Podatek od nieruchomości – cmentarz komunalny• Autor: Krystyna Ewa Nizioł |
|
W związku z art. 2 ustawy o podatkach i opłatach lokalnych proszę o opinię prawną dotyczącą tego, czy nieruchomości zajęte pod cmentarz komunalny w świetle art. 1 ust. 1 ustawy o cmentarzach i chowaniu zmarłych oraz art. 7 ust. 1 pkt 13 ustawy o samorządzie gminnym są nieruchomościami zajętymi na potrzeby organów jednostek samorządu terytorialnego. |
|
Wyłączenie z opodatkowania podatkiem od nieruchomości terenów zajętych na cmentarze komunalnePrzedstawiam opinię prawną dotyczącą wyłączenia z opodatkowania podatkiem od nieruchomości nieruchomości zajętych na cmentarze komunalne.
Podstawa prawna:
W art. 2 ust. 3 pkt 3 u.p.o.l. określono, że opodatkowaniu podatkiem od nieruchomości nie podlegają nieruchomości lub ich części zajęte na potrzeby organów jednostek samorządu terytorialnego, w tym urzędów gmin, starostw powiatowych i urzędów marszałkowskich.
W doktrynie wskazuje się, że pojęcie nieruchomości określone w art. 2 ust. 3 pkt 3 u.p.o.l. określone jest w art. 46 § 1 Kodeksu cywilnego (K.c.), zgodnie z którym: „nieruchomościami są części powierzchni ziemskiej stanowiące odrębny przedmiot własności (grunty), jak również budynki trwale z gruntem związane lub części takich budynków, jeżeli na mocy przepisów szczególnych stanowią odrębny od gruntu przedmiot własności” (L. Etel, Komentarz do art. 2 ustawy o podatku od nieruchomości [w:] L. Etel, Podatek od nieruchomości. Komentarz, LEX/el 2012).
W art. 2 ust. 3 pkt 3 u.p.o.l. wyłączono z opodatkowania podatkiem od nieruchomości te nieruchomości lub ich części, które są zajęte na potrzeby organów jednostek samorządu terytorialnego (dalej – j.s.t.).
W orzecznictwie wskazuje się, że potrzeb organów j.s.t. nie można utożsamiać z potrzebami innych jednostek administracyjnych wykonujących zadania nałożone na samorządy (wyrok Naczelnego Sądu Administracyjnego w Warszawie z 13 stycznia 2011 r., II FSK 1542/09).
Podobnie w wyroku NSA w Warszawie z 6 kwietnia 2007 r. (II FSK 460/06) określono, że przez potrzeby organów j.s.t., o których mowa w art. 2 ust. 3 pkt 3 u.p.o.l.: „należy rozumieć zapewnienie warunków funkcjonowania tych jednostek. Nie można ich utożsamiać z potrzebami innych jednostek administracyjnych wykonujących zadania, jakie z mocy ustawy spoczywają na samorządach”. Czy nieruchomości zajęte na prowadzenie cmentarza komunalnego można zakwalifikować jako nieruchomości zajęte na potrzeby organów j.s.t. w rozumieniu art. 2 ust. 3 pkt 3 u.p.o.l.?Należy podkreślić, że w art. 2 ust. 3 pkt 3 u.p.o.l. dookreślono, że nieruchomości lub ich części wykorzystywane na potrzeby organów j.s.t. dotyczą m.in. urzędów gmin, starostw powiatowych i urzędów marszałkowskich.
Należy wskazać, że w doktrynie i orzecznictwie do powyższego przepisu wskazuje się, że pojęcie „nieruchomości zajęte na potrzeby organów j.s.t.” oznacza nieruchomości (grunty, budynki lub lokale stanowiące odrębny od gruntu przedmiot własności) będące w posiadaniu wskazanych w przepisie podmiotów, obsługujące funkcjonowanie tych organów. Na szczeblu gminy wyłączenie odnosi się zatem do rady gminy i wójta. Natomiast przepis ten nie dotyczy nieruchomości będących w posiadaniu innych jednostek administracyjnych wykonujących zadania, które z mocy ustawy spoczywają na samorządach (np. jednostek zarządzających nieruchomościami). W konsekwencji zasadą jest opodatkowanie nieruchomości stanowiących własność j.s.t. (P. Majka, Komentarz do art. 2 ustawy o podatku od nieruchomości [w:] Podatek od nieruchomości w orzecznictwie sądów administracyjnych. Komentarz. Linie interpretacyjne, red. W. Morawski, LEX/el 2013, oraz powołane tam orzecznictwo i piśmiennictwo).
Podobne stanowisko prezentuje L. Etel, który wskazuje, że wyłączeniu spod opodatkowania podatkiem od nieruchomości na podstawie art. 2 ust. 3 pkt 3 u.p.o.l. podlegają nieruchomości lub ich części zajęte na potrzeby organów j.s.t. „W zasadzie będą to siedziby tych organów w postaci budynków odpowiednich urzędów, obsługujących funkcjonowanie tych organów. Należy zwrócić uwagę, że ze zwolnienia korzystają jedynie »nieruchomości lub ich części«” (L. Etel, Komentarz…).
W związku z tym należy ustalić, czy nieruchomości zajęte na prowadzenie cmentarza komunalnego można zakwalifikować jako nieruchomości zajęte na potrzeby organów j.s.t. w rozumieniu art. 2 ust. 3 pkt 3 u.p.o.l.
Zgodnie z art. 1. ust. 1 u.c.: „zakładanie i rozszerzanie cmentarzy komunalnych należy do zadań własnych gminy”.
Natomiast w art. 7 ust. 1 pkt 13 u.s.g. określono, że do zadań własnych gminy należą sprawy cmentarzy gminnych.
Z przedstawionych wcześniej poglądów doktryny i orzecznictwa wynika, że wyłącznie spod opodatkowania podatkiem od nieruchomości określone w art. 2 ust. 3 pkt 3 u.p.o.l. dotyczy tych nieruchomości j.s.t., które są związane z funkcjonowaniem organów j.s.t. (tj. na szczeblu gminy – rady gminy i wójta). W praktyce dotyczy to w zasadzie urzędów tych organów (czyli urzędu gminy).
W związku z tym, mimo że sprawy cmentarzy należą do zadań własnych gminy, to jednak nieruchomości zajęte na cmentarze komunalne nie stanowią nieruchomości związanych funkcjonalnie z obsługą organów gminy. Tym samym nieruchomości te – w mojej ocenie – podlegają opodatkowaniu podatkiem od nieruchomości. Nie ma innej podstawy prawnej do zwolnienia czy też wyłączenia z opodatkowania tym podatkiem akurat tego rodzaju nieruchomości. W u.p.o.l. nie ustalono bowiem zwolnienia przedmiotowego, które dotyczyłoby zwolnienia nieruchomości zajętych na cmentarze komunalne z podatku od nieruchomości (w art. 7 u.p.o.l. takiego zwolnienia nie ma).
Niemniej jednak możliwe jest na mocy uchwały rady gminy ustanowienie zwolnienia z podatku od nieruchomości, które dotyczyłoby cmentarzy komunalnych (np. Rada Miasta Gdańska w drodze uchwały podatkowej zwolniła od podatku od nieruchomości grunty zajęte na cmentarze komunalne).
Zgodnie bowiem z art. 7 ust. 3 u.p.o.l.: „rada gminy, w drodze uchwały, może wprowadzić inne zwolnienia przedmiotowe niż określone w ust. 1 oraz w art. 10 ust. 1 ustawy z dnia 2 października 2003 r. o zmianie ustawy o specjalnych strefach ekonomicznych i niektórych ustaw”. PrzykładyW jednej z gmin województwa mazowieckiego urząd skarbowy zakwestionował brak opodatkowania podatkiem od nieruchomości cmentarza komunalnego prowadzonego przez zakład budżetowy gminy. Gmina argumentowała, że ponieważ cmentarz realizuje zadania własne jednostki samorządu, teren powinien być wyłączony spod opodatkowania. Jednak organ podatkowy wskazał, że choć zadania związane z cmentarzami należą do zadań własnych gminy, to nieruchomość nie jest bezpośrednio zajęta na potrzeby organów gminy, takich jak urząd gminy czy rada gminy, a tym samym nie spełnia warunków z art. 2 ust. 3 pkt 3 u.p.o.l. Ostatecznie sprawa trafiła do sądu administracyjnego, który podzielił stanowisko organu podatkowego.
W innej sprawie na Pomorzu rada miasta wprowadziła uchwałę zwalniającą z podatku od nieruchomości grunty zajęte pod cmentarze komunalne. Dzięki tej uchwale zarządzający cmentarzami, którzy wcześniej otrzymywali decyzje podatkowe obejmujące znaczące kwoty, zostali zwolnieni z obowiązku uiszczania podatku. Uchwała została przyjęta w ramach uprawnień rady gminy wynikających z art. 7 ust. 3 u.p.o.l. Po kilku latach kontrola regionalnej izby obrachunkowej nie zakwestionowała tego zwolnienia, wskazując, że mieści się ono w granicach ustawowej kompetencji organu stanowiącego jednostki samorządu.
W małej gminie na południu Polski cmentarz komunalny został przekazany w zarząd lokalnej spółce komunalnej, która formalnie nie była organem gminy. Organ podatkowy uznał, że skoro nieruchomość została oddana w zarząd podmiotowi odrębnemu od organów samorządowych, nie może być mowy o zwolnieniu z podatku od nieruchomości na podstawie art. 2 ust. 3 pkt 3 u.p.o.l. Spółka próbowała dowodzić, że realizuje wyłącznie zadania własne gminy, jednak sąd administracyjny wskazał, że przesłanką zwolnienia nie jest wyłącznie realizacja zadań gminy, ale zajęcie nieruchomości na potrzeby organów jednostki samorządu terytorialnego w ścisłym rozumieniu tego pojęcia. PodsumowanieNieruchomości zajęte na prowadzenie cmentarzy komunalnych co do zasady nie korzystają z wyłączenia z opodatkowania podatkiem od nieruchomości na podstawie art. 2 ust. 3 pkt 3 ustawy o podatkach i opłatach lokalnych, ponieważ nie są bezpośrednio wykorzystywane na potrzeby organów jednostek samorządu terytorialnego. Mimo że utrzymanie cmentarzy stanowi zadanie własne gminy, brak jest ogólnego zwolnienia ustawowego dla tego rodzaju nieruchomości. Zwolnienie podatkowe może jednak zostać wprowadzone w drodze uchwały rady gminy, w ramach jej kompetencji lokalnych. Oferta porad prawnychJeżeli masz wątpliwości dotyczące opodatkowania nieruchomości, prowadzenia cmentarzy komunalnych czy innych zagadnień podatkowych i administracyjnych, skorzystaj z naszych porad prawnych online. Zapewniamy szybkie, profesjonalne i indywidualnie dopasowane rozwiązania, dostępne bez wychodzenia z domu. Źródła:1. Ustawa z dnia 31 stycznia 1959 r. o cmentarzach i chowaniu zmarłych - Dz.U. 1959 nr 11 poz. 62
Nie znalazłeś odpowiedzi na swoje pytania? Opisz nam swoją sprawę, wypełniając formularz poniżej ▼▼▼. Zadanie pytania do niczego nie zobowiązuje.
Zapytaj prawnika - porady prawne online 
O autorze: Krystyna Ewa Nizioł Radca prawny i nauczyciel akademicki, absolwentka prawa na Wydziale Prawa i Administracji Uniwersytetu Szczecińskiego. Specjalizuje się przede wszystkim w prawie cywilnym oraz prawie rodzinnym i opiekuńczym. Zajmuje się również sprawami z zakresu prawa pracy oraz ochrony praw konsumenta. Ponadto interesuje się prawem podatkowym oraz finansów publicznych – autorka licznych publikacji z tej dziedziny. Prowadzi własną kancelarię. |
|
prawnicy z dużym doświadczeniem.
Zapytaj prawnika
Najnowsze pytania w dziale
Nie zgłosiłem podatku od nieruchomości, co zrobić?
Kto płaci podatek od nieruchomości - właściciel czy najemca?
Garaż blaszany jako magazyn a podatek od nieruchomości
Wysoki podatek od nieruchomości od odziedziczonej nieruchomości po rolniku
Podatek od nieruchomości, w których nie jest już prowadzona działalność
Farma fotowoltaiczna na gruncie rolnym a podatek od gruntu
Wycofanie nieruchomości z działalności gospodarczej a podatek od nieruchomości
Podatek od nieruchomości wspólnej nieruchomości
Użyczenie budynku pod działalność gospodarczą a podatek od nieruchomości
Wynajem nieruchomości a podatek od nieruchomości
