

Aby w razie Pani śmierci opiekę nad dzieckiem przejęła Pani rodzina, ojciec dziecka musiałby być pozbawiony władzy rodzicielskiej, a Pani rodzice musieliby zgłosić się jako rodzina zastępcza.

Kliknij tutaj i zapytaj prawnika online ›

Przykłady

Ojciec przejmuje opiekę po śmierci matki

Aneta i Kamil nie byli małżeństwem, ale wspólnie wychowywali dwuletnią córkę. Aneta zmarła nagle w wypadku. Ponieważ Kamil uznał dziecko w USC, automatycznie przejął pełnię władzy rodzicielskiej nad córką, bez konieczności orzekania sądu. Rodzice Anety, choć byli bardzo zaangażowani w życie wnuczki, nie mogli przejąć opieki, ponieważ Kamil posiadał pełne prawa rodzicielskie.

 

Konflikt o opiekę między rodziną matki a ojcem

Po śmierci Pauliny, która była samotną matką, jej rodzice chcieli przejąć opiekę nad wnukiem. Jednak ojciec dziecka, Paweł, który wcześniej miał ograniczone kontakty z synem, złożył wniosek o pełną opiekę. Sąd rodzinny musiał zdecydować, co będzie najlepsze dla dziecka, rozważając zarówno prawo ojca, jak i argumenty dziadków, którzy opiekowali się wnukiem przez większość jego życia.

 

Matka planuje opiekę w razie swojej śmierci

Zofia, po rozstaniu z ojcem swojego dziecka, nie była pewna, czy w razie jej śmierci ojciec byłby najlepszym opiekunem. Chciała, aby jej rodzice przejęli opiekę nad synem. Skontaktowała się z prawnikiem i złożyła wniosek o ograniczenie praw rodzicielskich ojca. Dzięki temu, w razie jej śmierci, dziadkowie mogli ubiegać się o formalne przyznanie im opieki.

Podsumowanie

W przypadku śmierci jednego z rodziców, którzy nie byli małżeństwem, pełnia władzy rodzicielskiej automatycznie przechodzi na drugiego rodzica, o ile nie doszło wcześniej do jej ograniczenia lub pozbawienia. Jeśli rodzic chce, aby opiekę nad dzieckiem w razie swojej śmierci przejęła inna osoba, musi zadbać o formalne uregulowanie tej kwestii, np. poprzez ograniczenie praw rodzicielskich drugiego rodzica i zgłoszenie potencjalnych opiekunów do sądu rodzinnego.

Oferta porad prawnych

Jeśli potrzebujesz indywidualnej porady prawnej lub pomocy w przygotowaniu pism związanych z opieką nad dzieckiem, skorzystaj z naszych profesjonalnych usług online. Oferujemy wsparcie prawne dostosowane do Twojej sytuacji, z możliwością konsultacji z doświadczonymi prawnikami.

Źródła:

1. Ustawa z dnia 25 lutego 1964 r. - Kodeks rodzinny i opiekuńczy - Dz.U. 1964 nr 9 poz. 59

 

Nie znalazłeś odpowiedzi na swoje pytania? Opisz nam swoją sprawę, wypełniając  formularz poniżej  ▼▼▼. Zadanie pytania do niczego nie zobowiązuje.

Zapytaj prawnika - porady prawne online

Zadanie pytania do niczego nie zobowiązuje!
Wycenę wyślemy do 1 godziny

O autorze: Adwokat Katarzyna Bereda

Adwokat, absolwentka Wydziału Prawa i Administracji Uniwersytetu Szczecińskiego – pracę magisterską napisała z prawa pracy. Podczas studiów odbyła liczne praktyki, zarówno w sądach, jak i w kancelariach adwokackich. Aplikację adwokacką rozpoczęła w 2015 roku. W marcu 2018 roku przystąpiła do egzaminu zawodowego, uzyskując jeden z najlepszych wyników w izbie zielonogórskiej i w konsekwencji kończąc aplikację adwokacką z wyróżnieniem. Specjalizuje się w prawie rodzinnym, cywilnym, zobowiązaniach, prawie spadkowym, prawie gospodarczym i spółkach prawa handlowego.


.
Porad przez Internet udzielają
prawnicy z dużym doświadczeniem.

Zapytaj prawnika

Zadanie pytania do niczego nie zobowiązuje!
Wycenę wyślemy do 1 godziny
Szukamy ambitnego prawnika »

prawo-budowlane.info

odpowiedziprawne.pl

Paragraf jako alternatywne logo serwisu