Niezłożenie druku EROP przez osobę pobierającą rentę rodzinną, konsekwencje i obowiązki wobec ZUS

Obowiązek składania formularza EROP

Formularz EROP służy do poinformowania Zakładu Ubezpieczeń Społecznych o uzyskiwanych przychodach. Dzięki temu ZUS może ustalić, czy osoba pobierająca świadczenie nie przekroczyła dopuszczalnych limitów dorabiania oraz czy wysokość wypłacanej renty lub emerytury była prawidłowa.

Obowiązek ten dotyczy wszystkich rencistów i emerytów, którzy:

• nie osiągnęli powszechnego wieku emerytalnego (60 lat dla kobiet, 65 lat dla mężczyzn),

• uzyskują dodatkowe przychody z działalności podlegającej ubezpieczeniom społecznym, np. z tytułu pracy, umowy zlecenia czy prowadzenia działalności gospodarczej.

Oświadczenie należy złożyć do końca lutego roku następującego po roku, w którym osiągnięto dochody.

Przepisy prawa

Zgodnie z art. 104 ustawy o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych:

Prawo do emerytury lub renty ulega zawieszeniu lub świadczenia te ulegają zmniejszeniu (...) w razie osiągania przychodu z tytułu działalności podlegającej obowiązkowi ubezpieczenia społecznego (...).

Z kolei art. 105 ust. 3 stanowi:

Przychód osiągany przez osobę uprawnioną do renty rodzinnej w wysokości przekraczającej 130% przeciętnego wynagrodzenia (...) powoduje zawieszenie prawa do części renty rodzinnej dla tej osoby.

Konsekwencje niezłożenia EROP

Brak złożenia formularza EROP powoduje, że ZUS nie ma informacji o przychodach rencisty. W praktyce może to prowadzić do:

• zawieszenia prawa do renty rodzinnej,

• zmniejszenia wysokości świadczenia,

• obowiązku zwrotu nienależnie pobranych świadczeń za okres, w którym przychód przekroczył limity ustawowe.

ZUS może wszcząć postępowanie wyjaśniające i uznać, że wypłacane świadczenie było nienależne.
Im dłuższy okres, za który nie złożono EROP, tym poważniejsze mogą być skutki.

Zwrot nienależnie pobranych świadczeń

Zgodnie z przepisami, osoba, która nienależnie pobrała świadczenia, jest obowiązana do ich zwrotu.
Nie można jednak żądać zwrotu za okres dłuższy niż:

• 12 miesięcy — jeśli osoba zawiadomiła ZUS o zmianie sytuacji,

• 3 lata — w pozostałych przypadkach.

W przypadku przychodów z działalności gospodarczej świadczenia podlegają zwrotowi za okres nie dłuższy niż rok kalendarzowy, jeśli ZUS został powiadomiony, a w przeciwnym razie — za trzy lata.