Jak legalnie przewozić płody rolne ciężarówką, porada dla rolnika i jego rodziny

Jakie prawo jazdy uprawnia do prowadzenia ciężarówki rolniczej?

Kategorie prawa jazdy określa ustawa z dnia 5 stycznia 2011 r. o kierujących pojazdami. Aby legalnie jeździć pojazdami ciężarowymi, konieczne jest posiadanie prawa jazdy kategorii C lub C+E. Uprawniają one do kierowania samochodami o konkretnej masie samego pojazdu lub łącznie z przyczepą.

Prawo jazdy kat. C umożliwia kierowanie:

• pojazdem samochodowym o dopuszczalnej masie całkowitej powyżej 3,5 tony (oprócz autobusu);
• oraz ww. pojazdem z przyczepą lekką – o maksymalnej masie 750 kg;
• pojazdy określone dla kategorii AM (motorower, czterokołowiec lekki);
• ciągniki rolnicze (tylko w Polsce);
• ciągniki rolnicze z lekką przyczepą (tylko w Polsce);
• pojazdy wolnobieżne, np. walec (tylko w Polsce);
• pojazdy wolnobieżne z lekką przyczepą (tylko w Polsce).

Wyróżnia się także prawo jazdy kat. C1, które uprawnia do kierowania pojazdem o masie całkowitej nieprzekraczającej 7,5 tony lub pojazdem o tej samej masie z lekką przyczepą.

Kategoria C1 daje uprawnienia do jazdy samochodami o dopuszczalnej masie całkowitej większej niż 3500 kg, ale nieprzekraczającej 7500 kg i nie wlicza się do tego grona autobusów. Dodatkowo można kierować zespołem: pojazdu opisanego wyżej i przyczepy lekkiej, pojazdami określonymi dla kat. AM oraz ciągnikami rolniczymi i pojazdami wolnobieżnymi z przyczepą lekką.

Kategorii C+E pozwala prowadzić:

• zespół pojazdów składających się z pojazdu kategorii C oraz przyczepy (bez ograniczeń DMC),
• zespół pojazdów składający się z ciągnika rolniczego oraz przyczepy lub przyczep (tylko w Polsce),
• zespół pojazdów składający się z pojazdu wolnobieżnego i przyczepy lub przyczep (tylko w Polsce). Masz problem prawny? Kliknij tutaj i zapytaj prawnika ›
  

Czy potrzebna jest licencja transportowa w gospodarstwie?

Pana przewozy będą przewozami własnymi. Przewóz na potrzeby własne to rodzaj przewozu drogowego korzystający z przywileju braku obowiązku posiadania licencji, a zatem warunki jego wykonywania muszą być ściśle interpretowane zarówno przez podmioty go wykonujące, jak i organy administracyjne. Do zakwalifikowania bowiem określonego przejazdu do przewozu drogowego na potrzeby własne muszą być spełnione łącznie warunki określone w art. 4 ust. 4 podpunktach od a) do d). Jednym z tych warunków określonych w art. 4 pkt 4 ppkt a) ustawy o transporcie drogowym jest to, aby pojazd samochodowy używany do przewozu był prowadzony przez przedsiębiorcę lub jego pracownika. Niedopełnienie warunku prowadzenia pojazdu samochodowego używanego do przewozu przez przedsiębiorcę lub pracownika sprawia, że dany przejazd nie może być traktowany jako przewóz na potrzeby własne. Oznacza to, że zgodnie z art. 4 pkt 3 tejże ustawy – jest transportem drogowym, do którego wykonywania konieczna jest licencja transportowa.

Zasadniczo przewozy niezarobkowe można wykonywać dopiero po uzyskaniu zaświadczenia ze starostwa, potwierdzającego, że zgłosiło się przewozy, ale obowiązek ten nie dotyczy rolników.

Katalog wyłączeń zawarty jest w art. 13 Rozporządzenia (WE) nr 561/2006 Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 15 marca 2006 r. w sprawie harmonizacji niektórych przepisów socjalnych odnoszących się do transportu drogowego… i zwalnia z obowiązku przestrzegania przepisów kierujących:

b. pojazdami używanymi lub wynajmowanymi bez kierowcy przez przedsiębiorstwa rolnicze, ogrodnicze, leśne, gospodarstwa rolne lub rybackie do przewozu rzeczy w ramach własnej działalności gospodarczej w promieniu do 100 km od bazy przedsiębiorstwa; (…)

W takich przewozach kierujący jeździ, nie stosując się do przepisów czasu pracy i odpoczynku, czyli w trybie OUT na tachografie cyfrowym bez karty kierowcy lub nie wkłada tarczki do tachografu.

Jakie obowiązki musi spełnić i jakie dokumenty posiadać kierowca rolnik?

• Kwalifikacja wstępna lub szkolenie okresowe jest wymagane.
• Jako ojciec właściciela gospodarstwa rolnego powinien być Pan co najmniej ubezpieczony w KRUS jako domownik. Ewentualnie zatrudniony na umowę o pracę, zlecenie.
• Tachograf musi być zainstalowany w ciężarówce i musi mieć aktualną legalizację, mimo że nie będzie wykonywał zapisów na karcie kierowcy (tryb OUT) lub tarczce.
• W ciężarówce należy wozić zaświadczenie z urzędu gminy o prowadzeniu gospodarstwa rolnego (zaświadczenie, że właściciel ciężarówki jest rolnikiem).

Jak z powyższego wynika, posiadane przez Pana prawo jazdy kategorii C upoważnia do prowadzenia samochodu ciężarowego powyżej 3,5 tony, ale ponieważ zdobył je Pan jeszcze przed 2009 r., należy przejść uprzednio zrobić szkolenie okresowe.

Źródła:

1. Ustawa z dnia 5 stycznia 2011 r. o kierujących pojazdami - Dz.U. 2011 nr 30 poz. 151
2. Ustawa z dnia 6 września 2001 r. o transporcie drogowym - Dz.U. 2001 nr 125 poz. 1371

3. Rozporządzenie (WE) nr 561/2006 Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 15 marca 2006 r. w sprawie harmonizacji niektórych przepisów socjalnych odnoszących się do transportu drogowego oraz zmieniające rozporządzenia Rady (EWG) nr 3821/85 i (WE) 2135/98, jak również uchylające rozporządzenie Rady (EWG) nr 3820/85 (Tekst mający znaczenie dla EOG)