Odmowa udzielenia ślubu przez USC w dzień roboczy |
|
Mam problem z wyrażeniem przez USC zgody na zawarcie małżeństwa w urzędzie w wybranym przez siebie terminie, zaznaczam, że chodzi mi o dzień roboczy – piątek. Czy USC może upierać się, twierdząc, że śluby udzielane są tylko w wyznaczone dni, np. soboty, pomimo że piątek jest dniem pracy urzędu? Jakie są podstawy prawne odmowy USC i czy są inne broniące mojego piątkowego terminu? Chciałabym złożyć pismo w tej sprawie i powołać się na jakieś konkretne przepisy. |
|
W jaki dzień tygodnia powinny być udzielane śluby zawierane przed kierownikiem urzędu stanu cywilnego?Niestety w prawie polskim nie ma regulacji odnośnie tego, w jaki dzień tygodnia powinny być udzielane śluby zawierane przed kierownikiem urzędu stanu cywilnego. W tradycji przyjęło się, że dniem tym jest sobota, i to zarówno, jeśli chodzi o śluby cywilne, jak i kościelne.
Zgodnie z art. 4 Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego „małżeństwo przed kierownikiem urzędu stanu cywilnego nie może być zawarte przed upływem miesiąca od dnia, kiedy osoby, które zamierzają je zawrzeć, złożyły kierownikowi urzędu stanu cywilnego pisemne zapewnienie, że nie wiedzą o istnieniu okoliczności wyłączających zawarcie tego małżeństwa. Jednakże kierownik urzędu stanu cywilnego może zezwolić na zawarcie małżeństwa przed upływem tego terminu, jeżeli przemawiają za tym ważne względy”. Jest to jedyny przepis, który reguluje termin zawarcia związku małżeńskiego.
Zgodnie zaś z art. 15 ustawy Prawo o aktach stanu cywilnego „zawarcie małżeństwa następuje przed kierownikiem urzędu stanu cywilnego wybranym przez osoby zamierzające zawrzeć małżeństwo. Zaświadczenie stwierdzające brak okoliczności wyłączających zawarcie małżeństwa w sposób określony w art. 1 § 2 i 3 ustawy z dnia 25 lutego 1964 r. - Kodeks rodzinny i opiekuńczy (Dz. U. z 2015 r. poz. 2082 oraz z 2016 r. poz. 406, 1177 i 1271), zwanej dalej »Kodeksem rodzinnym i opiekuńczym«, wydaje kierownik urzędu stanu cywilnego wybrany przez osoby zamierzające zawrzeć małżeństwo”. Czy można samemu wybrać dzień udzielenia ślubu przez kierownika urzędu stanu cywilnego?Zgodnie zaś z art. 85 ust. 7 tejże ustawy: „jeżeli kierownik urzędu stanu cywilnego nie może przyjąć oświadczeń o wstąpieniu w związek małżeński w terminie wskazanym przez osoby zamierzające zawrzeć małżeństwo, uzgadnia z nimi inny termin zawarcia małżeństwa. W przypadku braku uzgodnienia takiego terminu kierownik urzędu stanu cywilnego pisemnie odmawia przyjęcia oświadczeń o wstąpieniu w związek małżeński w terminie wskazanym przez te osoby”.
Niestety art. 89 ust. 2 nie ma zastosowania do w odniesieniu do odmowy kierownika USC w sprawach uregulowanych w art. 85 ust. 6 i 7, czyli zawarcia małżeństwa poza USC oraz terminu. W tym przypadku odmowa jest ostateczna i nie ma zastosowania art. 89 dający prawo zwrócenia się do sądu o zrewidowanie zasadności odmowy.
„Art. 89. 1. W przypadku odmowy przez kierownika urzędu stanu cywilnego: 1) przyjęcia oświadczeń o wstąpieniu w związek małżeński, 2) wydania zaświadczenia o braku okoliczności wyłączających zawarcie małżeństwa, 3) wydania zezwolenia na zawarcie małżeństwa przed upływem miesiąca od dnia, kiedy osoby, które zamierzają je zawrzeć, złożyły kierownikowi urzędu stanu cywilnego zapewnienie, 4) sporządzenia aktu małżeństwa zawartego zgodnie z art. 1 § 2 i 3 Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego, 5) wydania zaświadczenia stwierdzającego, że zgodnie z prawem polskim można zawrzeć małżeństwo – zawiadamia on pisemnie osoby, których odmowa dokonania czynności dotyczy.
2. W terminie 14 dni od dnia doręczenia zawiadomienia, o którym mowa w ust. 1, osoby, których czynność dotyczy, mogą złożyć wniosek do sądu właściwego ze względu na siedzibę urzędu stanu cywilnego o rozstrzygnięcie, czy przyczyny odmowy wskazane w zawiadomieniu uzasadniają odmowę dokonania czynności.
3. W przypadku odmowy kierownika urzędu stanu cywilnego przyjęcia oświadczeń o wstąpieniu w związek małżeński lub wydania zaświadczenia o braku okoliczności wyłączających zawarcie małżeństwa, wydanej na podstawie orzeczenia sądu, nie przysługuje wniosek do sądu o rozstrzygnięcie, czy przyczyny odmowy wskazane w zawiadomieniu uzasadniają odmowę dokonania czynności”. Ustalenie terminu ślubu w USCPoza wskazanymi powyżej przepisami brak jest innych regulacji odnoście daty zawarcia małżeństwa. Przyznam szczerze, że zadane przez Panią pytanie jest bardzo ciekawe z prawnego punktu widzenia. Przyjmuje się bowiem, iż ustalenie terminu ślubu w USC odbywa się bez większych komplikacji, gdyż większość terminów w środku tygodnia, najzwyczajniej w świecie, nie jest zarezerwowana przez inne pary, ze względu właśnie na sobotę.
Nie ma również przepisów, które nakazywałyby urzędnikom udzielanie ślubów w konkretne dni tygodnia. Uznać należy więc, że w tej sprawie decyzja należy do wójtów, burmistrzów lub prezydentów, którym podlegają urzędy stanu cywilnego. Przyjmowanie oświadczeń o wstąpieniu w związek małżeński jest obowiązkiem kierownika USC z tytułu jego powołania na ten urząd, niezależnie od tego, czy miałoby to nastąpić np. w środę, czy w sobotę. Moim zdaniem odmowa byłaby uzasadniona, jeżeli oświadczenia o wstąpieniu w związek małżeński miałyby być złożone w niedzielę, ze względu na to, iż jest to dzień ustawowo wolny od pracy, o czym stanowi art. 1519 § 1 Kodeksu pracy, zgodnie z którym „dniami wolnymi od pracy są niedziele i święta określone w przepisach o dniach wolnych od pracy”. Przykłady„To nie sobota? Nie da się” Anna i Piotr zaplanowali cichy, kameralny ślub cywilny w piątek przed długim weekendem, by zaraz po uroczystości wyruszyć w podróż poślubną. Zgłosili się do swojego lokalnego USC, gdzie usłyszeli, że śluby udzielane są tylko w soboty, bo tak „jest przyjęte” i tak „jest wygodnie”. Próby przekonania urzędnika, że piątek to przecież normalny dzień pracy urzędu, spotkały się z odmową bez pisemnego uzasadnienia. Finalnie para musiała dostosować się do narzuconego terminu, bo brakowało im już czasu na formalne pisma i odwołania.
„Ślub za granicą – piątek był jedyną opcją” Karolina i Marek, mieszkający na stałe w Niemczech, przyjechali do Polski specjalnie po to, by zawrzeć ślub cywilny w rodzinnym mieście. Ich urlop trwał zaledwie kilka dni, a jedyny dostępny termin to był właśnie piątek. Niestety kierownik USC odmówił przeprowadzenia ceremonii, argumentując, że „nie ma praktyki udzielania ślubów w piątki”. Mimo że para miała komplet dokumentów i formalnie wszystko było gotowe, nie udało się dojść do porozumienia. Ostatecznie wrócili do Niemiec i zawarli ślub w tamtejszym urzędzie, gdzie termin został ustalony bez problemu – właśnie na piątek.
„Ślub o poranku, zanim zacznie się praca” Magda i Tomasz, oboje pracujący na zmiany, chcieli wziąć ślub w piątek rano, jeszcze przed rozpoczęciem pracy. Złożyli wniosek w USC i zaproponowali godzinę 9:00. Urzędnik uznał jednak, że piątkowe przedpołudnie nie wchodzi w grę, bo nie ma „etatowej możliwości” zorganizowania ślubu tego dnia. Magda poprosiła o pisemną odmowę – i dopiero wtedy nastawienie urzędnika się zmieniło. Kierownik USC zgodził się udzielić ślubu, pod warunkiem że ceremonia będzie bardzo krótka i bez większych przygotowań. Para była zadowolona, choć pozostał im niesmak związany z koniecznością wymuszania zgody. PodsumowanieOdmowa udzielenia ślubu w dzień roboczy, taki jak piątek, nie znajduje jednoznacznego oparcia w przepisach prawa – brak jest bowiem regulacji określającej konkretne dni tygodnia przeznaczone na ceremonie. Praktyka udzielania ślubów w soboty ma charakter zwyczajowy, a nie normatywny. Kierownik USC powinien kierować się przepisami ustawy, która dopuszcza uzgodnienie terminu z narzeczonymi, a nie arbitralnie go narzucać. Odmowa udzielenia ślubu w dzień roboczy, bez ważnego powodu, może być postrzegana jako przekroczenie granic uznaniowości urzędniczej. Choć brak tu formalnej ścieżki odwoławczej, warto domagać się pisemnego uzasadnienia i – w razie potrzeby – interweniować u zwierzchnika kierownika USC. Oferta porad prawnychPotrzebujesz pomocy prawnej w sprawie odmowy udzielenia ślubu przez USC? Skontaktuj się z nami – oferujemy szybkie i profesjonalne porady prawne online. Przeanalizujemy Twoją sytuację, przygotujemy odpowiednie pismo i wskażemy najlepsze rozwiązania prawne. Wszystko bez wychodzenia z domu, w dogodnym dla Ciebie czasie. Źródła:1. Ustawa z dnia 25 lutego 1964 r. - Kodeks rodzinny i opiekuńczy - Dz.U. 1964 nr 9 poz. 59
Nie znalazłeś odpowiedzi na swoje pytania? Opisz nam swoją sprawę, wypełniając formularz poniżej ▼▼▼. Zadanie pytania do niczego nie zobowiązuje.
Zapytaj prawnika - porady prawne online O autorze: Radca prawny Małgorzata Zegarowicz-Sobuń
Radca prawny, absolwentka Wydziału Prawa, Prawa Kanonicznego i Administracji Katolickiego Uniwersytetu Lubelskiego im. Jana Pawła II w Lublinie. Aplikację radcowską ukończyła przy Okręgowej Izbie Radców Prawnych w Białymstoku. Jako radca prawny pragnie rozwijać się zawodowo oraz służyć pomocą klientom. Interesuje się prawem rodzinnym, spadkowym, prawem pracy, spółdzielczym, mieszkaniowym, a także prawem karnym. Prowadzi własną kancelarię prawną w Suwałkach, a prywatnie pasjonuje się kuchnią, dekoracją wnętrz oraz poznawaniem nowych krajobrazów.
|
|
