Czy mam prawo do spadku po rodzicu zastępczym?

Pozostawanie w rodzinie zastępczej, adopcja – krąg spadkobierców

Z przedstawionego stanu faktycznego nie wynika, aby została Pani przysposobiona, a więc adoptowana, a dopiero ta okoliczność rodzi możliwość dziedziczenia ustawowego. Pozostawanie jedynie w rodzinie zastępczej nie powoduje powstania więzi umożliwiających dziedziczenie ustawowe. Jeżeli więc zmarły nie pozostawił testamentu, w którym powołał Panią do spadku, niestety nie jest Pani w kręgu spadkobierców ustawowych – chyba że doszło do Pani przysposobienia. Jeżeli zmarły nie pozostawił testamentu i nie jest Pani osobą przysposobioną, do kręgu spadkobierców ustawowych należą rodzice oraz rodzeństwo.

Zgodnie z treścią art. 932 Kodeksu cywilnego (K.c.):

„§ 1. W braku zstępnych spadkodawcy powołani są do spadku z ustawy jego małżonek i rodzice.

§ 2. Udział spadkowy każdego z rodziców, które dziedziczy w zbiegu z małżonkiem spadkodawcy, wynosi jedną czwartą całości spadku. Jeżeli ojcostwo rodzica nie zostało ustalone, udział spadkowy matki spadkodawcy, dziedziczącej w zbiegu z jego małżonkiem, wynosi połowę spadku.

§ 3. W braku zstępnych i małżonka spadkodawcy cały spadek przypada jego rodzicom w częściach równych.

§ 4. Jeżeli jedno z rodziców spadkodawcy nie dożyło otwarcia spadku, udział spadkowy, który by mu przypadał, przypada rodzeństwu spadkodawcy w częściach równych.

§ 5. Jeżeli którekolwiek z rodzeństwa spadkodawcy nie dożyło otwarcia spadku pozostawiając zstępnych, udział spadkowy, który by mu przypadał, przypada jego zstępnym. Podział tego udziału następuje według zasad, które dotyczą podziału między dalszych zstępnych spadkodawcy.

§ 6. Jeżeli jedno z rodziców nie dożyło otwarcia spadku i brak jest rodzeństwa spadkodawcy lub ich zstępnych, udział spadkowy rodzica dziedziczącego w zbiegu z małżonkiem spadkodawcy wynosi połowę spadku.”

Jak sprawdzić, czy zmarły pozostawił testament?

Idąc dalej, jeżeli zmarły pozostawił testament notarialny, może Pani udać się do dowolnego notariusza – posiadając akt zgonu zmarłego – i dowiedzieć się, czy zmarły pozostawił testament notarialny. Podnoszę bowiem, iż praktycznie każdy testament notarialny zarejestrowany jest w Rejestrze Testamentów, do którego ma dostęp każdy notariusz. Jeżeli zmarły nie pozostawił testamentu notarialnego, a np. testament własnoręczny – konieczne jest poszukiwanie testamentu w domu.

Jeśli zmarły nie ujął Pani w testamencie, ani także nie jest Pani spadkobiercą ustawowym, co do zasady nie może Pani zamieszkiwać w jego mieszkaniu ani korzystać z pojazdu, albowiem z chwilą śmierci wszelkie nieruchomości oraz ruchomości wchodzą w skład masy spadkowej, którą nabywają spadkobiercy z chwilą śmierci spadkodawcy. To od woli i decyzji spadkobierców zależy więc rozporządzanie masą spadkową.

Kontynuacja najmu mieszkań po śmierci wynajmującego

W zakresie najmu sytuacja wygląda podobnie, albowiem zgodnie z treścią art. 922 § 1 K.c.: „Prawa i obowiązki majątkowe zmarłego przechodzą z chwilą jego śmierci na jedną lub kilka osób stosownie do przepisów księgi niniejszej”. Zatem to spadkobiercy ustawowi lub testamentowi wchodzą w miejsce wynajmującego, albowiem nabywają prawo majątkowe wynikające z umowy najmu. To oni więc – najlepiej po zakończeniu postępowania spadkowego – powinni powiadomić najemców o śmierci spadkodawcy i zmianie wynajmującego. Najemcy obowiązani są w dalszym ciągu płacić z tytułu najmu, albowiem wszelkie środki finansowe wchodzą także do masy spadkowej. Jeżeli konta w banku nie posiadały innych pełnomocników i współwłaścicieli – bank zezwoli spadkobiercom na dostęp do środków finansowych dopiero po zakończonym postępowaniu spadkowym.