Aport wnoszony przez osobę fizyczną do spółki z o.o. – skutki podatkowe

Kapitał zakładowy spółki

Spółkami handlowymi są: spółka jawna, spółka partnerska, spółka komandytowa, spółka komandytowo-akcyjna, spółka z ograniczoną odpowiedzialnością i spółka akcyjna. Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością jest spółką kapitałową.

Kapitał zakładowy spółki stanowi równowartość wniesionych do spółki przez jej właścicieli aktywów; obecnie kapitał zakładowy spółki z ograniczoną odpowiedzialnością powinien wynosić co najmniej 5000 złotych, a wartość nominalna udziału nie może być niższa niż 50 złotych.

Warto pamiętać, że udziały nie mogą być obejmowane poniżej ich wartości nominalnej. Jeżeli udział jest obejmowany po cenie wyższej od wartości nominalnej, nadwyżkę przelewa się do kapitału zapasowego.

Umowa spółki powinna szczegółowo określać przedmiot wkładu będącego aportem oraz osobę wspólnika wnoszącego aport, jak również liczbę i wartość nominalną objętych w zamian udziałów. Przedmiotem wkładu do spółki kapitałowej nie może być prawo niezbywalne lub świadczenie pracy bądź usług.

Wkład niepieniężny do spółki

Wkład niepieniężny to aport. W doktrynie wskazuje się, że w oparciu o orzecznictwo sądowe za wkład niepieniężny można uznać m.in.:

„1. Środki trwałe do których zalicza się w szczególności:

– nieruchomości w tym grunty, prawo wieczystego użytkowania gruntu, budynki i budowle, a także będące odrębną własnością lokale mieszkalne lub użytkowe,
– maszyny, urządzenia, środki transportu i inne rzeczy.

2. Wartości niematerialne i prawne w postaci zbywalnych praw majątkowych (np. licencje, patenty i prawa autorskie), a także innych praw (np. know-how i znaki towarowe).

3. Aktywa finansowe a mianowicie: udziały w spółkach z o.o. oraz papiery wartościowe zwłaszcza akcje i obligacje.

4. Rzeczowe aktywa obrotowe tj. materiały, towary i produkty gotowe.

5. Należności (wierzytelności) wymagalne i możliwe do uzyskania.

6. Zbiór rzeczy i praw jaki stanowi przedsiębiorstwo w rozumieniu przedmiotowym w myśl art. 551 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. – Kodeks cywilny (Dz. U. Nr 16, poz. 93 z późn. zm.) – dalej k.c.” [Stanisław Koc, Komentarz praktyczny. Aspekty księgowe i podatkowe aportów w spółkach kapitałowych, „Vademecum Doradcy Podatkowego”, Wolters Kluwer Polska Sp. z o.o.].

Skutki podatkowe wniesienia aportu

Wniesienie aportu wbrew pozorom wywołuje skutki podatkowe, przede wszystkim dla wnoszących, bowiem z punktu widzenia spółki aport nie stanowi przychodu podatkowego – wynika to wprost z art. 12 ust. 4 pkt 4 ustawy z dnia 15 lutego 1992 r. o podatku dochodowym od osób prawnych, który stanowi, że do przychodów podatkowych osoby prawnej nie zalicza się przychodów otrzymanych na utworzenie lub powiększenie kapitału zakładowego.

Z punktu widzenia osoby wnoszącej aport wartość otrzymanych w zamian za aport udziałów jest przychodem z kapitałów pieniężnych – wynika to z art. 17 ust. 1 pkt 9 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, który za przychody z kapitałów pieniężnych uznaje nominalną wartość udziałów w spółce z o.o. objętą w zamian za wkład niepieniężny. Przychód z wyżej wymienionego tytułu powstaje w dniu zarejestrowania spółki albo wpisu do rejestru podwyższenia kapitału zakładowego spółki.

Artykuł 30b ust. 1 pkt 5 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych stanowi, że dochodem jest m.in. różnica pomiędzy wartością nominalną objętych udziałów w spółce z o.o. w zamian za wkład niepieniężny w innej postaci niż przedsiębiorstwo lub jego zorganizowana część a kosztami uzyskania przychodów określonymi na podstawie art. 22 ust. 1e ww. ustawy.

Objęcie udziałów w spółce z o.o. w zamian za wkład niepieniężny

Zgodnie z powyższym, w przypadku objęcia udziałów w spółce z o.o. w zamian za wkład niepieniężny w innej postaci niż przedsiębiorstwo lub jego zorganizowana część – na dzień objęcia tych udziałów ustala się koszt uzyskania przychodu w wysokości:

1. wartości początkowej przedmiotu wkładu, zaktualizowanej zgodnie z odrębnymi przepisami, pomniejszonej o sumę dokonanych przed wniesieniem tego wkładu odpisów amortyzacyjnych, o których mowa w art. 22h ust. 1 pkt 1, jeżeli przedmiotem wkładu niepieniężnego są środki trwałe lub wartości niematerialne i prawne;
2. wartości:
   1. nominalnej wnoszonych w formie wkładu niepieniężnego udziałów (akcji) w spółce albo wkładów w spółdzielni, w przypadku gdy zostały objęte w zamian za wkład niepieniężny w innej postaci niż przedsiębiorstwo lub jego zorganizowana część,
   2. określonej zgodnie z art. 23 ust. 1 pkt 38, w przypadku gdy udziały (akcje) w spółce albo wkłady w spółdzielni, które są wnoszone w formie wkładu niepieniężnego, nie zostały objęte w zamian za wkład niepieniężny,
   3. określonej zgodnie z ust. 1f, w przypadku gdy udziały (akcje) w spółce albo wkłady w spółdzielni, które są wnoszone w formie wkładu niepieniężnego, zostały objęte w zamian za wkład niepieniężny w postaci przedsiębiorstwa lub jego zorganizowanej części
      – jeżeli przedmiotem wkładu niepieniężnego są udziały (akcje) w spółce albo wkłady w spółdzielni;
3. faktycznie poniesionych, niezaliczonych do kosztów uzyskania przychodów wydatków na nabycie innych niż wymienione w pkt 1 i 2 składników majątku podatnika – jeżeli przedmiotem wkładu są te inne składniki.

Wydatki poniesione w związku z obejmowaniem udziałów w zamian za wkłady niepieniężne, związane z objęciem tych udziałów, to wydatki powiększające koszty uzyskania przychodów.

Często wykorzystywanym w praktyce zwolnieniem jest zwolnienie ustanowione przez ustawodawcę w art. 21 ust. 1 pkt 109 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych. Zgodnie z nim wolna od podatku jest nominalna wartość udziałów (akcji) w spółce mającej osobowość prawną albo wkładów w spółdzielni – objętych w zamian za wkład niepieniężny w postaci przedsiębiorstwa lub jego zorganizowanej części.

Definicja przedsiębiorstwa

Ustawa o podatku dochodowym od osób fizycznych wskazuje, że termin przedsiębiorstwo należy rozumieć, zgodnie z Kodeksem cywilnym – na jego mocy przedsiębiorstwo jest zorganizowanym zespołem składników niematerialnych i materialnych przeznaczonym do prowadzenia działalności gospodarczej i obejmuje w szczególności:

1. oznaczenie indywidualizujące przedsiębiorstwo lub jego wyodrębnione części (nazwa przedsiębiorstwa);
2. własność nieruchomości lub ruchomości, w tym urządzeń, materiałów, towarów i wyrobów, oraz inne prawa rzeczowe do nieruchomości lub ruchomości;
3. prawa wynikające z umów najmu i dzierżawy nieruchomości lub ruchomości oraz prawa do korzystania z nieruchomości lub ruchomości wynikające z innych stosunków prawnych;
4. wierzytelności, prawa z papierów wartościowych i środki pieniężne;
5. koncesje, licencje i zezwolenia;
6. patenty i inne prawa własności przemysłowej;
7. majątkowe prawa autorskie i majątkowe prawa pokrewne;
8. tajemnice przedsiębiorstwa;
9. księgi i dokumenty związane z prowadzeniem działalności gospodarczej.

Ustawa o podatku dochodowym od osób fizycznych wprowadza definicję zorganizowanej części przedsiębiorstwa – zgodnie z nią zorganizowana część przedsiębiorstwa to organizacyjnie i finansowo wyodrębniony w istniejącym przedsiębiorstwie zespół składników materialnych i niematerialnych, w tym zobowiązania, przeznaczonych do realizacji określonych zadań gospodarczych, który zarazem mógłby stanowić niezależne przedsiębiorstwo samodzielnie realizujące te zadania.

Poprzedni materiał

Następny materiał