Zgoda na umieszczenie mamy w zakładzie pielęgnacyjno-opiekuńczym

Co do zasady świadczeniobiorcy przysługują świadczenia pielęgnacyjne lub opiekuńcze w ramach opieki długoterminowej, na podstawie skierowania lekarza ubezpieczenia zdrowotnego (art. 33a ust. 1 ustawy o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych). Z wnioskiem do lekarza ubezpieczenia zdrowotnego występuje wówczas sam świadczeniobiorca (§ 2 rozporządzenia Ministra Zdrowia z 25 czerwca 2012 r. w sprawie kierowania do zakładów opiekuńczo-leczniczych i pielęgnacyjno-opiekuńczych).

Jeżeli jednak pacjent–świadczeniobiorca jest nieprzytomny bądź z innych względów zdrowotnych nie jest w stanie sam ubiegać się o skierowanie do ZOL, wówczas konieczne jest uzyskanie stosownego orzeczenia sądu opiekuńczego o umieszczeniu świadczeniobiorcy w zakładzie opiekuńczym (§ 6 rozporządzenia). 

Niestety przepisy nie wskazują wprost, kto powinien wystąpić do sądu z wnioskiem o wydanie takiego orzeczenia. Wydaje się jednak, że uprawniony do tego jest wyłącznie lekarz, który wydałby skierowanie do ZOL-u. Jeżeli bowiem pacjent jest niezdolny do świadomego wyrażenia zgody na udzielenie mu świadczenia zdrowotnego i jednocześnie nie ma przedstawiciela ustawowego, to lekarz po przeprowadzeniu badania może przystąpić do udzielania dalszych świadczeń zdrowotnych dopiero po uzyskaniu zgody sądu opiekuńczego (art. 32 ust. 2 i 7 ustawy o zawodzie lekarza). Przepis ten winien znaleźć w opisywanej sytuacji odpowiednie zastosowanie. Co za tym idzie, z wnioskiem do sądu nie może wystąpić ani rodzina pacjenta, ani też lokalny ośrodek pomocy społecznej.

Wniosek winien być skierowany do sądu opiekuńczego, w którego okręgu znajduje się siedziba ZOL-u (art. 32 ust. 8 ustawy o zawodzie lekarza). W przypadku wydania orzeczenia przez sąd nie jest już potrzebny wniosek, skierowanie oraz wywiad pielęgniarski i zaświadczenie lekarskie.