Skup długów - czym jest i czy się opłaca?

Czym jest skup długów?

Skup długów to usługa finansowa, w ramach której wierzyciel sprzedaje posiadaną wierzytelność. Możliwość sprzedaży wierzytelności wynika z przepisów kodeksu cywilnego – precyzując, jest to cesja wierzytelności. Ale nie jest to jedyny sposób, w jaki można zdefiniować skup długów – to także metoda na szybkie otrzymanie środków np. z przeterminowanej faktury VAT. Brzmi skomplikowanie? Najlepiej prześledzić całą operację krok po kroku.

Przykład: Dystrybutor akcesoriów piekarniczych i cukierniczych dostarcza towar do piekarni. Przedsiębiorca wystawia fakturę z długim terminem płatności, bo dotychczas współpraca z klientem układała się pozytywnie – załóżmy, że termin ten wynosi 60 dni. Niestety, tym razem kontrahent nie płaci, a wierzyciel zamiast działań windykacyjnych, decyduje się na cesję wierzytelności. Proces ten wygląda następująco:

• Wierzyciel korzysta z oferty skupu długu – otrzymuje wycenę wierzytelności, która jest przeprowadzana w oparciu o wywiad gospodarczy;
• Dochodzi do sprzedaży wierzytelności – od momentu podpisania umowy cesji wierzytelności wierzycielem jest nabywca długu;
• Dotychczasowy wierzyciel otrzymuje umówioną kwotę;
• Nabywca wierzytelności informuje dłużnika o tym, że nabył wierzytelność i wskazuje numer rachunku bankowego, na który powinny zostać wpłacone środki.

Jakie wierzytelności można sprzedać?

Przedmiotem cesji mogą być różne wierzytelności. Ponieważ z usługi tej najczęściej korzystają przedsiębiorcy, to z reguły przedmiotem cesji są faktury VAT. Nie zawsze jednak tak będzie. Możliwa jest też sprzedaż wierzytelności wynikających z innych dokumentów – mogą to być choćby umowy cywilnoprawne, weksle czy rachunki. Aby wierzytelność mogła zostać sprzedana, nie może ona być przedawniona, umorzona czy sporna. Dług może być z kolei zarówno wymagalny, jak i przed terminem płatności.

Jaka jest różnica między sprzedażą długów a faktoringiem?

Skup długów często porównywany jest z inną usługą finansową – faktoringiem. Jednak między nimi występuje kilka różnic, które mogą wpłynąć na ich atrakcyjność z perspektywy wierzycieli. Czym różni się sprzedaż długów od faktoringu?

W ramach sprzedaży długów można zbyć nawet wymagalne faktury. Najczęściej nie jest to możliwe w przypadku faktoringu – firmy faktoringowe są zainteresowane jedynie fakturami, których termin płatności jeszcze nie minął. Różnica między skupem długów a faktoringiem dotyczy też poziomu ryzyka. Faktoring dostępny jest w kilku wariantach – część ryzyka może ponosić faktorant (firma korzystająca z faktoringu). W przypadku skupu długów ryzyko zawsze przejmuje na siebie nabywca wierzytelności.

Mimo że skup długów i faktoring nie oznaczają tego samego, to usługi te mają też cechę wspólną – są dobrym rozwiązaniem z perspektywy firm, które chcą zapewnić sobie przewidywalny cash flow.

Jakie zalety ma skup długów?

Podstawową korzyścią, jaka płynie ze skorzystania ze skupu długów, jest szybki dostęp do środków – wierzyciel nie musi czekać na pieniądze. To szczególnie istotne z perspektywy przedsiębiorców, którzy wystawiają faktury z odroczonym terminem płatności. Ale skup wierzytelności ma więcej zalet – wymienić wystarczy:

• możliwość uniknięcia zatoru płatniczego – otrzymując środki na rachunek bankowy, przedsiębiorca może opłacić własne zobowiązania finansowe;
• redukcja ryzyka – gdyby dłużnik nie zapłacił, to będzie to problem podmiotu, który nabył wierzytelność;
• poprawa płynności finansowej – przedsiębiorca, który otrzyma środki, nie musi korzystać m.in. z kredytu;
• możliwość uniknięcia kosztownych działań windykacyjnych – aby odzyskać należność od dłużnika, często trzeba ponieść koszty;
• możliwość sprzedaży różnych wierzytelności – nie tylko tych długów, które wynikają z wystawionych faktur VAT.

Skup długów jest też usługą oferowaną przez internet – wystarczy skontaktować się z wybraną firmą i przesłać wierzytelność do wyceny. Jeżeli strony dojdą do porozumienia, pozostaje jedynie spisać umowę.

Kto może sprzedać wierzytelność w Polsce?

Sprzedaż długów ma umocowanie w prawie – o cesji wierzytelności traktuje art. 509 Kodeksu cywilnego i kolejne. Kto może sprzedać wierzytelność? Zasadniczo każdy wierzyciel. Zasadniczo, bo od tej reguły istnieje wyjątek – niekiedy wierzyciel musi uprzednio uzyskać zgodę dłużnika. Dotyczy to trzech sytuacji – zgoda dłużnika może być wymagana z uwagi na zastrzeżenie umowne lub właściwości zobowiązania. Wierzyciel nie może też przenieść wierzytelności, gdyby sprzeciwiało się to ustawie.

Rozważasz skup długów? Pamiętaj, aby sprawdzić propozycje różnych firm – różnice w ofertach mogą być spore. Niektóre firmy proponują też szereg dodatkowych usług (np. wywiad gospodarczy). Może to być dobre rozwiązanie, jeżeli prowadzisz biznes i chcesz pozbyć się problemu w postaci nieopłaconych faktur.

Poprzedni materiał

Następny materiał