Wczasy pod gruszą

„Wczasy pod gruszą” to potoczna nazwa dofinansowania do wypoczynku pracownika lub jego rodziny udzielanego z funduszu socjalnego. Jeżeli pracodawca nie prowadzi takiego funduszu, osobie zatrudnionej może przysługiwać natomiast świadczenie urlopowe.

Dofinansowanie do wczasów z zakładowego funduszu świadczeń socjalnych

Zgodnie z art. 3 ust. 1 ustawy o zakładowym funduszu świadczeń socjalnych¹ – zakładowy fundusz świadczeń socjalnych mają obowiązek utworzyć pracodawcy, którzy zatrudniają 1 stycznia danego roku kalendarzowego co najmniej 20 pracowników. Fundusz ten służy finansowaniu w szczególności różnych form wypoczynku pracowników i ich rodzin. Wypoczynek organizowany przez pracownika we własnym zakresie, do którego może on uzyskać dofinansowanie, nazywany jest właśnie „wczasami pod gruszą".

Wysokość dofinansowania do „wczasów pod gruszą" uzależniona jest od wysokości odpisu dokonywanego przez pracodawcę na fundusz świadczeń socjalnych (odpis podstawowy na jedną osobę zatrudnioną wynosi co do zasady 37,5% przeciętnego wynagrodzenia miesięcznego w gospodarce narodowej w roku poprzednim lub w drugim półroczu roku poprzedniego, jeżeli przeciętne wynagrodzenie z tego okresu stanowiło kwotę wyższą) oraz od sytuacji materialnej i rodzinnej pracownika (przeważnie największe znaczenie ma tutaj wysokość dochodu na jedną osobę w rodzinie pracownika). Szczegółowe zasady udzielania dofinansowania powinny być określone w regulaminie udzielania świadczeń socjalnych. Aby uzyskać świadczenie z funduszu, pracownik powinien złożyć odpowiedni wniosek, który rozpatruje pracodawca lub powołana przez niego komisja socjalna. Decyzja o udzieleniu dofinansowania ma charakter uznaniowy.

Dopłata do wypoczynku u małych pracodawców

Pracodawcy zatrudniający 1 stycznia danego roku kalendarzowego mniej niż 20 pracowników nie mają obowiązku tworzenia funduszu świadczeń socjalnych. Nie oznacza to jednak, że nie mogą takiego funduszu utworzyć. Zamiast tego mogą podjąć decyzję o wypłacaniu pracownikom świadczenia urlopowego w określonej wysokości. Kwota świadczenia urlopowego nie może przekroczyć kwoty odpowiadającej wysokości odpisu podstawowego na fundusz. Świadczenie urlopowe powinno być wypłacane proporcjonalnie do wymiaru czasu pracy pracownika.

Pracownik, który chce uzyskać świadczenie urlopowe musi wykorzystać w danym roku kalendarzowym urlop wypoczynkowy w wymiarze co najmniej 14 kolejnych dni kalendarzowych. Do tego okresu wlicza się dni wolne od pracy. Przykładowo, jeżeli w dwóch kolejnych tygodniach wolnymi od pracy są obydwie soboty i niedziele, pracownik musi „wziąć" 10 dni urlopu, aby uzyskać świadczenie urlopowe.

Pracodawca, który w ogóle nie chce dopłacać do „wczasów pod gruszą”, czyli do wypoczynku pracowników, również ma taką możliwość. Powinien on jednak poinformować osoby zatrudnione o tym, że nie tworzy zakładowego funduszu świadczeń socjalnych oraz że nie będzie wypłacał świadczenia urlopowego. Informację taką należy przekazać do końca stycznia każdego roku, w sposób zwyczajowo przyjęty u danego pracodawcy.

Możliwości zrezygnowania z tworzenia funduszu nie mają pracodawcy prowadzący działalność w formie jednostek budżetowych i samorządowych zakładów budżetowych (czyli w szczególności urzędów). Mają oni obowiązek utworzyć fundusz świadczeń socjalnych bez względu na liczbę zatrudnianych pracowników.

____________________________________
¹Ustawa z dnia 4 marca 1994 r. o zakładowym funduszu świadczeń socjalnych (Dz. U. z 2012 r., poz. 592, z późn. zm.)

Stan prawny obowiązujący na dzień 10.06.2013

Jeżeli chcesz wiedzieć więcej na ten temat – kliknij tutaj i zapytaj prawnika >>