Zaniedbane działki, brak udziału w naprawach drogi służebnej, jak zobowiązać sąsiada do współpracy?

Służebność drogi i jej naprawa

Jeśli w akcie notarialnym nie ma szczególnych zapisów co do tej drogi, czyli jej remontów, to obowiązek utrzymywania urządzeń potrzebnych do wykonywania służebności gruntowej obciąża właściciela nieruchomości władnącej. Stanowi tak art. 289 § 1 Kodeksu cywilnego (K.c.):

„§ 1. W braku odmiennej umowy obowiązek utrzymywania urządzeń potrzebnych do wykonywania służebności gruntowej obciąża właściciela nieruchomości władnącej.

§ 2. Jeżeli obowiązek utrzymywania takich urządzeń został włożony na właściciela nieruchomości obciążonej, właściciel odpowiedzialny jest także osobiście za wykonywanie tego obowiązku. Odpowiedzialność osobista współwłaścicieli jest solidarna.”

Zgodnie z tym artykułem obowiązek utrzymania urządzeń potrzebnych do wykonywania służebności gruntowej spoczywa na właścicielu nieruchomości władnącej. Nieruchomość władnąca to nieruchomość, na rzecz której ustanawia się służebność. Nieruchomość obciążona to nieruchomość obciążona obowiązkiem ustanowienia służebności.

Strony mogą jednak ustalić, że obowiązek dbania o taką drogę będzie w całości lub w części spoczywał na właścicielu nieruchomości obciążonej (służebnej), dlatego też warto przypomnieć sobie treść aktu notarialnego. Jeśli obowiązek utrzymywania urządzeń został nałożony na właściciela nieruchomości obciążonej, właściciel odpowiedzialny jest także osobiście za wykonywanie tego obowiązku. Oczywiście nie dotyczy to np. drogi polnej naturalnie utwardzonej na skutek przejeżdżania po niej, czyli zaznaczonej na gruncie jedynie koleinami. Dopiero gdyby doszło do utwardzenia takiej drogi, wówczas to utwardzenie musi być odpowiednio utrzymywane.

Szkody wynikłe z zaniedbań na sąsiedniej nieruchomości – wybujała roślinność

Co do zaniedbywania działek – Pański sąsiad ma obowiązek utrzymywania ich w taki sposób, by negatywnie nie oddziaływały na nieruchomość sąsiednią. Sąd zapewne nakazałby uprzątnięcie wybujałej roślinności i dbanie, aby nie szkodziła w przyszłości Pana własności. Oczywiście sądy w takich sprawach są ostatecznością, czyli jeśli nie dojdzie do polubownego rozwiązania tego rodzaju problemu.

Ponadto należy mieć na uwadze art. 144 Kodeksu cywilnego, który stanowi, że właściciel nieruchomości powinien przy wykonywaniu swego prawa powstrzymywać się od działań, które by zakłócały korzystanie z nieruchomości sąsiednich ponad przeciętną miarę, wynikającą ze społeczno-gospodarczego przeznaczenia nieruchomości i stosunków miejscowych. Niewątpliwe „niszczenie” pana działki poprzez chwasty, korzenie jest naruszeniem tego artykułu. Przysługuje zatem Panu roszczenie o przywrócenie stanu zgodnego z prawem i o zaniechanie naruszeń. Żądanie zaprzestania naruszeń prawa własności oznacza roszczenie o zaniechanie na przyszłość trwałego lub powtarzającego się wkraczania w sferę cudzego prawa własności.

W Pana sytuacji niewątpliwie dochodzi do naruszenia prawa. Warto więc zacząć od próby porozumienia się z sąsiadem, a dopiero gdyby tego nie udało się osiągnąć, skierować pozew do sądu.