Kiedy można odstąpić od umowy ubezpieczenia?
Zgodnie z art. 40 ust. 2 ustawy z dnia 30 maja 2014 roku o prawach konsumenta (dalej ustawa): W przypadku umów ubezpieczenia termin, w którym konsument może odstąpić od umowy, wynosi 30 dni od dnia poinformowania go o zawarciu umowy lub od dnia potwierdzenia informacji, jeżeli jest to termin późniejszy. Termin uważa się za zachowany, jeżeli przed jego upływem oświadczenie zostało wysłane.
W przypadku zawartych na odległość umów ubezpieczenia termin, w którym konsument może odstąpić od umowy, ulega wydłużeniu do 30 dni i zaczyna biec od dnia poinformowania go o zawarciu umowy lub od dnia potwierdzenia informacji. Termin 30-dniowy odpowiada regulacji art. 812 § 4 Kodeksu cywilnego (K.c.), zgodnie z którym: Jeżeli umowa ubezpieczenia jest zawarta na okres dłuższy niż 6 miesięcy, ubezpieczający niebędący przedsiębiorcą ma prawo odstąpienia od umowy ubezpieczenia w terminie 30 dni. Z kolei początek biegu terminu do odstąpienia określony na dzień poinformowania konsumenta o zawarciu umowy nawiązuje do wynikającego z art. 809 § 1 K.c. obowiązku ubezpieczyciela potwierdzenia zawarcia umowy dokumentem ubezpieczenia.
W celu wykonania prawa do odstąpienia konsument składa przedsiębiorcy oświadczenie woli. Z mocy art. 39 ust. 1 pkt 9 ustawy przedsiębiorca przed zawarciem umowy ma poinformować konsumenta o prawie oraz sposobie odstąpienia od umowy. Powinien zatem opisać tryb (procedurę) składania oświadczenia przez konsumenta w taki sposób, aby ten mógł zastosować się do tych instrukcji. W każdym przypadku przedsiębiorca musi respektować wynikającą z ustawy zasadę, że termin uważa się za zachowany, jeżeli przed jego upływem oświadczenie zostało wysłane. Dotyczy to wszystkich terminów do odstąpienia przewidzianych w art. 40 ustawy, niezależnie od tego, kiedy rozpoczynają bieg.
Odnośnie do formy oświadczenia konsumenta, art. 6 ust. 6 Dyrektywy 2002/65 nie narzuca żadnej konkretnej, stwierdzając, że konsument powinien złożyć oświadczenie przy użyciu środka, który może zostać uznany za zgodny z prawem krajowym. W kolejnym zdaniu przepis ten odwołuje się do oświadczenia pisemnego lub z zastosowaniem innego trwałego nośnika informacji dostępnego odbiorcy.
Masz problem prawny? Kliknij tutaj i zapytaj prawnika ›
Forma odstąpienia – co jest wymagane, a co wystarczające?
Zgodnie z art. 77 § 2 i § 3 K.c.:
§ 2. Jeżeli umowa została zawarta w formie pisemnej, dokumentowej albo elektronicznej, jej rozwiązanie za zgodą obu stron, jak również odstąpienie od niej albo jej wypowiedzenie wymaga zachowania formy dokumentowej, chyba że ustawa lub umowa zastrzega inną formę.
§ 3. Jeżeli umowa została zawarta w innej formie szczególnej, jej rozwiązanie za zgodą obu stron wymaga zachowania takiej formy, jaką ustawa lub strony przewidziały w celu jej zawarcia; natomiast odstąpienie od umowy albo jej wypowiedzenie powinno być stwierdzone pismem.
Artykuł 40 ust. 1 ustawy wymaga złożenia oświadczenie na piśmie. Zastrzeżenie formy nie zostało jednak obwarowane żadnym szczególnym rygorem, co oznacza, że w grę wchodzi rygor ad probationem (art. 74 K.c.). Prowadzi to do wniosku, że zachowanie przez konsumenta jakiejkolwiek formy (postaci) oświadczenia umożliwi skuteczne odstąpienie od umowy z chwilą, gdy doszło do przedsiębiorcy albo gdy wprowadzono je do środka komunikacji elektronicznej w taki sposób, że mógł on zapoznać się z jego treścią (art. 61 K.c.).
Potrzebujesz pomocy prawnika? Kliknij tutaj i opisz swój problem ›
Co zrobić po przekroczeniu terminu?
Zatem jeżeli upłynął 30-dniowy termin, niestety nie będzie możliwe wypowiedzenie umowy i uniknięcie opłaty. Jednak warto podjąć próbę i napisać do zakładu ubezpieczeń z prośbą o anulowanie polisy, uzasadniając ten wniosek. Ubezpieczyciel nie ma obowiązku wycofania polisy, jednak może to zrobić uznaniowo, więc proszę spróbować.
Przykłady
Zaskoczenie po urlopie
Pan Andrzej, po powrocie z urlopu we Włoszech, odnalazł w skrzynce list z potwierdzeniem zawarcia polisy OC, którą uznał za nieaktualną, bo myślał, że wycofał się z niej telefonicznie. Niestety, okazało się, że brak pisemnego odstąpienia w terminie 30 dni spowodował, że musi zapłacić składkę za cały rok. Napisał więc do ubezpieczyciela z prośbą o rozwiązanie umowy z uwagi na nieporozumienie i brak użytkowania pojazdu. Po tygodniu dostał decyzję o częściowym anulowaniu opłaty — firma potrąciła jedynie 2 miesiące za czas obowiązywania ochrony.
Pomylony e-mail
Pani Martyna kupiła polisę OC przez internet, ale niemal od razu zmieniła zdanie. Chciała odstąpić od umowy, dlatego wysłała e-maila do ubezpieczyciela. Niestety, wiadomość trafiła na nieaktualny adres e-mail firmy i nie została dostarczona. Kiedy po miesiącu sprawdziła status polisy, okazało się, że nadal jest aktywna. Termin 30 dni już minął, ale po przedstawieniu korespondencji i potwierdzenia próby kontaktu, ubezpieczyciel zgodził się na anulowanie umowy i zwrot większości środków.
Syn zapomniał przekazać listu
Pani Elżbieta poprosiła syna, by wysłał jej podpisane odstąpienie od OC listem poleconym, ponieważ była wtedy w sanatorium. Syn zrobił to dopiero tydzień później – po terminie. Gdy dowiedziała się, że polisa została uznana za ważną, napisała do towarzystwa ubezpieczeniowego, opisując sytuację i dołączając dowody z sanatorium. Firma odmówiła anulowania umowy, ale zaproponowała ugodowe rozwiązanie – płatność tylko za 3 miesiące ochrony i wcześniejsze zakończenie umowy.
Podsumowanie
Spóźnione odstąpienie od umowy ubezpieczenia OC co do zasady nie zwalnia z obowiązku zapłaty składki, jednak w praktyce warto podjąć próbę kontaktu z ubezpieczycielem i przedstawić swoją sytuację. Choć nie ma gwarancji pozytywnego rozpatrzenia sprawy, towarzystwa ubezpieczeniowe czasem godzą się na częściowe umorzenie należności lub rozwiązanie umowy na zasadzie wyjątku.
Oferta porad prawnych
Potrzebujesz pomocy w sporze z ubezpieczycielem lub chcesz przygotować skuteczne pismo o anulowanie polisy? Oferujemy profesjonalne porady prawne online oraz indywidualnie opracowane pisma. Aby skorzystać z naszych usług, opisz swój problem w formularzu pod artykułem.
Źródła:
1. Ustawa z dnia 30 maja 2014 r. o prawach konsumenta - Dz.U. 2014 poz. 827
2. Ustawa z dnia 23 kwietnia 1964 r. - Kodeks cywilny - Dz.U. 1964 nr 16 poz. 93
3. Dyrektywa 2002/65/WE Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 23 września 2002 r. dotycząca sprzedaży konsumentom usług finansowych na odległość oraz zmieniająca dyrektywę Rady 90/619/EWG oraz dyrektywy 97/7/WE i 98/27/WE
Przekazanie gospodarstwa rolnego w zamian za emeryturę
(1).jpg)
.jpg "Jak pozbyć się agresywnej konkubiny syna z własnego domu?")
.jpg "Odmowa sprzedaży domu przez dewelopera tuż przed podpisaniem aktu notarialnego, co można zrobić?")
