Zmiany w księdze wieczystej• Autor: Monika Cieszyńska |
|
Czy sąd rejonowy może dokonać zmian dotyczących wielkości działki w księdze wieczystej bez poinformowania i bez zgody właściciela? Zmiana została dokonana na podstawie uaktualnionych pomiarów gruntu. |
|
Zmiany w dziale I-O księgi wieczystejZ treści pytania wnioskuję, że dokonano zmian w dziale I-O księgi wieczystej. Zmiany w tym dziale dokonywane są na wniosek osoby zainteresowanej lub z urzędu.
Dział I-O księgi wieczystej nie jest przeznaczony do wpisów praw, lecz do wpisywania danych faktycznych (do czynności technicznych). Wpisy w tym dziale nie są objęte domniemaniem prawdziwości i mogą być sprostowane z urzędu w trybie art. 62613 § 2 Kodeksu postępowania cywilnego.
„Art. 62613. (…) § 2. Sprostowania usterek wpisu, które nie mogą wywołać niezgodności treści księgi wieczystej z rzeczywistym stanem prawnym, dokonuje się z urzędu”. Sprostowanie wpisów w księdze wieczystejPonadto wpisy w dziale I-O mogą być sprostowane na wniosek albo – w razie niezgodności danych katastru nieruchomości z oznaczeniem nieruchomości – na podstawie art. 27 ustawy o księgach wieczystych i hipotece (postanowienie Sądu Najwyższego z dnia 17.11.2006 r., sygn. akt V CSK 284/06).
Być może w przypadku Pana nieruchomości zachodziła sprzeczność między katastrem nieruchomości a treścią księgi wieczystej, co sąd sam zauważył bądź został o tym fakcie zawiadomiony przez starostę (organ prowadzący kataster nieruchomości). Starosta ma bowiem obowiązek zapewnić nieodpłatnie sądom, które zakładają i prowadzą księgi wieczyste w systemie informatycznym, bezpośredni dostęp do bazy danych katastru nieruchomości w celu sprawdzenia oznaczenia nieruchomości. Niezgodność powierzchni nieruchomości podanej w księdze wieczystej z danymi z ewidencji gruntów i budynkówJeżeli niezgodność powierzchni nieruchomości podanej w księdze wieczystej z danymi z ewidencji gruntów i budynków wynika nie ze zmiany granic nieruchomości, lecz z nowych, dokładniejszych jej pomiarów – wystarczającą podstawą sprostowania oznaczenia nieruchomości są dane z ewidencji gruntów.
Zgodnie z art. 26 ust. 1 ustawy o księgach wieczystych i hipotece podstawą oznaczenia nieruchomości w księdze wieczystej są dane z katastru nieruchomości (tj. ewidencji gruntów i budynków).
Ewidencja gruntów obejmuje informacje dotyczące ich:
W ewidencji gruntów wskazuje się także:
Dane ewidencyjne działkiTym samym danymi ewidencyjnymi działki są: numer działki, pole powierzchni (podane w ha z dokładnością zapisu do 0,0001), informacje określające rodzaj użytków gruntowych i klas gleboznawczych, wartość działki oraz data określenia tej wartości, numer jednostki rejestrowej gruntów, oznaczenie księgi wieczystej, numer rejestru zabytków.
Ewidencję gruntów i budynków prowadzą starostowie, o czym była mowa już wyżej. Do zadań starosty – związanych z prowadzeniem ewidencji – należy utrzymanie operatu ewidencyjnego w stanie aktualności, tj. zgodności z dostępnymi dla organu dokumentami i materiałami źródłowymi (§ 44 pkt 2 rozporządzenia Ministra Rozwoju Regionalnego i Budownictwa z dnia 29 marca 2001 r. w sprawie ewidencji gruntów i budynków; Dz. U. z 2001 r. Nr 38 poz. 454).
Dane zawarte w ewidencji podlegają aktualizacji z urzędu lub na wniosek.
Możliwe są dwa tryby wprowadzania danych (aktualizacji danych ewidencyjnych) do ewidencji gruntów, a mianowicie – aktualizacja przez wydanie decyzji administracyjnej lub wprowadzenie zmian do ewidencji bez wydawania aktu administracyjnego przez dokonanie czynności technicznej, polegającej na wpisaniu nowych danych i zawiadomieniu m.in. podmiotów, których dane się zmieniły (§ 46 ww. rozporządzenia).
W myśl art. 27 ustawy o księgach wieczystych i hipotece:
„Art. 27. 1. W razie niezgodności danych katastru nieruchomości z oznaczeniem nieruchomości w księdze wieczystej sąd rejonowy dokonuje na wniosek właściciela nieruchomości lub wieczystego użytkownika – sprostowania oznaczenia nieruchomości na podstawie danych katastru nieruchomości”. Jak sprostować wpis w dziale I-O księgi wieczystejSprostowanie takie może być dokonane także z urzędu – na skutek bezpośredniego sprawdzenia danych w bazie danych katastru nieruchomości lub zawiadomienia jednostki prowadzącej kataster nieruchomości. Do zawiadomienia dołącza się wypis z operatu katastralnego, a gdy jest to niezbędne – także wyrys z mapy katastralnej lub inny dokument stanowiący podstawę sprostowania oznaczenia nieruchomości.
Jeśli więc zmiana w dziale I-O księgi wynikała z niezgodności z danymi z ewidencji gruntów i budynków, należy przyjąć, że dokonano jedynie czynności technicznej polegającej na sprostowaniu oznaczenia wielkości działki, a nie wpisu co do istoty sprawy. Sąd mógł w tym przypadku sprostować powierzchnię gruntu z urzędu bez Pana zgody czy wniosku.
Sprostowanie oznaczenia nieruchomości odbywa się w postępowaniu nieprocesowym na posiedzeniu niejawnym. Niemniej sąd powinien Pana zawiadomić o treści nowego wpisu, doręczając odpis postanowienia. Proszę zatem wyjaśnić sprawę w sądzie (w wydziale ksiąg wieczystych), który prowadzi księgę wieczystą dla Pana nieruchomości. PrzykładyZmniejszenie powierzchni działki po pomiarach geodezyjnych Pani Anna, właścicielka działki na obrzeżach miasta, niespodziewanie zauważyła w księdze wieczystej, że powierzchnia jej gruntu została zmniejszona o kilkadziesiąt metrów kwadratowych. Nie składała żadnych wniosków, nie była też zawiadomiona o jakimkolwiek postępowaniu. Okazało się, że starosta dokonał aktualizacji danych w ewidencji gruntów na podstawie nowych pomiarów geodezyjnych wykonanych w ramach modernizacji ewidencji gruntów w całej gminie. Sąd rejonowy, korzystając z bezpośredniego dostępu do bazy danych katastru, dokonał sprostowania wpisu w dziale I-O księgi wieczystej – zgodnie z art. 62613 § 2 k.p.c. – bez udziału właścicielki, traktując to jako czynność techniczną.
Różnica między księgą a ewidencją wykryta przy sprzedaży Pan Marek przygotowywał się do sprzedaży swojej nieruchomości. W trakcie kompletowania dokumentacji notariusz zwrócił uwagę na niezgodność: w księdze wieczystej powierzchnia działki wynosiła 0,1030 ha, natomiast w wypisie z ewidencji gruntów – 0,0972 ha. Weryfikacja wykazała, że księga wieczysta zawierała dane sprzed wielu lat, gdy nie stosowano jeszcze tak dokładnych metod pomiarowych jak obecnie. Starostwo zaktualizowało dane w ewidencji na podstawie pomiarów GPS, a sąd wieczystoksięgowy automatycznie sprostował oznaczenie działki w księdze, zgodnie z aktualnymi danymi katastru. Pan Marek nie musiał składać żadnego wniosku – wystarczyło, że starosta poinformował sąd o zmianie.
Zaskoczenie po otrzymaniu odpisu z księgi Pani Jolanta otrzymała z sądu odpis aktualizacji wpisu w dziale I-O dotyczący nieruchomości, którą odziedziczyła po rodzicach. Była zdziwiona, bo nie składała żadnych wniosków ani nie kontaktowała się ze starostwem. Po konsultacji z geodetą dowiedziała się, że jej działka znajdowała się na terenie objętym niedawną modernizacją ewidencji gruntów. Zmieniono nie tylko dokładną powierzchnię (z 0,1500 ha na 0,1483 ha), ale także oznaczenie rodzaju użytku gruntowego. Wszystko odbyło się w drodze czynności technicznych – bez konieczności jej zgody czy obecności w postępowaniu. Zmiany nie miały wpływu na stan prawny jej własności. PodsumowanieZmiany w dziale I-O księgi wieczystej mogą być dokonywane zarówno na wniosek, jak i z urzędu, bez zgody właściciela, jeśli dotyczą jedynie sprostowania danych faktycznych – takich jak powierzchnia działki – i wynikają z aktualnych danych katastru nieruchomości. Sąd rejonowy, korzystając z informacji dostarczanych przez starostów, może dokonać takich zmian na podstawie nowych pomiarów geodezyjnych, traktując je jako czynności techniczne, które nie wpływają na stan prawny nieruchomości. Choć właściciel nie musi wyrażać zgody, powinien zostać poinformowany o dokonanym wpisie i ma prawo wyjaśnić sprawę w sądzie wieczystoksięgowym. Oferta porad prawnychPotrzebujesz pomocy w sprawie księgi wieczystej lub masz wątpliwości co do zmian dokonanych przez sąd? Skorzystaj z naszych porad prawnych online – szybko, wygodnie i bez wychodzenia z domu. Doświadczeni prawnicy wyjaśnią Twoją sytuację, przeanalizują dokumenty i wskażą najlepsze rozwiązanie. Wejdź na eporady24.pl i uzyskaj profesjonalne wsparcie już dziś. Źródła:1. Ustawa z dnia 17 listopada 1964 r. - Kodeks postępowania cywilnego - Dz.U. 1964 nr 43 poz. 296
Nie znalazłeś odpowiedzi na swoje pytania? Opisz nam swoją sprawę, wypełniając formularz poniżej ▼▼▼. Zadanie pytania do niczego nie zobowiązuje.
Zapytaj prawnika - porady prawne online 
O autorze: Monika Cieszyńska Radca prawny przy Okręgowej Izbie Radców Prawnych w Toruniu, nr wpisu TR-871. Absolwentka prawa Katedry Praw Człowieka na Uniwersytecie Mikołaja Kopernika w Toruniu. Specjalizuje się przede wszystkim w prawie rodzinnym i opiekuńczym oraz karnym – udzieliła dotąd porad setkom naszych klientów, w których życie często niesłusznie wtargnęła policja i prokuratura, a wielu rodzinom pomogła rozwiązać burzliwe niekiedy konflikty małżeńskie i opiekuńcze (opieka nad dziećmi, alimenty, widzenia z dziećmi). Posiada licencję zarządcy nieruchomości (nr licencji 20460). W kręgu jej zainteresowań znajdują się również zagadnienia prawa spółdzielczego. |
|
prawnicy z dużym doświadczeniem.
Zapytaj prawnika
Najnowsze pytania w dziale
Ukryte wady nieruchomości a możliwość odstąpienia od umowy sprzedaży
Spór o odszkodowanie za działkę pod drogę, czy gmina może przejąć grunt bez wpisu w księgach wieczystych?
Możliwość podziału działki a ograniczenia wynikające z miejscowego planu zagospodarowania
Odlesienie gruntu pod drogę dojazdową, czy można uniknąć opłat?
Warsztat samochodowy w przydomowym garażu, jak obejść ograniczenia MPZP?
Jak skutecznie zablokować budowę marketu zamiast planowanego domu sąsiada?
Przekształcenie działki leśnej w rolną, czy to możliwe i jak się do tego przygotować?
Jak nabyć jezioro dzierżawione od Skarbu Państwa, zasiedzenie czy kupno?
Jak poradzić sobie z zakazem zabudowy w miejscowym planie zagospodarowania przestrzennego i postawić wiatę?
Chcę kupić działkę rolno-budowlaną po wycince drzew, czy to dobry pomysł?
