Zamieszkiwanie bez tytułu prawnego do lokalu – gazownia i energetyka odmawiają podłączenia mediów

Czy zakład energetyczny słusznie odmawia zawarcia umowy o dostarczanie energii z osobami które nie posiadają tytułu prawnego do lokalu?

W takiej sytuacji jak Pani znajduje się wiele osób na skutek działań właścicieli mieszkań chcących „przyspieszyć” opuszczenie przez osobę zajmującą bezumownie lokal mieszkalny.

Sytuacja takich osób nie jest łatwa.

Zakłady energetyczne często odmawiają zawarcia umowy o dostarczanie energii z osobami, które nie posiadają tytułu prawnego do zajmowanego lokalu.

Podstawą odmowy jest brak zgody właściciela na zainstalowanie licznika i na dostawę energii.

Stosownie do art. 7 ust. 1 ustawy Prawo energetyczne, przedsiębiorstwo energetyczne zajmujące się przesyłaniem lub dystrybucją paliw gazowych lub energii jest obowiązane do zawarcia umowy o przyłączenie do sieci z podmiotami ubiegającymi się o przyłączenie do sieci, na zasadzie równoprawnego traktowania, jeżeli istnieją techniczne i ekonomiczne warunki przyłączenia do sieci i dostarczania tych paliw lub energii, a żądający zawarcia umowy spełnia warunki przyłączenia do sieci i odbioru. Jeżeli przedsiębiorstwo energetyczne odmówi zawarcia umowy o przyłączenie do sieci, jest obowiązane niezwłocznie pisemnie powiadomić o odmowie jej zawarcia Prezesa Urzędu Regulacji Energetyki i zainteresowany podmiot, podając przyczyny odmowy.

Jednak zgodnie z ust. 3 art. 7 ustawy, obowiązek, o którym mowa w ust. 1, nie dotyczy przypadku, gdy ubiegający się o zawarcie umowy o przyłączenie do sieci nie ma tytułu prawnego do korzystania z obiektu, do którego paliwa gazowe lub energia mają być dostarczane.

Tak więc należy uznać, że zakład energetyczny czy gazownia nie mają obowiązku zawarcia z Panią umowy o dostarczanie energii czy gazu. Jak z powyższych przepisów wynika, przedsiębiorstwo energetyczne jest zobowiązane do zawarcia umowy wyłącznie z osobą, która posiada tytuł prawny do nieruchomości czy też mieszkania.

To, że zakład energetyczny odmawia Pani zawarcia umowy od dostawę energii, nie jest działaniem bezprawnym.

Jak przekonać zakład energetyczny i gazownię do zawarcia umowy o dostawę mediów nie będąc właścicielem lokalu?

Może Pani spróbować jeszcze raz zwrócić się do zakładu energetycznego i gazowni z pisemną prośbą o podłączenie Pani do sieci i zawarcie z Panią umowy o dostawę mediów.

W piśmie takim może Pani zwrócić uwagę na to, że brak zgody właściciela jest działaniem złośliwym i mającym na celu tylko i wyłącznie dokuczenie Pani.

Proszę wskazać, że nie ma Pani co prawda tytułu prawnego do lokalu, w którym Pani zamieszkuje, ale stosownie do przepisów prawa może Pani zamieszkiwać w tym lokalu, aż do czasu przeprowadzenia eksmisji do lokalu socjalnego.

Art. 14 ust. 6 ustawy o ochronie praw lokatorów wskazuje, iż orzekając o uprawnieniu do otrzymania lokalu socjalnego, sąd nakazuje wstrzymanie wykonania opróżnienia lokalu do czasu złożenia przez gminę oferty zawarcia umowy najmu lokalu socjalnego.

Może Pani również wskazać, że pozbawienie Pani dostawy energii elektrycznej pozbawia Panią minimum egzystencji. Brak dostawy energii powoduje, że nie może Pani choćby przyrządzić ciepłego posiłku, czy też nawet podgrzać wody w celu zapewnienia należytych warunków sanitarnych czy higienicznych.

Instalacja licznika przedpłatowego na prośbę lokatora

Stosownie do art. 6a ust. 1 Prawa energetycznego przedsiębiorstwo energetyczne może zainstalować przedpłatowy układ pomiarowo-rozliczeniowy służący do rozliczeń za dostarczane paliwa gazowe, energię elektryczną lub ciepło, jeżeli odbiorca:

1. co najmniej dwukrotnie w ciągu kolejnych 12 miesięcy zwlekał z zapłatą za pobrane paliwo gazowe, energię elektryczną lub ciepło albo świadczone usługi przez okres co najmniej jednego miesiąca;
2. nie ma tytułu prawnego do nieruchomości, obiektu lub lokalu, do którego są dostarczane paliwa gazowe, energia elektryczna lub ciepło;
3. użytkuje nieruchomość, obiekt lub lokal w sposób uniemożliwiający cykliczne sprawdzanie stanu układu pomiarowo-rozliczeniowego.

Jak z powyższego przepisu wynika, zakład energetyczny może zainstalować licznik przedpłatowy w sytuacji, jeżeli odbiorca nie ma tytułu prawnego do zajmowanego lokalu.

Z mojego doświadczenia mogę powiedzieć, że, mimo wcześniejszych oporów dostawców mediów, w kilku przypadkach udało się doprowadzić do podłączenia osób znajdujących się w podobnej do Pani sytuacji do sieci energetycznej. W takich sprawach najważniejsza jest dobra wola dostawcy energii.

Jeżeli dostawcy odmówią, można spróbować zwrócić się do Urzędu Regulacji Energetyki z prośbą o pomoc w rozstrzygnięciu sporu z dostawcami.

Należy się zastanowić również, czy ma Pani jakieś możliwości zobowiązania właściciela lokalu do umożliwienia Pani korzystania z energii elektrycznej i gazu.

Przepisy o ochronie posiadania

Nie posiada Pani tytułu prawnego do lokalu. Jednak jest Pani posiadaczem lokalu mieszkalnego. Stosownie do art. 342 Kodeksu cywilnego nie wolno naruszać samowolnie posiadania, chociażby posiadacz był w złej wierze.

Jak z powyższego wynika, posiadanie lokalu mieszkalnego podlega ochronie prawa, nawet jeżeli władanie lokalem mieszkalnym nie opiera się na żadnym tytule prawnym.

Zgodnie z art. 343¹ Kodeksu cywilnego, do ochrony władania lokalem stosuje się odpowiednio przepisy o ochronie posiadania.

Według art. 344 § 1 Kodeksu cywilnego, przeciwko temu, kto samowolnie naruszył posiadanie, jak również przeciwko temu, na czyją korzyść naruszenie nastąpiło, przysługuje posiadaczowi roszczenie o przywrócenie stanu poprzedniego i o zaniechanie naruszeń. Roszczenie to nie jest zależne od dobrej wiary posiadacza ani od zgodności posiadania ze stanem prawnym, chyba że prawomocne orzeczenie sądu lub innego powołanego do rozpoznawania spraw tego rodzaju organu państwowego stwierdziło, że stan posiadania powstały na skutek naruszenia jest zgodny z prawem.

Czy pozbawienie dostawy energii do lokalu może być uznane za naruszenie posiadania?

Pozbawienie Pani jako osoby, która włada lokalem, dostawy energii może być uznane za naruszenie Pani posiadania.

Mogłaby Pani wystąpić do sądu z pozwem o przywrócenie naruszonego posiadania. Jak już wspomniałem powyżej, posiadanie podlega ochronie nawet jeżeli jest posiadaniem w złej wierze.

W pozwie mogłaby Pani żądać, aby właściciel przywrócił stan poprzedni (doprowadził do takiej sytuacji, aby mogła Pani korzystać z energii elektrycznej i gazu) i zaniechał naruszeń w przyszłości.

Pozew należy złożyć w sądzie rejonowym właściwym miejscowo ze względu na miejsce położenia lokalu mieszkalnego, który Pani zajmuje.

Opłata od pozwu o ochronę naruszonego posiadania

Opłata od pozwu o ochronę naruszonego posiadania jest stała i wynosi 200 zł.

Należy pamiętać, iż roszczenie o ochronę posiadania wygasa, jeżeli nie będzie dochodzone w ciągu roku od chwili naruszenia. Jeżeli więc od chwili pozbawienia Pani energii elektrycznej i gazu minął już ponad rok, to Pani roszczenie już wygasło i w przypadku złożenia pozwu do sądu zostanie on oddalony.

Co do Pani pytania o znaczenie faktu, iż jest Pani zameldowana w mieszkaniu od 46 lat, informuję, że zameldowanie jest instytucją prawa administracyjnego, służy ewidencji ludności, a z faktu zameldowania w danym lokalu nie można rościć sobie prawa do lokalu, w którym się przebywa. Zameldowanie nie jest tytułem prawnym do lokalu.

Zameldowanie poświadcza wyłącznie fakt, iż dana osoba przebywa w danym miejscu z zamiarem stałego lub czasowego pobytu.

Potwierdza to wprost art. 9 ust. 2b ustawy z dnia 10 kwietnia 1974 r. o ewidencji ludności i dowodach osobistych (j.t. Dz. U. 2006 r. Nr 139, poz. 993), zgodnie z którym, zameldowanie w lokalu służy wyłącznie celom ewidencyjnym i ma na celu potwierdzenie faktu pobytu w tym lokalu.

To, że jest Pani zameldowana, może pomóc Pani w ubieganiu się o podłączenie mediów, ale, jak już wskazałem, przedsiębiorstwo energetyczne ma obowiązek zawarcia umowy tylko z osobą, która posiada tytuł prawny do lokalu. Fakt zameldowania w lokalu poświadcza to, że przebywa Pani w tym lokalu i jest jego posiadaczką. Posiadanie również nie jest prawem, a stanem faktycznym.

Jeśli jest Pani zainteresowana dalszą pomocą to informuję, że świadczymy również usługi w zakresie przygotowania pism (np. pozwów o ochronę naruszonego posiadania czy pisma do dostawców mediów), reprezentacji przedsądowej oraz sądowej.