Zwrot renty po śmierci ojca

Z załączonego pisma wynika, że ZUS żąda zwrócenia wypłaconej renty rodzinnej za miesiąc grudzień, a nie miesiąc listopad.

Nie wchodząc zatem w rozważania, czy świadczenie było za ten miesiąc wypłacane z góry, czy z dołu, niestety tata w grudniu już nie żył.

Przepis art. 138 ustawy o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych stanowi:

„1. Osoba, która nienależnie pobrała świadczenia, jest obowiązana do ich zwrotu.

2. Za nienależnie pobrane świadczenia w rozumieniu ust. 1 uważa się:

1) świadczenia wypłacone mimo zaistnienia okoliczności powodujących ustanie lub zawieszenie prawa do świadczeń albo wstrzymanie wypłaty świadczeń w całości lub w części, jeżeli osoba pobierająca świadczenia była pouczona o braku prawa do ich pobierania;

2) świadczenia przyznane lub wypłacone na podstawie fałszywych zeznań lub dokumentów albo w innych przypadkach świadomego wprowadzenia w błąd przez osobę pobierającą świadczenia.

3. Za nienależnie pobrane świadczenia w rozumieniu ust. 1 uważa się również świadczenia wypłacone z przyczyn niezależnych od organu rentowego osobie innej niż wskazana w decyzji tego organu”.

Zgodnie zaś z art. 101 pkt 2 wspomnianej ustawy prawo do świadczeń ustaje wraz ze śmiercią osoby uprawnionej, staje się zatem świadczeniem nienależnym.

Jak wskazuje się w orzecznictwie, obowiązek zwrotu co do zasady obciąża osobę, która nienależnie pobrała świadczenia (a więc nie tylko emeryta/ rencistę – zob. wyrok SN z dnia 3 czerwca 1986 r., II URN 78/86, PiZS 1987, nr 12; wyrok SA w Katowicach z dnia 15 stycznia 2004 r., III AUa 2870/02, PP 2006, nr 1). W przypadku śmierci osoby zobowiązanej organ rentowy nie może dochodzić zwrotu od jej spadkobierców w trybie administracyjnym (na podstawie decyzji ZUS-u). Usprawiedliwiony wydaje się natomiast pogląd, że objęte żądaniem zwrotu kwoty świadczeń nienależnie pobranych przez zmarłego stanowią dług spadkowy, którego spłaty ZUS mógłby żądać od spadkobierców (ewentualnie wykonawcy testamentu) na zasadach ogólnych.

Niestety wobec pobrania renty rodzinnej taty za okres po jego śmierci renta ta winna zostać zwrócona i z pewnością ZUS będzie dochodził jej zwrotu, więc nie ma sensu zwiększać kosztów.