Zbycie spółdzielczego lokatorskiego prawa do lokalu• Autor: Tomasz Ciasnocha |
|
Czy można zbyć spółdzielcze lokatorskie prawo do lokalu mieszkalnego? Chciałabym zbyć swoje prawa (jestem głównym najemcą lokalu) na rzecz syna, który ma żonę i dziecko. Czy jeśli syn odmówi, to mieszkanie przechodzi automatycznie na własność spółdzielni i tym samym syn zostaje pozbawiony jakichkolwiek praw do lokalu? Czy mogę odzyskać wkłady wniesione w momencie zamieszkania?
|
|
Czy można zbyć spółdzielcze lokatorskie prawo do lokalu mieszkalnego?Obawiam się, że nie może Pani zbyć spółdzielczego lokatorskiego prawa do lokalu mieszkalnego.
Zgodnie bowiem z art. 9 ust. 3 ustawy z dnia 15 grudnia 2000 r. o spółdzielniach mieszkaniowych „spółdzielcze lokatorskie prawo do lokalu mieszkalnego jest niezbywalne, nie przechodzi na spadkobierców i nie podlega egzekucji”.
Jak wskazuje cytowany przepis, spółdzielcze lokatorskie prawo do lokalu mieszkalnego jest prawem obligacyjnym i jako prawo do używania lokalu jest ono niezbywalne, nie przechodzi na spadkobierców i nie podlega egzekucji. Członek nie może więc podejmować żadnych decyzji dotyczących zmiany osób, którym prawo to przysługuje, ani dokonywać obciążeń, których skutkiem miałoby być przejście lokatorskiego prawa do lokalu na inne osoby.
„Art. 11. 1. Spółdzielcze lokatorskie prawo do lokalu mieszkalnego wygasa z chwilą ustania członkostwa oraz w innych wypadkach określonych w niniejszym rozdziale”.
Jeżeli Pani zrezygnuje z członkostwa w spółdzielni, a tym samym utraci Pani prawo do mieszkania, Pani synowi będą przysługiwały roszczenia o przyjęcie do spółdzielni i zawarcie umowy o ustanowienie spółdzielczego lokatorskiego prawa do lokalu mieszkalnego. Wygaśnięcie spółdzielczego lokatorskiego prawa do lokalu mieszkalnego„Art. 15. (…) 2. W wypadku wygaśnięcia spółdzielczego lokatorskiego prawa do lokalu mieszkalnego na podstawie art. 11 lub niedokonania czynności, o których mowa w art. 14, roszczenia o przyjęcie do spółdzielni i zawarcie umowy o ustanowienie spółdzielczego lokatorskiego prawa do lokalu mieszkalnego przysługują małżonkowi, dzieciom i innym osobom bliskim”.
Nowelizacją z czerwca 2007 r. dokonano w treści omawianego przepisu zmian polegających na tym, iż usunięto wymóg, aby dzieci i osoby bliskie, którym przepis przyznaje roszczenie, zamieszkiwały razem z osobą (lub małżonkami), której prawo do lokalu wygasło. Wobec tego krąg osób, którym roszczenie przysługuje, może niekiedy być szeroki. Kwestia wspólnego zamieszkiwania będzie jednak miała znaczenie, gdy z roszczeniem wystąpi kilka uprawnionych osób.
Jeśli chodzi o „zwrot wkładu”, to obecnie – po zmianach z 2007 r. – ustawa o spółdzielniach mieszkaniowych nie mówi już o ww. zwrocie wkładu, a o wypłacie osobie uprawnionej wartości rynkowej lokalu.
„Art. 11. (…) 21. W wypadku wygaśnięcia spółdzielczego lokatorskiego prawa do lokalu mieszkalnego spółdzielnia wypłaca osobie uprawnionej wartość rynkową tego lokalu. Przysługująca osobie uprawnionej wartość rynkowa nie może być wyższa od kwoty, jaką spółdzielnia uzyska od osoby obejmującej lokal w wyniku przetargu przeprowadzonego przez spółdzielnię zgodnie z postanowieniami statutu.
22. Z wartości rynkowej lokalu potrąca się przypadającą na dany lokal część zobowiązań spółdzielni związanych z budową, (…) w tym w szczególności niewniesiony wkład mieszkaniowy. Jeżeli spółdzielnia skorzystała z pomocy uzyskanej ze środków publicznych lub z innych środków, potrąca się również nominalną kwotę umorzenia kredytu lub dotacji, w części przypadającej na ten lokal oraz kwoty zaległych opłat, o których mowa w art. 4 ust. 1, a także koszty określenia wartości rynkowej lokalu”.
W myśl art. 11 ust. 24 ww. ustawy warunkiem wypłaty wartości rynkowej lokalu jest jego opróżnienie. PrzykładyPani Krystyna od wielu lat mieszkała w spółdzielczym lokatorskim mieszkaniu w centrum miasta. Chciała przekazać swoje prawa do lokalu jedynemu synowi, który wraz z rodziną mieszkał w innym mieście. Niestety, mimo że była głównym najemcą i członkiem spółdzielni, nie mogła zbyć tego prawa na rzecz syna — przepisy jasno stanowią, że spółdzielcze lokatorskie prawo do lokalu mieszkalnego jest niezbywalne i nie przechodzi na inne osoby decyzją właściciela. W efekcie, jedyną możliwością dla syna było wystąpienie do spółdzielni o przyjęcie w poczet członków i zawarcie nowej umowy po ustaniu członkostwa mamy.
Pan Marek przez wiele lat spłacał kredyt na wkład mieszkaniowy i wniósł znaczne środki w budowę swojego lokalu spółdzielczego. Kiedy postanowił wyprowadzić się do innego miasta i zrezygnował z członkostwa w spółdzielni, jego prawo do lokalu wygasło. Spółdzielnia zorganizowała przetarg na prawo do lokalu i sprzedała je nowemu członkowi. Pan Marek nie został jednak bez środków — na podstawie aktualnych przepisów otrzymał równowartość rynkową mieszkania, pomniejszoną o zadłużenia i inne należności związane z lokalem.
Pani Teresa zmarła niespodziewanie, będąc jedynym członkiem spółdzielni i posiadając spółdzielcze lokatorskie prawo do mieszkania. Jej dorosła córka, choć nie mieszkała razem z matką, zgłosiła się do spółdzielni w ciągu kilku miesięcy od śmierci mamy. Dzięki zmianom w ustawie, które zniosły obowiązek wspólnego zamieszkiwania, córka mogła skorzystać z roszczenia o przyjęcie do spółdzielni i zawarcie nowej umowy o lokatorskie prawo do tego samego lokalu. PodsumowanieSpółdzielcze lokatorskie prawo do lokalu mieszkalnego ma charakter ściśle osobisty i co do zasady nie podlega swobodnemu zbywaniu ani dziedziczeniu. W przypadku wygaśnięcia tego prawa, określone osoby bliskie mogą jednak wystąpić do spółdzielni o zawarcie nowej umowy i przejęcie lokalu. Po ustaniu członkostwa spółdzielnia zwraca wartość rynkową lokalu, pomniejszoną o należności związane z mieszkaniem. Kluczowe znaczenie ma terminowe zgłaszanie roszczeń oraz prawidłowe ustalenie wartości lokalu. Oferta porad prawnychJeśli masz wątpliwości dotyczące swoich praw związanych ze spółdzielczym lokatorskim prawem do lokalu, skorzystaj z naszej pomocy. Oferujemy profesjonalne porady prawne online — szybko, wygodnie i bez wychodzenia z domu. Przeanalizujemy Twoją sytuację i wskażemy najlepsze rozwiązania zgodnie z obowiązującymi przepisami. Źródła:1. Ustawa z dnia 15 grudnia 2000 r. o spółdzielniach mieszkaniowych - Dz.U. 2001 nr 4 poz. 27
Nie znalazłeś odpowiedzi na swoje pytania? Opisz nam swoją sprawę, wypełniając formularz poniżej ▼▼▼. Zadanie pytania do niczego nie zobowiązuje.
Zapytaj prawnika - porady prawne online 
O autorze: Tomasz Ciasnocha Magister prawa, absolwent Uniwersytetu Rzeszowskiego. Aplikację sadową również ukończył w Rzeszowie. Specjalizuje się w prawie administracyjnym oraz cywilnym, na co dzień zajmuje się gospodarką nieruchomościami. Dzięki stałej współpracy z bankiem spółdzielczym doskonale orientuje się w prawie bankowym. Za sprawą pobytu na uniwersytecie katolickim w Angers we Francji oraz stażu w firmie ubezpieczeniowej AXA, również w Angers, poznał dość dobrze prawo francuskie. Językiem francuskim posługuje się w stopniu biegłym. Prywatnie interesuje się ochroną prawną człowieka, w szczególności wynikającą z Europejskiej Konwencji Praw Człowieka. |
|
