Zaświadczenie z urzędu czy zmarły płacił podatek

Jeśli posiada Pan prawomocne stwierdzenie nabycia spadku po ojcu, to urząd gminy powinien Panu udzielić informacji o podatkach płaconych przez ojca, wydając odpowiednie zaświadczenie z urzędu.

Podstawą prawną są przepisy Ordynacji podatkowej – ustawy z 1997 r.

Zgodnie z art. 306f „organ podatkowy na wniosek osoby, która uprawdopodobni, że może być spadkobiercą, wydaje zaświadczenie o wysokości znanych temu organowi zobowiązań spadkodawcy wymienionych w art. 98 § 1 i 2”.

„Art. 98. § 1. Do odpowiedzialności spadkobierców za zobowiązania podatkowe spadkodawcy stosuje się przepisy Kodeksu cywilnego o przyjęciu i odrzuceniu spadku oraz o odpowiedzialności za długi spadkowe.

§ 2. Przepis § 1 stosuje się również do odpowiedzialności spadkobierców za:

1) zaległości podatkowe, w tym również za zaległości, o których mowa w art. 52 § 1;

2) odsetki za zwłokę od zaległości podatkowych spadkodawcy;

3) pobrane, a niewpłacone podatki z tytułu sprawowanej przez spadkodawcę funkcji płatnika lub inkasenta;

4) niezwrócone przez spadkodawcę zaliczki na naliczony podatek od towarów i usług oraz ich oprocentowanie;

5) opłatę prolongacyjną;

6) koszty postępowania podatkowego;

7) koszty upomnienia i koszty postępowania egzekucyjnego prowadzonego wobec spadkodawcy powstałe do dnia otwarcia spadku”.

Natomiast w Pana wypadku chodzi, jak rozumiem, nie tyle o to, czy ojciec zalegał z podatkami, ile czy w ogóle płacił podatki w latach 1970-2009 r. Zwykle takie zaświadczenia z urzędu wydawane są na potrzeby np. postępowania o zasiedzenie nieruchomości. Większość podatków nie będzie ujęta w zaświadczeniu z art. 306f, ponieważ większość zobowiązań podatkowych za ubiegłe lata i tak uległaby przedawnieniu.

Niemniej podstawą mógłby być art. 306a § 1: „organ podatkowy wydaje zaświadczenia na żądanie osoby ubiegającej się o zaświadczenie”.

Zgodnie z dalszą częścią przepisu:

„§ 2. Zaświadczenie wydaje się, jeżeli:

1) urzędowego potwierdzenia określonych faktów lub stanu prawnego wymaga przepis prawa;

2) osoba ubiega się o zaświadczenie ze względu na swój interes prawny w urzędowym potwierdzeniu określonych faktów lub stanu prawnego.

§ 3. Zaświadczenie potwierdza stan faktyczny lub prawny istniejący w dniu jego wydania.

§ 4. Zaświadczenie wydaje się w granicach żądania wnioskodawcy.

§ 5. Zaświadczenie powinno być wydane bez zbędnej zwłoki, nie później jednak niż w terminie 7 dni od dnia złożenia wniosku o wydanie zaświadczenia, z zastrzeżeniem § 6.

§ 6. Zaświadczenie, o którym mowa w art. 306m § 1, powinno być wydane bez zbędnej zwłoki, nie później jednak niż w terminie 2 miesięcy od dnia złożenia wniosku o wydanie zaświadczenia”.

„Art. 306b. § 1. W przypadkach, o których mowa w art. 306a § 2, organ podatkowy jest obowiązany wydać zaświadczenie, jeżeli chodzi o potwierdzenie faktów albo stanu prawnego, wynikających z prowadzonej przez ten organ ewidencji, rejestrów lub z innych danych znajdujących się w jego posiadaniu.

§ 2. Organ podatkowy, przed wydaniem zaświadczenia, może przeprowadzić w niezbędnym zakresie postępowanie wyjaśniające”.

Zaświadczenie zawsze wydaje się tylko na wniosek, nigdy zaś z urzędu. Osobą ubiegającą się o wydanie zaświadczenia z urzędu może być w zasadzie każdy, kto ma i wykaże (por. pismo Ministerstwa Finansów z dnia 29 stycznia 2003 r., SP1/8012-30/OS-141/03/AA, Biul. Skarb. 2003, nr 2, s. 11) interes prawny w urzędowym potwierdzeniu określonych faktów lub stanu prawnego. Należy jednak pamiętać o ograniczeniach, które wynikają z ochrony prawnej danych osobowych, oraz z tajemnicy skarbowej. To zaś oznacza, że nie każdy może uzyskać zaświadczenie z urzędu o sytuacji podatkowej innej osoby, np. kontrahenta, dłużnika itp. Wydania zaświadczenia mogą żądać osoby, które łączy z podatnikiem stosunek prawny, z którego wynika m.in. odpowiedzialność podatkowa (np. nabywca środka transportowego podatnika – por. wyrok NSA z dnia 18 czerwca 2003 r., sygn. akt SA/Bd 1591/03, POP 2004, z. 5, poz. 97; C. Kosikowski, w: R. Dowgier, Ordynacja podatkowa, Komentarz, LEX 2011, komentarz do art. 306a).

Podsumowując – organ podatkowy winien wydać Panu zaświadczenie o tym, czy ojciec płacił podatki. Wystarczy, że Pan wykaże swój interes prawny, tj. np. to, iż informacje te są Panu potrzebne w określonym postępowaniu.

Zgodnie z art. 306c „odmowa wydania zaświadczenia lub zaświadczenia o treści żądanej przez osobę ubiegającą się o nie następuje w drodze postanowienia, na które służy zażalenie”.

Z kolei na postanowienie wydane w wyniku rozpoznania zażalenia służy skarga do sądu administracyjnego.