
Spadek po bracie ciotecznym• Opublikowano: 04-09-2017 • Autor: Radca prawny Tomasz Krupiński |
Sprawa dotyczy spadku po bracie ciotecznym. Otóż, zmarł mój brat cioteczny, był jedynakiem, rodzice jego też nie żyją. Zostawił mieszkanie i niewielką sumę pieniędzy na koncie bankowym. Do grona spadkobierców zalicza się kilka osób rozrzuconych po całym kraju. Jakie dokumenty trzeba przedstawić w sądzie, abyśmy oficjalnie zostali uznani za spadkobierców zmarłego? |
![]() |
W jakiej kolejności przebiega dziedziczenie?Podstawę prawną dla przedstawionego zagadnienia stanowią przepisy Kodeksu cywilnego (K.c.) regulujące porządek dziedziczenia. Zgodnie bowiem z treścią przepisu:
„Art. 931. § 1. W pierwszej kolejności powołane są z ustawy do spadku dzieci spadkodawcy oraz jego małżonek; dziedziczą oni w częściach równych. Jednakże część przypadająca małżonkowi nie może być mniejsza niż jedna czwarta całości spadku. § 2. Jeżeli dziecko spadkodawcy nie dożyło otwarcia spadku, udział spadkowy, który by mu przypadał, przypada jego dzieciom w częściach równych. Przepis ten stosuje się odpowiednio do dalszych zstępnych. Art. 932. [Dziedziczenie w braku zstępnych spadkodawcy] § 1. W braku zstępnych spadkodawcy powołani są do spadku z ustawy jego małżonek i rodzice. § 2. Udział spadkowy każdego z rodziców, które dziedziczy w zbiegu z małżonkiem spadkodawcy, wynosi jedną czwartą całości spadku. Jeżeli ojcostwo rodzica nie zostało ustalone, udział spadkowy matki spadkodawcy, dziedziczącej w zbiegu z jego małżonkiem, wynosi połowę spadku. § 3. W braku zstępnych i małżonka spadkodawcy cały spadek przypada jego rodzicom w częściach równych. § 4. Jeżeli jedno z rodziców spadkodawcy nie dożyło otwarcia spadku, udział spadkowy, który by mu przypadał, przypada rodzeństwu spadkodawcy w częściach równych. § 5. Jeżeli którekolwiek z rodzeństwa spadkodawcy nie dożyło otwarcia spadku pozostawiając zstępnych, udział spadkowy, który by mu przypadał, przypada jego zstępnym. Podział tego udziału następuje według zasad, które dotyczą podziału między dalszych zstępnych spadkodawcy. § 6. Jeżeli jedno z rodziców nie dożyło otwarcia spadku i brak jest rodzeństwa spadkodawcy lub ich zstępnych, udział spadkowy rodzica dziedziczącego w zbiegu z małżonkiem spadkodawcy wynosi połowę spadku.” Krąg spadkobierców ustawowychKrąg spadkobierców ustawowych można podzielić na pięć grup dochodzących do dziedziczenia w następującej kolejności:
1) małżonek i zstępni spadkodawcy, 2) małżonek, rodzice, rodzeństwo i zstępni rodzeństwa spadkodawcy, 3) dziadkowie spadkodawcy, 4) dzieci małżonka spadkodawcy, 5) gmina ostatniego miejsca zamieszkania spadkodawcy i Skarb Państwa. Brak spadkobierców z grupy IKażda kolejna grupa dochodzi do dziedziczenia w braku spadkobierców z grupy wcześniejszej.
W pierwszej kolejności powołane są z ustawy do spadku dzieci spadkodawcy oraz jego małżonek (art. 931 § 1 zd. 1). W braku zstępnych, małżonka, rodziców, rodzeństwa i zstępnych rodzeństwa spadkodawcy cały spadek w częściach równych dziedziczą dziadkowie spadkodawcy (art. 934 § 1). Dla dziedziczenia przez dziadków spadkodawcy obojętne jest, czy kiedykolwiek pozostawali oni w związku małżeńskim. Jeżeli w chwili otwarcia spadku żyją wszyscy dziadkowie i babcie spadkodawcy, to każde z nich dziedziczy jedną czwartą część spadku. Przez brak zstępnych, małżonka, rodziców, rodzeństwa i zstępnych rodzeństwa spadkodawcy należy rozumieć nie tylko ich nienarodzenie się lub śmierć przed chwilą otwarcia spadku, ale także te wszystkie sytuacje, w których danego spadkobiercę trzeba traktować tak, jakby nie dożył chwili otwarcia spadku. Jeżeli któreś z dziadków spadkodawcy nie dożyło otwarcia spadku, udział spadkowy, który by mu przypadał, przypada jego zstępnym (art. 934 § 2 zd. 1). Rozpatrywany przepis dopuszcza dziedziczenie przez wujów i ciotki spadkodawcy, a w ich braku także przez kuzynów. Podziału przypadającego na nich udziału dokonuje się według zasad, które dotyczą podziału spadku między zstępnych spadkodawcy (art. 934 § 2 zd. 2). Oznacza to, że zstępni dziadków dziedziczą w częściach równych.
W sądzie spadku należy przedstawić akty stanu cywilnego świadczące o pokrewieństwie danych osób. W pierwszym rzędzie konieczne jest przedstawienie aktu zgonu zmarłego spadkodawcy. Nadto należałoby wykazać Państwa pokrewieństwo, a więc akt zgonu dziadków, akt zgonu Pana mamy / taty, akt zgonu rodziców spadkodawcy i Pana akt urodzenia. PrzykładyPo śmierci pana Jana, który nie miał ani dzieci, ani małżonka, spadek po nim odziedziczyli jego kuzyni. Rodzice pana Jana zmarli wiele lat wcześniej, a jego rodzeństwo również nie dożyło otwarcia spadku. W sądzie kuzyni musieli przedstawić akty urodzenia i zgony swoich rodziców, aby udowodnić pokrewieństwo z dziadkami pana Jana.
Pani Maria zmarła nagle, pozostawiając niewielkie mieszkanie i oszczędności. Ponieważ nie miała żadnych dzieci, a jej mąż od dawna nie żył, dziedziczenie przeszło na jej siostrę i brata. Niestety, brat pani Marii zmarł wcześniej, dlatego jego część spadku przypadła jego dzieciom — siostrzeńcom pani Marii.
Pan Tomasz odziedziczył część spadku po swoim kuzynie, który był jedynakiem i nie miał rodziców ani rodzeństwa. Aby uzyskać sądowe potwierdzenie nabycia spadku, musiał zebrać akty zgonu wszystkich wspólnych dziadków oraz akty urodzenia wykazujące ich pokrewieństwo. Cały proces trwał kilka miesięcy ze względu na rozproszonych po kraju krewnych. PodsumowanieDziedziczenie po bracie ciotecznym, choć wydaje się zawiłe, opiera się na jasno określonych zasadach prawa spadkowego. W przypadku braku bliższych krewnych, takich jak dzieci, małżonek czy rodzeństwo, spadek przechodzi na dalszych członków rodziny, w tym kuzynów. Kluczowe znaczenie ma przedstawienie w sądzie odpowiednich dokumentów potwierdzających pokrewieństwo. Warto pamiętać, że procedura nabycia spadku może być czasochłonna, zwłaszcza gdy spadkobiercy mieszkają w różnych częściach kraju, dlatego im wcześniej zostaną zebrane niezbędne akty stanu cywilnego, tym sprawniej przebiegnie postępowanie. Oferta porad prawnychJeśli masz wątpliwości dotyczące dziedziczenia lub potrzebujesz pomocy w przygotowaniu dokumentów do sądu, skorzystaj z naszej oferty porad prawnych online. Szybko i wygodnie odpowiemy na Twoje pytania, przygotujemy potrzebne pisma i przeprowadzimy Cię przez całą procedurę spadkową. Skontaktuj się z nami, aby uzyskać profesjonalne wsparcie bez wychodzenia z domu. Źródła:1. Ustawa z dnia 23 kwietnia 1964 r. - Kodeks cywilny - Dz.U. 1964 nr 16 poz. 93
Nie znalazłeś odpowiedzi na swoje pytania? Opisz nam swoją sprawę, wypełniając formularz poniżej ▼▼▼. Zadanie pytania do niczego nie zobowiązuje.
Zapytaj prawnika - porady prawne online ![]() O autorze: Radca prawny Tomasz Krupiński Radca prawny, absolwent wydziału prawa Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej w Lublinie (studia ukończył z wynikiem bardzo dobrym) oraz podyplomowych studiów z zakresu zarządzania projektami europejskimi. Radca prawny z siedmioletnim doświadczeniem zawodowym w obsłudze prawnej jednostek organizacyjnych oraz osób fizycznych. Specjalista z zakresu prawa rodzinnego oraz szeroko rozumianego prawa nieruchomości. Uczestnik programów ministerialnych dotyczących problematyki prawnorodzinnej. Od kilku lat doradza prawnie zarządom wspólnot mieszkaniowych oraz zarządcom nieruchomości. Posiada również uprawnienia zarządcy nieruchomości. |
|
Zapytaj prawnika
Najnowsze pytania w dziale