Ograniczenia zwolnienia podmiotowego VAT – usługi jubilerskie

Komu przysługuje zwolnienie podmiotowe VAT?

Zgodnie z art. 113 ust. 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług [Dz. U. z 2011 r. Nr 177, poz. 1054, j.t. ze zm.] zwalnia się od podatku podatników, u których wartość sprzedaży opodatkowanej nie przekroczyła łącznie w poprzednim roku podatkowym kwoty 150 000 zł. Do wartości sprzedaży nie wlicza się kwoty podatku. Uprzednio kwota zwolnienia wynosiła odpowiednio 100 000 zł, 50 000 zł, 10 000 euro.

Zwolnienie podmiotowe VAT przysługuje również podatnikom rozpoczynającym wykonywanie czynności podlegających opodatkowaniu w trakcie roku podatkowego, jeżeli przewidywana przez nich wartość sprzedaży nie przekroczy, w proporcji do okresu prowadzonej sprzedaży, kwoty wymienionej wyżej, tj. 150 000 zł.

Co istotne i wymaga podkreślenia, do wartości sprzedaży nie wlicza się odpłatnej dostawy towarów oraz odpłatnego świadczenia usług zwolnionych od podatku, a także towarów, które na podstawie przepisów o podatku dochodowym są zaliczane przez podatnika do środków trwałych oraz wartości niematerialnych i prawnych podlegających amortyzacji.

Kiedy nie stosuje się zwolnienia podmiotowego VAT?

Zwolnienia podmiotowego VAT nie stosuje się, zgodnie z art. 113 ust. 13 ww. ustawy, do importu towarów i usług, wewnątrzwspólnotowego nabycia towarów, dostawy towarów, dla której podatnikiem jest ich nabywca, świadczenia usług, dla których zgodnie z art. 17 ust. 1 pkt 8 podatnikiem jest ich usługobiorca, oraz podatników:

1) dokonujących dostaw:

 a) wyrobów z metali szlachetnych lub z udziałem tych metali,

 b) towarów opodatkowanych podatkiem akcyzowym, z wyjątkiem energii elektrycznej (PKWiU 35.11.10.0) i wyrobów tytoniowych  w rozumieniu przepisów o podatku akcyzowym,

 c) nowych środków transportu,

 d) terenów budowlanych oraz przeznaczonych pod zabudowę;

2) świadczących usługi prawnicze oraz usługi w zakresie doradztwa, a także usługi jubilerskie;

3) nieposiadających siedziby działalności gospodarczej na terytorium kraju.

Ten krótki i z pozoru jasno sformułowany katalog w praktyce budzi wiele wątpliwości, mimo że minister właściwy do spraw finansów publicznych określił w drodze rozporządzenia listę towarów i usług, o których mowa w ust. 13 pkt 1 lit. a i pkt 2, z uwzględnieniem klasyfikacji wydanych na podstawie przepisów o statystyce publicznej.

Lista ta znajduje się w rozporządzeniu z dnia 28 marca 2011 r. w sprawie zwrotu podatku niektórym podatnikom, wystawiania faktur, sposobu ich przechowywania oraz listy towarów i usług, do których nie mają zastosowania zwolnienia od podatku od towarów i usług (Dz. U. z dnia 30 marca 2011 r. – Dz. U. z 2011 r. Nr 68, poz. 360).

Utrata prawa do zwolnienia z VAT

Lista ta, tak jak i sama klasyfikacja według PKWiU, nie wyjaśnia wszystkich wątpliwości. Przykładowo wskazać można, iż w załączniku do wyżej wymienionego rozporządzenia i w samej ustawie o VAT jako powodujące utratę prawa do zwolnienia z VAT wymienia się usługi jubilerskie. Czy zatem usługi złotnicze również powodują utratę prawa do zwolnienia? Czy może nie powodują utraty tego prawa? Sprawę, jeszcze gdy nie stosowało się do celów podatku od towarów i usług rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 29 października 2008 r. w sprawie Polskiej Klasyfikacji Wyrobów i Usług (PKWiU), badał Wojewódzki Sąd Administracyjny w Łodzi, który w wyroku z dnia 1 września 2010 r. [sygn. I SA/Łd 888/09 - LEX nr 751747] wskazał, iż:

Usługi jubilerskie i usługi złotnicze a zwolnienie z VAT

„W myśl definicji słownikowej, usługi jubilerskie i usługi złotnicze należy uznać za tożsame. Działalność polegającą na wykonywaniu takich usług należy zakwalifikować do świadczenia usług jubilerskich wyłączonych ze zwolnienia od podatku na podstawie art. 113 ust. 13 u.p.t.u.”.

Analogiczne stanowisko znajdziemy w wyroku Naczelnego Sądu Administracyjnego w Warszawie z dnia 10 grudnia 2011 r. [sygn. I FSK 318/11]:

„Podatnik, który wykonuje usługi złotnicze, nie może skorzystać ze zwolnienia podmiotowego z VAT. Usługi złotnicze są tożsame z działalnością jubilerską. Oznacza to, że podatnik, który rozpoczyna taką działalność, jest od razu podatnikiem rozliczającym VAT” [G. Prawna, 2011/8/3]”. Dalej w wyroku tym przeczytać możemy, iż: „Posługując się wykładnią gramatyczną Sąd I instancji uznał, że jubiler to rzemieślnik wyrabiający przedmioty ze szlachetnych metali i drogich kamieni, a także osoba zajmująca się sprzedażą i oceną wyrobów złotniczych, zaś jubilerstwo to rzemiosło jubilerskie. Natomiast złotnictwo to rzemiosło artystyczne zajmujące się wyrobem przedmiotów ze złota, srebra, platyny, kamieni szlachetnych i innych cennych kruszców (zgodnie z definicją zawartą w Słowniku języka polskiego pod red. M. Szymczaka). Słuszne jest zatem stanowisko Sądu, że w myśl definicji słownikowej, usługi jubilerskie i usługi złotnicze należy uznać za tożsame”.

Czy sąd słusznie i prawidłowo uznał, iż usługi złotnicze są tożsame z usługami jubilerskimi? Trudno rozstrzygnąć ten problem bez szerszych badań, niemniej jednak sięgnięcie do jednej definicji słownikowej nie przekonuje. Potoczne rozumienie tych pojęć zdaje się być różne. Wydaje się bowiem, że w potocznym rozumieniu tych zwrotów jubilerowi w XXI wieku nadaje się znaczenie ograniczające jedynie do sprzedaży i wyceny biżuterii, podczas gdy złotnikiem nazywa się osobę wyrabiającą ozdobne przedmioty i biżuterię ze złota i innych cennych kruszców. W takim ujęciu pojęcia te są pojęciami różnymi. Znaleźć można słowniki, w których pojęcia ta definiowane są w sposób rozłączny – trudno jednak, w przypadku gdy słowniki są niezgodne co do znaczenia danego słowa, decydować na podstawie jednego o znaczeniu przepisu prawnego. Dochodzi tu bowiem do sytuacji, gdy dokonujemy wykładni nie przepisu prawa, a wykładni hasła w słowniku.

Poprzedni materiał

Następny materiał