ZUS prowadzącego działalność gospodarczą

Zasady, na jakich osoby prowadzące działalność gospodarczą podlegają ubezpieczeniom społecznym, określają przepisy ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych¹. Zgodnie z tym aktem prawnym, przedsiębiorcy będący osobami fizycznymi podlegają co do zasady obowiązkowemu ubezpieczeniu emerytalnemu, rentowemu i wypadkowemu od dnia rozpoczęcia wykonywania działalności, do dnia zaprzestania jej wykonywania (z wyłączeniem okresu, na który działalność została zawieszona). Ponadto na wniosek przedsiębiorcy, może on zostać objęty dobrowolnym ubezpieczeniem chorobowym, co wiąże się oczywiście z koniecznością opłacania dodatkowej składki. W pewnych przypadkach, jeżeli nastąpi zbieg tytułów ubezpieczeń (np. przedsiębiorca jest również zatrudniony na podstawie umowy o pracę), działalność gospodarcza może być przy zachowaniu pewnych warunków zwolniona z konieczności opłacania składek ZUS.

„Mały ZUS”

Jeżeli osobie fizycznej prowadzącej działalność gospodarczą nie przysługuje zwolnienie z opłacania składek na ubezpieczenia społeczne, może on – w zależności od tego jak długo wykonuje działalność – opłacać tzw. „mały” lub „duży ZUS”. Prawo opłacania „małego ZUS-u” przysługuje przedsiębiorcom będącym osobami fizycznymi, w pierwszych 24 miesiącach prowadzenia działalności gospodarczej, pod warunkiem że:

1. nie świadczą oni usług dla byłego pracodawcy, których zakres pokrywa się z obowiązkami wykonywanymi na etacie w bieżącym lub poprzednim roku podatkowym.
2. nie wykonywali oni działalności gospodarczej w ciągu ostatnich 5 lat.
   Podstawę wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne dla takich przedsiębiorców stanowi zadeklarowana przez nich kwota, nie niższa jednak niż 30% kwoty minimalnego wynagrodzenia za pracę. W 2014 r. jest to 504 zł, co daje minimalne składki w łącznej wysokości 160,78 zł z ubezpieczeniem chorobowym lub 148,43 zł bez ubezpieczenia chorobowego.

„Duży ZUS”

Przedsiębiorcy, którym nie przysługuje prawo do opłacania „małego ZUS-u” płacą składki, których podstawę wymiaru stanowi 60% przeciętnego wynagrodzenia. W 2014 r. podstawa ta wynosi 2247,60 zł. Dodatkowo muszą oni również opłacać składki na Fundusz Pracy. Łączna, minimalna suma składek w 2014 r. wynosi dla tych przedsiębiorców 772,06 zł z dobrowolnym ubezpieczeniem chorobowym, lub 716,99 zł bez tego ubezpieczenia.

Składka na ubezpieczenie zdrowotne

Do powyższych kwot należy doliczyć jeszcze składkę na ubezpieczenie zdrowotne, pobieraną na podstawie ustawy o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych². Jest to ubezpieczenie odrębne od ubezpieczeń społecznych, a dysponentem składek jest Narodowy Fundusz Zdrowia, jednakże należne składki uiszcza się na konto Zakładu Ubezpieczeń Społecznych. Wysokość składki zdrowotnej jest jednakowa dla wszystkich osób fizycznych prowadzących działalność gospodarczą. W 2014 r. wynosi ona nie mniej niż 270,40 zł.

_____________________________

¹ Ustawa z dnia 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych Dz. U. z 2013 r. poz. 1442, z późn. zm.)

² Ustawa z dnia 27 sierpnia 2004 r. o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych Dz. U. z 2008 r. Nr 164, poz. 1027, z późn. zm.)

Stan prawny obowiązujący na dzień 09.06.2014