Zwolnienie chorobowe członka zarządu

Przebywanie przez członka zarządu na zwolnieniu chorobowym

Pełnienie funkcji członka zarządu w spółce kapitałowej wynika z uchwały o powołaniu do zarządu. Nie wyklucza to jednak zawarcia z członkiem zarządu umowy o pracę, czy umowy-zlecenia już po dokonaniu aktu powołania. Tylko w takim przypadku będzie on podlegał ubezpieczeniom społecznym i zdrowotnemu, a co za tym idzie, będzie mu przysługiwało prawo do zasiłku chorobowego.

Przebywanie przez członka zarządu na zwolnieniu chorobowym powoduje, że nie powinien on w czasie zwolnienia wykonywać obowiązków służbowych, gdyż skutkować to może utratą prawa do zasiłku chorobowego. Zgodnie bowiem z art. 17 ust. 1 ustawy o świadczeniach pieniężnych z ubezpieczenia społecznego w razie choroby i macierzyństwa¹ (zwanej dalej „ustawą zasiłkową”) ubezpieczony wykonujący w okresie orzeczonej niezdolności do pracy pracę zarobkową lub wykorzystujący zwolnienie od pracy w sposób niezgodny z celem tego zwolnienia traci prawo do zasiłku chorobowego za cały okres tego zwolnienia.

Kwalifikacja pracy zarobkowej w czasie niezdolności do pracy

Ustawa zasiłkowa nie zawiera co prawda definicji „pracy zarobkowej”, jednak zagadnienie to było rozważane w orzecznictwie Sądu Najwyższego, który w wyroku z dnia 5 czerwca 2008 r.² stwierdził, że „o zakwalifikowaniu wykonywania określonych czynności jako »pracy«, nie decyduje charakter stosunku prawnego, na podstawie którego są one wykonywane, ale rodzaj tych czynności. W pierwszej przesłance art. 17 ust. 1 ustawy z 1999 r. o świadczeniach pieniężnych z ubezpieczenia społecznego w razie choroby i macierzyństwa chodzi bowiem nie tylko o wykonywanie pracy na podstawie stosunku pracy lub innego stosunku zatrudnienia, ale także o wykonywanie różnych czynności na podstawie różnych stosunków prawnych o charakterze cywilnoprawnym, a także prowadzenie własnej działalności gospodarczej, samozatrudnienie. Pojęcie pracy zarobkowej odnosi się zatem (»w sposób abstrakcyjny«) do tej pracy, która co do zasady jest pracą prowadzącą do uzyskania dochodu (...). Nie jest istotne, czy ubezpieczony zarobek faktycznie osiągnął (...). Praca zarobkowa w rozumieniu art. 17 ust. 1 ustawy zasiłkowej nie musi być wykonywana w pełnym wymiarze. Chodzi o wykonywanie – w myśl literalnej wykładni – jakichkolwiek czynności o zarobkowym charakterze. Ponadto kwalifikacja pracy zarobkowej w czasie niezdolności do pracy nie jest też zależna od faktycznego osiągania zarobku, gdyż wynika z samego podjęcia działań stanowiących realizację obowiązków pracowniczych. W okresie pobierania zasiłku zakaz pracy zarobkowej ma charakter bezwzględny, zaś wykonywanie jakiejkolwiek pracy o takim charakterze, prowadzi do utraty prawa”.

Wykonywanie czynności zarobkowych przez członka zarządu przebywającego na zwolnieniu lekarskim

Mając na uwadze powyższe rozważania, należy stwierdzić, że ryzykowne byłoby dla członka zarządu przebywającego na zwolnieniu chorobowym wykonywanie zadań mu przypisywanych, choćby miało to polegać wyłącznie na podpisywaniu dokumentów, nawet gdyby dokumenty te były dostarczane mu do domu. W przypadku stwierdzenia takiego faktu Zakład Ubezpieczeń Społecznych mógłby zakwestionować prawo do zasiłku członka zarządu.

Sąd Najwyższy dopuszcza co prawda sytuacje, w których pomimo wykonywania pewnych czynności składających się na pracę zarobkową, nie zostaje spełniona dyspozycja art. 17 ust. 1 ustawy zasiłkowej. Dopuszczalne jest w szczególności sporadyczne wykonywanie czynności wymuszonych okolicznościami oraz dokonywanie wymuszonych okolicznościami czynności o formalnym charakterze (taką czynnością może być np. złożenie podpisu). Sporadyczność i charakter tych czynności muszą jednak wynikać z ustaleń faktycznych w każdej indywidualnej sprawie. Jeżeli czynności będą częste lub powtarzalne bądź gdy będą miały charakter merytoryczny – ubezpieczony utraci prawo do zasiłku. Dopuszczalne więc może być jednorazowe złożenie podpisu na dokumencie w sytuacji, gdy brak jest w zarządzie innej osoby, która mogłaby zastąpić członka zarządu przebywającego na zwolnieniu chorobowym. Z punktu widzenia praw do zasiłku chorobowego jest to jednak zawsze ryzykowane.



_____________________________________
¹ Ustawa z dnia 25 czerwca 1999 r. o świadczeniach pieniężnych z ubezpieczenia społecznego w razie choroby i macierzyństwa (Dz. U. z 2016 r., poz. 372, z późn. zm.)
² Wyrok Sądu Najwyższego z dnia 5 czerwca 2008 r. (sygn. akt III UK 11/08, www.sn.pl)

Poprzedni materiał

Następny materiał