Zwrot nakładów na nieruchomość w sprawie spadkowej

Opieka nad dziadkami - znaczenie przy sprawie spadkowej

W pierwszej kolejności pozwolę sobie zauważyć, iż wbrew pozorom mimo majątkowego charakteru spraw, istotne znaczenie dla jej rozstrzygnięcia będzie miało to, czy Pani i mama opiekowałyście się dziadkami. Mniemam, że taka sytuacja miała miejsce, albowiem pisze Pani, iż w domu należącym do dziadków mieszka Pani od 33 lat. Dla potrzeb niniejszej opinii mamy zatem do czynienia z tzw. domem wielopokoleniowym.

Żądanie zwrotu nakładów na nieruchomość spadkową

Samoistny posiadacz w dobrej wierze może żądać zwrotu nakładów koniecznych o tyle, o ile nie mają pokrycia w korzyściach, które uzyskał z rzeczy. Zwrotu innych nakładów może żądać o tyle, o ile zwiększają wartość rzeczy w chwili jej wydania właścicielowi. Jednakże gdy nakłady zostały dokonane po chwili, w której samoistny posiadacz w dobrej wierze dowiedział się o wytoczeniu przeciwko niemu powództwa o wydanie rzeczy, może on żądać zwrotu jedynie nakładów koniecznych. Nie ulega wątpliwości, iż nakłady na nieruchomość dokonane przez Panią i Pani mamę zwiększyły wartość nieruchomości, co powoduje, iż winne być one odliczone od wartości nieruchomości. Należy jednak wskazać, iż Pani kuzyn może podnosić zarzut uzyskania przez Panią korzyści z tytułu zamieszkiwania w domu dziadków. Celem odparcia takiego zarzutu należy ustalić kto płacił podatek od nieruchomości w przeszłości, jak i teraz, kto opłacał media itp. Nadto jeżeli Pani i Pani mama sprawowały opiekę nad dziadkami, można wskazywać, iż korzyść w postaci zamieszkiwania w domu dziadków (nie było wówczas obowiązku najmowania lokalu) była kompensowana opieką nad dziadkami, albowiem ci nie musieli prosić o pomoc obcych ludzi, nie musieli płacić za pomoc, bo Pani i mama były zawsze do pomocy.

Udokumentowanie nakładów na nieruchomość spadkową

O ile zatem posiada Pani faktury dokumentujące nakłady na nieruchomość spadkową, zasadne jest ustalenie z kuzynem osoby rzeczoznawcy majątkowego, który wyceni nieruchomość w całości z uwzględnieniem posiadanych przez Panią faktur na remonty przeprowadzane na nieruchomości. W mojej ocenie bowiem w niniejszej sprawie zastosowanie znajdzie przepis art. 226 § 1 Kodeksu cywilnego odnoszący się do zwrotu nakładów koniecznych na rzecz.

Wyrok sądu w sprawie o zwrot nakładów na nieruchomość

Podobne zapatrywanie wyraził ostatnimi czasy Sąd Apelacyjny w Białymstoku w wyroku z dnia 13 września 2013 r., sygn. akt I ACa 603/11. W powyższym wyroku wskazuje się:

„W sprawie o zwrot nakładów zawsze należy na wstępie ustalić na podstawie jakiego stosunku prawnego czyniący nakłady posiadał nieruchomość i dokonywał nakładów. Jeżeli z właścicielem łączyła go jakaś umowa, należy określić jej charakter oraz to, czy w uzgodnieniach stron uregulowano sposób rozliczenia nakładów. Jeżeli takie uzgodnienia były, one powinny być podstawą rozliczenia nakładów, chyba że bezwzględnie obowiązujące przepisy kodeksu cywilnego normujące tego rodzaju umowę przewidują inne rozliczenie nakładów, wtedy te przepisy powinny mieć zastosowanie, podobnie jak w sytuacji, gdy umowa stron nie reguluje w ogóle rozliczenia nakładów. We wszystkich tych przypadkach do roszczenia o zwrot nakładów nie mają zastosowania przepisy art. 224–226 k.c. ani art. 405 k.c., a jedynie postanowienia umowy stron lub przepisy szczególne regulujące rozliczenie nakładów w danym stosunku prawnym”.