Zawarcie umowy licencyjnej z STOART

STOART jest organizacją zbiorowego zarządzania prawami autorskimi lub prawami pokrewnymi w rozumieniu art. 104 ustawy z 1994 r. o prawie autorskim i prawach pokrewnych (dalej: „upa”).

Zgodnie z art. 105 ust. 1 upa domniemywa się, że organizacja zbiorowego zarządzania jest uprawniona do zarządzania i ochrony w odniesieniu do pól eksploatacji objętych zbiorowym zarządzaniem oraz w odniesieniu do pól eksploatacji objętych zbiorowym zarządzaniem, może pobierać tantiemy oraz że ma legitymację procesową w tym zakresie (może więc wystąpić do sądu przeciwko osobie naruszającej prawa autorskie).

Opłata uiszczana na rzecz takich organizacji jest niezależna od opłaty abonamentowej.

Podstawa prawna żądania STOART-u wynika z art. 17 upa: „jeżeli ustawa nie stanowi inaczej, twórcy przysługuje wyłączne prawo do korzystania z utworu i rozporządzania nim na wszystkich polach eksploatacji oraz do wynagrodzenia za korzystanie z utworu”.

Wyjątkiem jest sytuacja, kiedy można powołać się na tzw. dozwolony użytek. W tym wypadku można zastanowić się. czy nie znajdzie tutaj zastosowanie art. 24 upa:

„1. Wolno rozpowszechniać za pomocą anteny zbiorowej oraz sieci kablowej utwory nadawane przez inną organizację radiową lub telewizyjną drogą satelitarną albo naziemną, jeżeli następuje to w ramach równoczesnego, integralnego i nieodpłatnego rozpowszechniania programów radiowych lub telewizyjnych i przeznaczone jest do oznaczonego grona odbiorców znajdujących się w jednym budynku lub w domach jednorodzinnych obejmujących do 50 gospodarstw domowych.

2. Posiadacze urządzeń służących do odbioru programu radiowego lub telewizyjnego mogą za ich pomocą odbierać nadawane utwory, choćby urządzenia te były umieszczone w miejscu ogólnie dostępnym, jeżeli nie łączy się z tym osiąganie korzyści majątkowych”.

Niestety dozwolony użytek programów radiowo-telewizyjnych nie może mieć miejsca, jeżeli łączy się z nim osiąganie korzyści majątkowych (o czym mówi ust. 2).

Problematyka pobieranie opłat przez organizacje zbiorowego zarządzania (OZZ) prawami autorskimi była szeroko dyskutowana w orzecznictwie polskim i europejskim. Zostało powszechnie przyjęte, że jeżeli prowadzi się działalność gospodarczą w ramach których wynajmuje się pokoje, które zostały wyposażone w telewizor lub odbiornik radiowy to powstaje wówczas obowiązek posiadania stosownej licencji – umowy z OZZ.

Zatem, co do zasady, ma Pani obowiązek zawarcia umowy licencyjnej. 

Jednakże w orzecznictwie pojawiła się pewna „furtka”. Jeżeli jest Pani w stanie wykazać, że rozpowszechnianie utworów (tj. korzystanie z telewizorów w pokoju) nie łączy się z osiąganiem przez Panią korzyści majątkowych, wówczas takie wykorzystanie telewizorów mieściłoby się w ramach dowolnego użytku. Może Pani to wykazać, wskazując, że rozpowszechnianie utworów nie stanowi głównego celu Pani działalności – gdyż jest nim sezonowy wynajem kwater prywatnych, a goście nie przyjeżdżają do Pani, żeby oglądać telewizje, tylko korzystać z natury, okolicy itd., a tym samym nie zachodzi nawet pośredni wpływ posiadania telewizorów na powodzenie prowadzonej działalności (por. wyroku Sądu Apelacyjnego w Katowicach: z 14 marca 2008 r., sygn. akt I ACa 102/08 oraz z dnia 13 kwietnia 2012 r., sygn. akt I ACa 129/12).

Proponowałbym zatem, żeby napisała Pani i wysłała do STOART-u pismo, w którym przedstawi Pani argumenty jak powyżej. List wysłałbym listem poleconym (dla ewentualnych późniejszych celów dowodowych).

Proszę mieć na uwadze, że pewnie STOART nie zgodzi się z taką argumentacją, ale będzie się Pani mogła na to powoływać w ewentualnej sprawie sądowej.