Co zrobić aby tylko matka odziedziczyła spadek po ojcu?

Odrzucenie spadku przez syna i w imieniu jego dzieci

Jeżeli nie chce Pan wraz z dziećmi stać się spadkobiercami po zmarłym, jedynym rozwiązaniem jest złożenie przez Pana oświadczenia o odrzuceniu spadku, a kolejno także przez Pana dzieci. Takie oświadczenie może Pan złożyć w swoim imieniu przed sądem lub przed notariuszem. Jeżeli dzieci są małoletnie, przed złożeniem oświadczenia musi Pan w pierwszej kolejności uzyskać zgodę sądu.

Zgodnie z treścią art. 1015 § 1 Kodeksu cywilnego „oświadczenie o przyjęciu lub o odrzuceniu spadku może być złożone w ciągu sześciu miesięcy od dnia, w którym spadkobierca dowiedział się o tytule swego powołania”.

Ustawodawca w art. 1015 ustanawia termin, w ciągu którego potencjalny spadkobierca powinien zadeklarować się, czy spadek przyjmuje, czy też go odrzuca. Oświadczenie woli powinno być złożone w ciągu sześciu miesięcy od dnia, w którym spadkobierca dowiedział się o tytule swego powołania (art. 1015 § 1).

Pod pojęciem „dowiedzenie się o tytule powołania” należy rozumieć stan faktyczny, z którego wynika powołanie spadkobiercy. Podstawowymi jego elementami są: powzięcie przez spadkobiercę wiadomości o śmierci spadkodawcy i pozytywna wiadomość o faktach, z których wynika jego powołanie do spadku. Z uwagi na powyższe, jeżeli dochodzi Pan jako pierwszy do dziedziczenia z mamą, to aby złożyć oświadczenie o odrzuceniu spadku posiada Pan termin 6 miesięcy od powzięcia informacji o śmierci taty. Niniejszą czynność złożenia oświadczenia może Pan dokonać u notariusza lub przed sądem. Następnie, termin ten biegnie na nowo dla Pana dzieci, od dokonania przez Pana niniejszej czynności.

Zobacz też: Spadek po ojcu gdy żyje matka

Skutki odrzucenia spadku

Odrzucenie spadku powoduje, że spadkobierca traci prawa i obowiązki wchodzące w skład spadku ze skutkiem ex tunc i jest traktowany tak, jakby nie dożył chwili jego otwarcia. Jeżeli dzieci są pełnoletnie, procedura odrzucenia przez nich spadku wygląda jak u Pana Jeżeli chce Pan aby małoletnie dziecko spadek odrzuciło to musi Pan w pierwszej kolejności złożyć w sądzie rejonowym wydział rodzinny miejsca zamieszkania dzieci wniosek o wyrażenie zgody na odrzucenie spadku w imieniu dzieci. We wniosku należy wskazać na istnienie zadłużenia, które przewyższa masę spadkową, a wiec przyjęcie spadku jest dla dziecka bardzo niekorzystne. W takich przypadkach sąd wydaje postanowienie o wyrażeniu zgody na odrzucenie spadku w imieniu dziecka.

Po wydaniu takiego postanowienia musi Pan złożyć w biurze podawczym wniosek o wydanie odpisu postanowienia – opłata 20 zł. Po otrzymaniu postanowienia powinien Pan jak najszybciej albo udać się do notariusza w celu odrzucenia spadku w imieniu dziecka – okazując postanowienie albo złożyć do sądu rejonowego miejsca zamieszkania dziecka wniosek o odrzucenie spadku. Proszę niniejsze czynności wykonać jak najszybciej, albowiem zasadne jest zachowanie terminu 6 miesięcy od powzięcia informacji o powołaniu do spadku.

Darowizna od matki przyjmującej spadek

Jeżeli natomiast cała masa spadkowa należy do mamy, to jak najbardziej może na Pana rzecz wykonać darowiznę.

Zgodnie z treścią art. 14 ustawy o podatku od spadków i darowizn:

„1. Wysokość podatku ustala się w zależności od grupy podatkowej, do której zaliczony jest nabywca.

2. Zaliczenie do grupy podatkowej następuje według osobistego stosunku nabywcy do osoby, od której lub po której zostały nabyte rzeczy i prawa majątkowe.

3. Do poszczególnych grup podatkowych zalicza się:

1) do grupy I – małżonka, zstępnych, wstępnych, pasierba, zięcia, synową, rodzeństwo, ojczyma, macochę i teściów;

2) do grupy II – zstępnych rodzeństwa, rodzeństwo rodziców, zstępnych i małżonków pasierbów, małżonków rodzeństwa i rodzeństwo małżonków, małżonków rodzeństwa małżonków, małżonków innych zstępnych;

3) do grupy III – innych nabywców.

4. Za rodziców w rozumieniu ustawy uważa się również przysposabiających, a za zstępnych także przysposobionych i ich zstępnych.

5.(uchylony)”.

Zgodnie natomiast z art. 4a powyższej ustawy:

„1. Zwalnia się od podatku nabycie własności rzeczy lub praw majątkowych przez małżonka, zstępnych, wstępnych, pasierba, rodzeństwo, ojczyma i macochę, jeżeli:

1) zgłoszą nabycie własności rzeczy lub praw majątkowych właściwemu naczelnikowi urzędu skarbowego w terminie 6 miesięcy od dnia powstania obowiązku podatkowego powstałego na podstawie art. 6 ust. 1 pkt 2–5, 7 i 8 oraz ust. 2, a w przypadku nabycia w drodze dziedziczenia – w terminie 6 miesięcy od dnia uprawomocnienia się orzeczenia sądu stwierdzającego nabycie spadku, z zastrzeżeniem ust. 2 i 4”.

Z uwagi na powyższe, korzysta Pan ze zwolnienia od podatku w przypadku otrzymania darowizny od wstępnego, należy jednak niniejsze zgłosić w US w terminie 6 miesięcy od dnia otrzymania darowizny.