Brak towaru w magazynie - czy sprzedawca może anulować zamówienie?• Opublikowano: 09-03-2023 • Autor: Radca prawny Paulina Olejniczak-Suchodolska |
|
Prowadzę sklep internetowy. Wystawiłem zbyt dużą liczbę sztuk tego samego towaru, którego w tej ilości nie mam na magazynie. Firma dokonała zakupu na fakturę VAT. Czy mogę anulować takie zamówienie bez żadnych konsekwencji prawnych? Towar ten oferują inne firmy, ale w wyższych cenach. Kupujący sugeruje, abym zakupił brakującą ilość nawet po wyższej cenie i wywiązał się z zawartej umowy sprzedaży. Jednak byłaby to strata dla mnie. Co mogę w tej sytuacji zrobić? |
|
Prawo do odstąpienia od umowy sprzedażyJeśli w regulaminie Pana sklepu nie ma uregulowanej sytuacji zwolnienia Pana z odpowiedzialności za sytuację, w której dojdzie do złożenia zamówienia, a towaru nie będzie na stanie, co daje Panu prawo odstąpienia od umowy za zwrotem otrzymanej zapłaty za towar, to w istocie dalsza sytuacja zależy od tego, czy kupujący poniósł na skutek tego szkodę.
Zgodnie z art. 5431 Kodeksu cywilnego (w skrócie K.c.) konsument może odstąpić od umowy, jeżeli sprzedawca opóźnia się z wydaniem rzeczy będącej przedmiotem sprzedaży. To prawo przysługuje jednak tylko konsumentowi (nie firmie). Ponadto Pan jako sprzedawca nie może odstąpić od umowy, jeżeli nie ma towaru w magazynie, bo prawo nie przewiduje dla Pana takiej opcji. Zgodnie z art. 387 K.c.: „§ 1. Umowa o świadczenie niemożliwe jest nieważna. § 2. Strona, która w chwili zawarcia umowy wiedziała o niemożliwości świadczenia, a drugiej strony z błędu nie wyprowadziła, obowiązana jest do naprawienia szkody, którą druga strona poniosła przez to, że zawarła umowę, nie wiedząc o niemożliwości świadczenia”. Umowa o świadczenie niemożliweSkoro w chwili składania zamówienia już Pan towaru nie miał, to zawarto umowę o świadczenie niemożliwe, a taka jest od samego początku nieważna. Natomiast jeśli druga strona będzie chciała wdać się w spór, to mocą art. 387 par. 2 K.c. ma prawo wystąpić o odszkodowanie za szkodę, jaką poniosła przez to, że zawarła umowę nieważną, ponieważ nie wiedziała, że towaru nie ma Pan na stanie, a Pan informował na aukcjach, że go ma. Musi jednak wykazać szkodę, np. był już umówiony z kontrahentami, inni mają towar drożej, a on wkalkulował w swoje wydatki i dalszą działalność cenę oferowaną przez Pana itd. Nie widzę szans na to, by skutecznie złożyć oświadczenie o cofnięciu swego oświadczenia woli o oferowanym towarze, powołując się na wadę oświadczenia woli. Zgodnie z art. 84 K.c.:
„§ 1. W razie błędu co do treści czynności prawnej można uchylić się od skutków prawnych swego oświadczenia woli. Jeżeli jednak oświadczenie woli było złożone innej osobie, uchylenie się od jego skutków prawnych dopuszczalne jest tylko wtedy, gdy błąd został wywołany przez tę osobę, chociażby bez jej winy, albo gdy wiedziała ona o błędzie lub mogła z łatwością błąd zauważyć, ograniczenie to nie dotyczy czynności prawnej nieodpłatnej”.
Tutaj nie można wymagać od nabywcy, że powinien się domyślić, że towaru nie ma na stanie. Mam nadzieję, że spór uda się zakończyć polubownie. Jeśli jednak nie chce Pan zrealizować zamówienia zgodnie z jego treścią, musi Pan liczyć się z tym, że druga strona wystąpi o odszkodowanie. Na przyszłość zalecam umieszczać w regulaminie zapis: „Zastrzegamy, iż z przyczyn od nas niezależnych (skończenie się towaru na magazynie, brak towaru u dostawców, błąd systemu ukazujący towar w ilości niezgodnej ze stanem faktycznym itp.) możemy zamówienie zrealizować częściowo lub odstąpić od jego realizacji. Jeśli pojawią się problemy z realizacją zamówienia, niezwłocznie powiadomimy o tym klienta”. PrzykładyPierwszy przykład dotyczy właściciela sklepu z elektroniką, który wystawił na sprzedaż większą liczbę popularnych słuchawek, niż faktycznie miał na stanie. Jeden z klientów – firma informatyczna – zakupił 25 sztuk na fakturę VAT, ponieważ planował przekazać je jako nagrody w konkursie firmowym. Po złożeniu zamówienia sprzedawca zorientował się, że ma tylko 5 sztuk, a u dostawców ceny drastycznie wzrosły. Odmówił realizacji zamówienia i zaproponował zwrot pieniędzy. Klient uznał, że poniósł stratę, bo musiał kupić słuchawki gdzie indziej, drożej i z opóźnieniem, co odbiło się na wizerunku firmy. Sprawa zakończyła się pozwem o odszkodowanie.
W drugim przypadku, właściciel księgarni internetowej przez pomyłkę ustawił zbyt dużą ilość limitowanej edycji książek kolekcjonerskich. Zamówienie złożyła firma organizująca spotkanie autorskie – zależało im na dokładnie 10 egzemplarzach, ale na stanie było tylko 2. Sprzedawca zaproponował wysyłkę tych dwóch i zwrot za resztę, jednak klient nalegał na pełną realizację. Gdy sprzedawca odmówił, kupujący przesłał oświadczenie o poniesionej szkodzie – musieli odwołać część wydarzenia i zwrócić uczestnikom opłaty. Po negocjacjach strony zawarły ugodę – sprzedawca pokrył część kosztów, a obie strony uniknęły procesu.
Trzeci przypadek dotyczy sklepu z częściami samochodowymi, który przez błąd systemu pokazał dostępność 100 sztuk filtra paliwa, którego tak naprawdę nie miał na stanie. Hurtownia motoryzacyjna złożyła duże zamówienie, planując dystrybucję do swoich punktów serwisowych. Gdy sprzedawca zorientował się, że nie może zrealizować dostawy, próbował kupić towar u innego dostawcy, ale ceny były o 30% wyższe. Anulował zamówienie i poinformował klienta. Ten jednak wykazał, że poniósł straty – opóźnione naprawy, utraceni klienci. Ostatecznie domagał się rekompensaty. Sąd przyznał mu rację, uznając, że zawarto umowę, której niewykonanie nastąpiło z winy sprzedawcy, który wiedział lub powinien wiedzieć, że nie ma wystarczającej ilości towaru. PodsumowanieBrak towaru w magazynie nie zawsze zwalnia sprzedawcę z odpowiedzialności za niewykonanie umowy sprzedaży. W przypadku sprzedaży między firmami obowiązują inne zasady niż przy zakupach konsumenckich, a umowa może zostać uznana za nieważną tylko wtedy, gdy niemożność jej wykonania istniała już w chwili jej zawarcia. Jednak nawet wtedy kupujący ma prawo domagać się odszkodowania, jeśli wykaże, że poniósł szkodę przez wprowadzenie go w błąd co do dostępności towaru. Aby uniknąć sporów, warto zadbać o jasne zapisy w regulaminie sklepu i szybko reagować na sytuacje problemowe, informując klienta i proponując możliwe rozwiązania. Oferta porad prawnychPotrzebujesz pomocy prawnej w podobnej sprawie? Skorzystaj z naszej porady online – szybko, wygodnie i bez wychodzenia z domu. Opisz swój problem, a doświadczony prawnik przygotuje dla Ciebie rzetelną i zrozumiałą odpowiedź wraz z praktycznymi wskazówkami. Pomagamy zarówno przedsiębiorcom, jak i osobom prywatnym – niezależnie od stopnia skomplikowania sprawy. Źródła:1. Ustawa z dnia 23 kwietnia 1964 r. - Kodeks cywilny - Dz.U. 1964 nr 16 poz. 93
Nie znalazłeś odpowiedzi na swoje pytania? Opisz nam swoją sprawę, wypełniając formularz poniżej ▼▼▼. Zadanie pytania do niczego nie zobowiązuje.
Zapytaj prawnika - porady prawne online 
O autorze: Radca prawny Paulina Olejniczak-Suchodolska Radca prawny, absolwentka Wydziału Prawa na Uniwersytecie Mikołaja Kopernika w Toruniu. Ukończyła aplikację radcowską przy Okręgowej Izbie Radców Prawnych w Warszawie. Doświadczenie zawodowe zdobywała współpracując z kancelariami prawnymi. Specjalizuje się głównie w prawie gospodarczym, prawie pracy, prawie zamówień publicznych, a także w prawie konsumenckim i prawie administracyjnym. Obecnie prowadzi własną kancelarię radcowską oraz obsługuje spółki i instytucje państwowe. |
|
Zapytaj prawnika
Najnowsze pytania w dziale
Cesja kredytu na faktycznego kredytobiorcę 
