Operacje uprzywilejowane – towary powracające

Procedura towarów powracających

Na wstępie należy stwierdzić, iż „procedura towarów powracających” pozwala na powrotny przywóz towarów o statusie wspólnotowym bez konieczności uiszczania z tego tytułu należności celnych przywozowych (cło, PTU, akcyza). Towary te są bowiem zwolnione od tych należności z mocy samego prawa [art. 844 i następne rozporządzenia Komisji (EWG) nr 2454/93 z dnia 2 lipca 1993 r. ustanawiającego przepisy w celu wykonania rozporządzenia Rady (EWG) nr 2913/92 ustanawiającego Wspólnotowy Kodeks Celny, ze zmianami, dalej zwanego: „RWKC”]. Ponadto wartym wspomnienia jest fakt, iż towar posiada status towaru wspólnotowego, gdy ma pochodzenie wspólnotowe lub gdy po uprzednim jego zaimportowaniu spoza UE dopuszczono go do swobodnego obrotu wspólnotowego.

RWKC zawiera bardzo szczegółowe, wręcz kazuistyczne miejscami, regulacje dotyczące omawianej materii, dlatego też wymóg przejrzystości pracy wymaga, aby rozpatrywać procedurę przewidzianą dla towarów powracających na przykładach. Przykłady te są potrzebne także dlatego, iż nie w całości wyczerpują przedstawiony problem, bowiem oprócz nich w RWKC przedstawione są również inne możliwe sytuacje.

Przykład 1. Polski przedsiębiorca dokonał eksportu określonych towarów do Federacji Rosyjskiej. Towary te zostały zgłoszone do odpowiedniej procedury celnej wraz z kontenerami, w których towary te były przewożone.

Dodatkowo, w umowie handlowej z kontrahentem rosyjskim polski podmiot zawarł postanowienie, w myśl którego kontenery, w których każdorazowo dokonywany jest eksport towarów, przechodzą na własność strony rosyjskiej (za dodatkową odpłatnością), chyba że w nieprzekraczalnym terminie 90 dni od dnia dostawy kontrahent rosyjski odeśle te kontenery stronie polskiej. Polski przedsiębiorca – spodziewając się realizacji tego postanowienia umowy – wystawia dokument IFT-3.

Czterdziestego piątego dnia strona polska dostaje dokumenty celne i handlowe od strony rosyjskiej, z których wynika, iż skorzystała ona z przysługującego jej prawa zwrotu kontenerów.

W tym przypadku postępowanie pozwalające stronie polskiej na powrotny przywóz uprzednio wywiezionych towarów wspólnotowych nie powinno sprawiać – co do zasady – żadnych problemów. Towary te – kontenery – zostały bowiem wywiezione z zastosowaniem odpowiednich dokumentów celnych (jednolity dokument administracyjny SAD wypełniany w procedurze wywozu towarów poza granicę celną WE) wraz z dokumentem IFT-3.

Co zrobić aby dopuścić do obrotu uprzednio wywieziony towar wspólnotowy?

W omawianym przypadku, aby dopuścić do obrotu uprzednio wywieziony towar wspólnotowy, należy dokonać jego zgłoszenia do procedury dopuszczenia do obrotu. Zgodnie z przepisami RWKC zgłoszenie takie w skrócie rodzi obowiązek naliczenia i uiszczenia należności celnych przywozowych od towarów ujętych w zgłoszeniu celnym. Wyjątkiem jest dokonanie odprawy celnej w „procedurze towarów powracających”. W sytuacji zatem, w której dany towar zostanie zakwalifikowany do kategorii towarów powracających, jego dopuszczenie do obrotu zostanie objęte zwolnieniem od należności celnych przywozowych (cło, VAT, akcyza) po spełnieniu warunków określonych przepisami RWKC.

Jednym z warunków, o których mowa powyżej, jest konieczność udowodnienia przez zgłaszającego do procedury dopuszczenia do obrotu towarów powracających: po pierwsze wspólnotowego pochodzenia towarów uprzednio wywiezionych poza granicę celną WE, a po drugie tożsamości towarów uprzednio wywiezionych z powrotnie przywiezionymi. Do obu tych celów służy dokument IFT-3, który – jak wskazano w przykładzie – został wystawiony przez podmiot polski już na etapie dokonywania pierwotnego wywozu, co więcej został on załączony do SAD wywozowego i potwierdzony przez właściwe władze celne. Załączenie INF-3 do SAD wywozowego jest jedyną możliwością jego wystawienia w ogóle, dlatego że – na gruncie RWKC – nie jest możliwe wystawienie INF-3 po dokonaniu wywozu.

Zgłoszenie celne w procedurze dopuszczenia do obrotu towarów powracających

Zatem podmiot polski, dokonując powrotnego przywozu kontenerów, powinien:

• dokonać ich zgłoszenia do procedury dopuszczenia do swobodnego obrotu na terytorium celnym WE (JDA SAD),
• do zgłoszenia celnego, o którym mowa w punkcie poprzedzającym powinien załączyć także dokument potwierdzający tożsamość towarów uprzednio wywiezionych i powtórnie przywiezionych oraz ich wspólnotowe pochodzenie (IFT-3). Zasady wypełniania tego dokumentu określają stosowne przepisy, w tym także RWKC.

Przykład 2. Polski przedsiębiorca dokonał eksportu drewna do kontrahenta z Ukrainy. Towar ten został zgłoszony do odpowiedniej procedury celnej. Po otrzymaniu towaru przez stronę ukraińską okazało się, iż dostarczona partia towaru nie spełnia norm określonych w zamówieniu (np. co do deklarowanej wilgotności). Kontrahent ukraiński dokonuje zwrotu towaru wraz z kompletem dokumentów celnych (zgłoszenie celne wywozowe, świadectwo fitosanitarne wystawione przez stronę polską, świadectwo fitosanitarne wystawione przez stronę ukraińską, świadectwo pochodzenia towaru, faktura wystawiona pierwotnie przez stronę polską, specyfikacja faktury itd.) oraz z protokołem reklamacyjnym, w którym dokładnie opisano powód dokonania reklamacji. Reklamacja ta została przez stronę polską uznana i towar został przyjęty z powrotem.

Jako że kontrahent polski nie miał dostatecznie uzasadnionych przesłanek do spodziewania się reklamacji wywiezionego towaru, nie wystawił na pierwotnie wywożony towar tzw. dokumentu INF-3.

Procedura dopuszczenia do obrotu towarów uprzednio wywiezionych, o których traktuje powyższy przykład, jest w pewnym sensie analogiczna do tej opisanej w przykładzie pierwszym. W tym przypadku podmiot polski także musi dokonać zgłoszenia towarów powracających do procedury dopuszczenia do obrotu na określonym formularzu. Jednakże, wobec braku dokumentu IFT-3, różnić się będzie kwestia udowodnienia faktu z jednej strony wspólnotowego pochodzenia towarów powracających, a z drugiej strony ich tożsamości z towarami uprzednio wywiezionymi.

Zwolnienie od należności celnych przywozowych towarów powracających

Jak wcześniej wspomniałem, towary powracające są objęte zwolnieniem od należności celnych przywozowych pod warunkiem ich tożsamości z towarami uprzednio wywiezionymi oraz potwierdzenia ich wspólnotowego pochodzenia. W braku dowodu bezpośredniego – dokument IFT-3 – należy w tym przypadku skorzystać z wszelkich dostępnych dowodów pośrednich, jednoznacznie i razem potwierdzających status towaru i jego tożsamość.

Dowodami, o których mowa – załączanymi do zgłoszenia celnego w procedurze dopuszczenia do obrotu towarów powracających – są między innymi:

• polskie świadectwo fitosanitarne obligatoryjnie wystawiane np. w przypadku eksportu drewna przez odpowiednie służby,
• zgodnie z przedstawionym przykładem – ukraińskie świadectwo fitosanitarne wystawiane przez odpowiednie służby obligatoryjnie w przypadku importu drewna,
• protokół reklamacyjny sporządzony przez kontrahenta ukraińskiego potwierdzający, iż towar nie spełnia wymagań umowy handlowej oraz złożonego zamówienia,
• faktura celna, pierwotne dokumenty przewozowe (np. CMR), SAD wywozowy oraz wszystkie dokumenty złożone przy pierwotnej odprawie (wywozowej) itd.

Powyższe dokumenty – zgodnie z RWKC – wystarczą do zwolnienia towarów powracających od należności celnych przywozowych, pod warunkiem ich załączenia do SAD w procedurze dopuszczenia do obrotu towarów powracających.

Na zakończenie należy zaznaczyć, iż są takie kategorie towarów, z wywozem których łączą się tzw. refundacje eksportowe (np. z eksportem dżemów owocowych wiążą się refundacje kwot odpowiadających ilości zawartego w nich cukru). W sytuacji powrotnego przywozu takich towarów, oprócz udowodnienia pochodzenia wspólnotowego oraz tożsamości towarów uprzednio wywiezionych z powrotnie przywiezionymi, dla zwolnienia towarów powracających od należności celnych przywozowych konieczny jest również – w skrócie – zwrot uzyskanych uprzednio refundacji eksportowych, związanych z pierwotnym wywozem.

Poprzedni materiał

Następny materiał