Zalewanie działek i domów po opadach

Zarządzanie drogami publicznymi

Zgodnie z art. 19 ustawy o drogach publicznych:

„1. Organ administracji rządowej lub jednostki samorządu terytorialnego, do którego właściwości należą sprawy z zakresu planowania, budowy, przebudowy, remontu, utrzymania i ochrony dróg, jest zarządcą drogi.

2. Zarządcami dróg, z zastrzeżeniem ust. 3, 5, 5a i 8, są dla dróg:

1) krajowych – Generalny Dyrektor Dróg Krajowych i Autostrad;

2) wojewódzkich – zarząd województwa;

3) powiatowych – zarząd powiatu;

4) gminnych – wójt (burmistrz, prezydent miasta).

(…)

4. Zarządzanie drogami publicznymi może być przekazywane między zarządcami w trybie porozumienia, regulującego w szczególności wzajemne rozliczenia finansowe. Zarządcy dróg mogą zawierać także porozumienia w sprawie finansowania albo dofinansowania zadań z zakresu zarządzania drogami z budżetów jednostek samorządu terytorialnego.

5. W granicach miast na prawach powiatu zarządcą wszystkich dróg publicznych, z wyjątkiem autostrad i dróg ekspresowych oraz dróg, o których mowa w przepisach wydanych na podstawie art. 5 drogi krajowe ust. 2a, jest prezydent miasta.

(…)”.

Zgodnie z powyższym zarządcą drogi krajowej jest Generalny Dyrektor Dróg Krajowych i Autostrad, chyba że doszło do przekazania zarządzania w drodze porozumienia.

Obowiązki zarządcy drogi

Ustawodawca w art. 20 owej ustawy w sposób przykładowy wyliczył obowiązki zarządcy drogi. I tak:

„Do zarządcy drogi należy w szczególności:

• opracowywanie projektów planów rozwoju sieci drogowej oraz bieżące informowanie o tych planach organów właściwych do sporządzania miejscowych planów zagospodarowania przestrzennego;
• opracowywanie projektów planów finansowania budowy, przebudowy, remontu, utrzymania i ochrony dróg oraz drogowych obiektów inżynierskich;
• pełnienie funkcji inwestora;
• utrzymanie nawierzchni drogi, chodników, drogowych obiektów inżynierskich, urządzeń zabezpieczających ruch i innych urządzeń związanych z drogą;
• realizacja zadań w zakresie inżynierii ruchu;
• przygotowanie infrastruktury drogowej dla potrzeb obronnych oraz wykonywanie innych zadań na rzecz obronności kraju;
• koordynacja robót w pasie drogowym;
• wydawanie zezwoleń na zajęcie pasa drogowego i zjazdy z dróg oraz pobieranie opłat i kar pieniężnych;
• prowadzenie ewidencji dróg, obiektów mostowych, tuneli, przepustów i promów oraz udostępnianie ich na żądanie uprawnionym organom;
• sporządzanie informacji o drogach publicznych oraz przekazywanie ich Generalnemu Dyrektorowi Dróg Krajowych i Autostrad;
• przeprowadzanie okresowych kontroli stanu dróg i drogowych obiektów inżynierskich oraz przepraw promowych, ze szczególnym uwzględnieniem ich wpływu na stan bezpieczeństwa ruchu drogowego;
• wykonywanie robót interwencyjnych, robót utrzymaniowych i zabezpieczających;
• przeciwdziałanie niszczeniu dróg przez ich użytkowników;
• przeciwdziałanie niekorzystnym przeobrażeniom środowiska mogącym powstać lub powstającym w następstwie budowy lub utrzymania dróg;
• wprowadzanie ograniczeń lub zamykanie dróg i drogowych obiektów inżynierskich dla ruchu oraz wyznaczanie objazdów drogami różnej kategorii, gdy występuje bezpośrednie zagrożenie bezpieczeństwa osób lub mienia;
• dokonywanie okresowych pomiarów ruchu drogowego;
• utrzymywanie zieleni przydrożnej, w tym sadzenie i usuwanie drzew oraz krzewów;
• nabywanie nieruchomości pod pasy drogowe dróg publicznych i gospodarowanie nimi w ramach posiadanego prawa do tych nieruchomości;
• nabywanie nieruchomości innych niż wymienione w pkt 17 na potrzeby zarządzania drogami i gospodarowanie nimi w ramach posiadanego do nich prawa”.

Wobec powyższego powinna Pani wystąpić ze stosownym wnioskiem do zarządcy drogi (tj. prawdopodobnie do Generalnej Dyrekcji Dróg Krajowych i Autostrad, chyba, że na podstawie porozumienia zarząd przekazano innemu podmiotowi wówczas należy go ustalić i zwrócić się do niego), powołując się na treść cytowanego powyżej artykułu (tj. art. 19 ust. 2 pkt 1, względnie ust. 4 i art. 20 ustawy o drogach publicznych).

Jeśli GDDIA nie zastosuje się do Pani wezwania, to może Pani podjąć działania na podstawie art. 29 ustawy z dnia 18 lipca 2001 r. Prawo wodne. Zgodnie z jego treścią:

„1. Właściciel gruntu, o ile przepisy ustawy nie stanowią inaczej, nie może:

1) zmieniać stanu wody na gruncie, a zwłaszcza kierunku odpływu znajdującej się na jego gruncie wody opadowej, ani kierunku odpływu ze źródeł - ze szkodą dla gruntów sąsiednich;

2) odprowadzać wód oraz ścieków na grunty sąsiednie.

2. Na właścicielu gruntu ciąży obowiązek usunięcia przeszkód oraz zmian w odpływie wody, powstałych na jego gruncie wskutek przypadku lub działania osób trzecich, ze szkodą dla gruntów sąsiednich.

3. Jeżeli spowodowane przez właściciela gruntu zmiany stanu wody na gruncie szkodliwie wpływają na grunty sąsiednie, wójt, burmistrz lub prezydent miasta może, w drodze decyzji, nakazać właścicielowi gruntu przywrócenie stanu poprzedniego lub wykonanie urządzeń zapobiegających szkodom”.

Zalewanie nieruchomości po opadach

Z treści art. 29 ust. 3 Prawa wodnego wynika, że przesłankami wydania nakazów w tym trybie jest ustalenie, że właściciel gruntu (w tym przypadku Generalna Dyrekcja Dróg Krajowych i Autostrad) spowodował zmiany stanu wody na swoim gruncie i zmiany te wywierają szkodliwy wpływ na grunty sąsiednie. Organ zobowiązany jest ustalić trzy grupy okoliczności: fakt zmian na gruncie, zmianę stosunków wodnych i szkodliwy wpływ tych zmian na Pani grunt. Z treści art. 29 ust. 2 Prawa wodnego wynika, że nie ma znaczenia, kto faktycznie dokonał zmian na gruncie, a jedynie fakt, iż właściciel (Generalna Dyrekcja Dróg Krajowych i Autostrad), ma obowiązek zapewnić, aby taka zmiana nie wpływała szkodliwie na nieruchomości sąsiednie, w tym na Pani nieruchomość.

Obowiązek naprawy po zalaniach

Jeśli to faktycznie woda uszkodziła Pani nieruchomość, to zarządca drogi ma obowiązek naprawy na podstawie przywrócenia stanu poprzedniego w związku z odszkodowaniem. Ale należałoby udowodnić, że to zarządca odpowiada za uszkodzony zjazd. Wniosek w tym temacie należy złożyć do wójta lub burmistrza czy prezydenta miasta na podstawie art. 104 Kodeksu postępowania administracyjnego w związku z art. 29 ust. 3 ustawy z dnia 18 lipca 2001 r. Prawo wodne. Jeśli organ nie wyda decyzji w terminie wskazanym w art. 35 Kodeksu postępowania administracyjnego (maksymalnie 2 miesiące), to ma Pani prawo wnieść ponaglenie na podstawie art. 37 Kodeksu postępowania administracyjnego, do organu wyższego stopnia za pośrednictwem organu prowadzącego postępowanie albo do organu prowadzącego postępowanie – jeżeli nie ma organu wyższego stopnia. Organ rozpatruje ponaglenie w terminie siedmiu dni od dnia jego otrzymania.