Ważność wydziedziczenia

Wydziedziczenie to instytucja prawa cywilnego skutkująca pozbawieniem zdolności dziedziczenia po spadkodawcy, jak również pozbawieniem prawa do zachowku. Wydziedziczenie, aby było ważne, musi zostać dokonane w ważnie sporządzonym testamencie i musi się opierać na jednej z przyczyn określonych w przepisach Kodeksu cywilnego.

Łukasz Drzewiecki

Opisz swój problem prawny... Zapytaj prawnika »

»Wybrane opinie klientów

Rewelacja!!! Wszystko bardzo klarownie wytłumaczone. Korzystałem z usług nie jednego prawnika, ale tak przygotowane pismo i objaśnienia jakie otrzymałem wprawiło mnie w zdumienie. Wszystko na najwyższym poziomie!!! Polecam serdecznie i dziękuję całemu zespołowi ePorady24, a w szczególności Panu Karolowi Jokielowi.

Zbyszek

Żadna opinia nie wyrazi mojej wdzięczności dla zespołu ePorady. Moja sprawa wydawała mi się tak skomplikowana, że nie do rozwiązania. Nie wiedziałem, od której strony ją zacząć. Szperając w internecie, natrafiłem na ePorady i okazało się, że moją sprawę można zacząć od strony, której absolutnie bym się nie spodziewał.
Jestem bardzo zadowolony z obrotu sprawy, która mnie dotyczy. Z tak znikomych danych, które przekazałem, otrzymałem pismo tak profesjonalnie napisane, jakby zespół ePorady był moim bardzo dobrym znajomym i znał mój problem tak dobrze jak ja. Dziękuję bardzo i będę polecał wszystkim korzystanie z waszych usług.

Henryk

Bardzo, bardzo dziękuję!!! W ciągu dwóch dni otrzymałam więcej wiadomości na temat mojej sprawy niż w ciągu 2 miesięcy od dwóch adwokatów!!!! Do tej pory dowiadywałam się tylko, jakie prawa ma osoba, która naraziła mnie na ogromne szkody, i jakie konsekwencje grożą mi, jeżeli nie będę respektować tych praw. Nawet odpowiedź na dodatkowe pytanie nastąpiła szybciej i była bardziej wyczerpująca niż trwająca od tygodnia dyskusja na ten temat z moim pełnomocnikiem (teraz byłym). O kosztach nie mówiąc. BARDZO POLECAM!!!

Małgorzata

Widziałem już wiele pozwów, ale sporządzony przez prawnika z eporady24.pl jest prawdziwym majstersztykiem i wyrazem profesjonalizmu. Jasno, konkretnie, przy minimum słów, maksimum treści. Do tego relacja jakości do ceny również znajduje swoje uzasadnienie. Z pełnym przekonaniem wygranej sprawy zanoszę pozew do sądu. Nikomu nie należy życzyć sądowych spraw, ale gdyby zaszła potrzeba, z pełnym przekonaniem mogę polecić eporady24.pl.

Jacek

Powiem tak: cuda załatwiane są od ręki! Na sprawie w sądzie sędzina była zaskoczona tak profesjonalnym i rzeczowym przygotowaniem, a wszystko dzięki ePorady24! Zakończyłem sprawę i wygrałem!!!! Polecam ten serwis i serdecznie dziękuję. Tak sprawnej obsługi mógłby pozazdrościć każdy inny serwis! Prawnicy są na najwyższym poziomie!!! Polecam z całego serca!!!

Zbyszek

wszystkie

Zgodnie z art. 1008 Kodeksu cywilnego¹ spadkodawca może w testamencie pozbawić zstępnych, małżonka i rodziców zachowku (zgodnie ze stanowiskiem doktryny² również pozbawić powołania do spadku), a więc wydziedziczyć, jeżeli uprawniony do zachowku:

1. wbrew woli spadkodawcy postępuje uporczywie w sposób sprzeczny z zasadami współżycia społecznego;
2. dopuścił się względem spadkodawcy albo jednej z najbliższych mu osób umyślnego przestępstwa przeciwko życiu, zdrowiu lub wolności albo rażącej obrazy czci;
3. uporczywie nie dopełnia względem spadkodawcy obowiązków rodzinnych.

Wydziedziczenie nie może być ograniczone warunkiem lub terminem, a jego przyczyna powinna wynikać z treści testamentu. Oznacza to, że do ważności wydziedziczenia wymagana jest również ważność testamentu. Nie jest natomiast wymagane sporządzenie testamentu w określonej formie. Wydziedziczenie może zostać dokonane zarówno testamentem napisanym w całości pismem ręcznym, sporządzonym w formie aktu notarialnego, jak i testamentem zwykłym ustnym czy testamentem w jednej z form szczególnych, o których mowa w Kodeksie cywilnym (testament ustny sporządzony w obecności świadków, testament podróżny, testament wojskowy). Spadkodawca sporządzając testament musi wskazać przyczynę wydziedziczenia, jednak nie jest konieczne, aby posługiwał się określeniami ustawowymi, wskazanymi w art. 1008 Kodeksu cywilnego. Wątpliwości co do prawidłowości wskazania przyczyny wydziedziczenia rozstrzyga się, mając na uwadze art. 948 Kodeksu cywilnego, zgodnie z którym testament należy tak tłumaczyć, ażeby zapewnić możliwie najpełniejsze urzeczywistnienie woli spadkodawcy. Jeżeli testament może być tłumaczony rozmaicie, należy przyjąć taką wykładnię, która pozwala utrzymać rozrządzenia spadkodawcy w mocy i nadać im rozsądną treść.

Nawet jeżeli wydziedziczenie zostało dokonane ważnym testamentem i ze wskazaniem przyczyny, nie zawsze będzie skuteczne. Wydziedziczony spadkobierca może powoływać się na bezzasadność wydziedziczenia, tj. podnosić, iż wskazana w testamencie przyczyna wydziedziczenia faktycznie nie istniała. Zgodnie z orzecznictwem Sądu Najwyższego³ także spadkobierca wydziedziczony w testamencie, któremu już z innych przyczyn nie służy roszczenie o zachowek, może w celu ochrony innego interesu prawnego – żądać ustalenia, że wydziedziczenie jest bezpodstawne.

Spadkodawca nie może wydziedziczyć uprawnionego do zachowku, jeżeli mu przebaczył. Jeżeli w chwili przebaczenia spadkodawca nie miał zdolności do czynności prawnych, przebaczenie jest skuteczne, gdy nastąpiło z dostatecznym rozeznaniem.

Skutki wydziedziczenia dotyczą tylko wydziedziczonego, a nie jego zstępnych, którzy zostają powołani do dziedziczenia w jego miejsce. Na mocy art. 1011 zstępni wydziedziczonego zstępnego są uprawnieni do zachowku, chociażby przeżył on spadkodawcę.

___________________________

¹ Ustawa z dnia 23 kwietnia 1964 r. Kodeks cywilny (Dz. U. z 2014 r., poz. 121)

² M. Pogonowski, Wydziedziczenie. Zarys problematyki, Rejent 2005, nr 4, s. 121

³ Wyrok Sądu Najwyższego z dnia 9 grudnia 1974 r. (sygn. akt I CR 873/74)

Stan prawny obowiązujący na dzień 17.12.2014

Jeżeli chcesz wiedzieć więcej na ten temat – kliknij tutaj i zapytaj prawnika >>