Konsekwencje listu gończego wobec osoby poszukiwanej

Wydanie listu gończego 

Podstawą wydania listu gończego stanowi wskazywany przez Pana art. 279 § 1 Kodeksu postępowania karnego (w skrócie K.p.k.), zgodnie z którym „jeżeli oskarżony, w stosunku do którego wydano postanowienie o tymczasowym aresztowaniu, ukrywa się, sąd lub prokurator może wydać postanowienie o poszukiwaniu go listem gończym”.

Zgodnie więc z jego treścią list gończy może być rozesłany za osobą, którą uczyniono już podejrzaną, i tylko pod warunkiem, że wydano także postanowienie o tymczasowym aresztowaniu. Warunkiem sięgnięcia po tę instytucję jest istnienie danych wskazujących na ukrywanie się podejrzanego. W razie ujęcia podejrzanego pozostaje on w stanie tymczasowego aresztowania. Ujęty winien być doprowadzony do prokuratora w celu przesłuchania. Należy mu też doręczyć postanowienie o tymczasowym aresztowaniu.

Czym jest list żelazny i co dzięki niemu zyskuje oskarżony?

Jeżeli więc Pana brat stawi się obecnie w kraju i np. zgłosi w prokuraturze, to zostanie zatrzymany. W celu uniknięcia takich konsekwencji może skorzystać z instytucji listu żelaznego.

Zgodnie bowiem z art. 281 K.p.k. „jeżeli oskarżony przebywający za granicą złoży oświadczenie, że stawi się do sądu lub do prokuratora w oznaczonym terminie pod warunkiem odpowiadania z wolnej stopy, właściwy miejscowo sąd okręgowy może wydać oskarżonemu list żelazny”.

Stosownie do art. 282 § 1 K.p.k. „list żelazny zapewnia oskarżonemu pozostawanie na wolności aż do prawomocnego ukończenia postępowania, jeżeli oskarżony:

1. będzie się stawiał w oznaczonym terminie na wezwanie sądu, a w postępowaniu przygotowawczym – także na wezwanie prokuratora,
2. nie będzie się wydalał bez pozwolenia sądu z obranego miejsca pobytu w kraju,
3. nie będzie nakłaniał do fałszywych zeznań lub wyjaśnień albo winny bezprawny sposób starał się utrudniać postępowanie karne”.

„W razie nie usprawiedliwionego niestawienia się oskarżonego na wezwanie lub naruszenia innych warunków wymienionych powyżej, właściwy miejscowo sąd okręgowy orzeka o odwołaniu listu żelaznego” (art. 282 § 2 K.p.k.).

Sąd może uzależnić wydanie listu żelaznego od złożenia poręczenia majątkowego.

Wydanie listu żelaznego zapewni więc Pana bratu możliwość odpowiadania z wolnej stopy, ale wiązać się będzie z koniecznością pobytu w Polsce w czasie trwania postępowania.

Na marginesie należy zaznaczyć, iż prokuratura może rozpocząć poszukiwania Pana brata także na terytorium Unii Europejskiej na mocy europejskiego nakazu aresztowania.