Starania o rentę – zastrzeżenia do opinii biegłych lekarzy, niejasności związane z rozwiązanie umowy o pracę

Zacznę od końca, czyli zagadnień związanych z rozwiązaniem Pani umowy o pracę. Otóż w dniu rozwiązania stosunku pracy legitymowała się Pani okresem zatrudnienia: 34 lata, 6 miesięcy i 14 dni. Nagroda jubileuszowa przysługuje za okres rocznicowy – 35 lat, zatem brak uprawnień do świadczenia. Jednak przepisy płacowe zakładu (regulamin wynagradzania, układ zakładowy itp.) mogą przewidywać możliwość wypłacenia nagrody jubileuszowej, do której pracownik nabyłby prawo w okresie 12 miesięcy, licząc od daty rozwiązania stosunku pracy w związku z przejściem na rentę z tytułu niezdolności do pracy. Wówczas nagroda jubileuszowa powinna być wypłacona przez zakład pracy po przyznaniu przez sąd prawa do renty. Zakład pracy powinien także wówczas wypłacić odprawę rentową. W tym celu należy przedłożyć do zakładu pracy wniosek o wypłatę powyższych świadczeń wraz z wyrokiem sądu.

Podstawą rozwiązania umowy, którą zastosował pracodawca, jest poniższy przepis prawa:

„Art. 53. § 1. Pracodawca może rozwiązać umowę o pracę bez wypowiedzenia:

1) jeżeli niezdolność pracownika do pracy wskutek choroby trwa:

(…)

b) dłużej niż łączny okres pobierania z tego tytułu wynagrodzenia i zasiłku oraz pobierania świadczenia rehabilitacyjnego przez pierwsze 3 miesiące – gdy pracownik był zatrudniony u danego pracodawcy co najmniej 6 miesięcy lub jeżeli niezdolność do pracy została spowodowana wypadkiem przy pracy albo chorobą zawodową.”

Prawo pracy stwarza pracodawcy możliwość rozwiązania umowy o pracę bez wypowiedzenia nie tylko w przypadkach zawinionych przez pracownika, lecz również w razie jego przedłużającej się usprawiedliwionej nieobecności. W okresie tej nieobecności pracownik objęty jest zakazem wypowiedzenia umowy o pracę z mocy art. 41 K.p. Po upływie jednak okresu, w którym pracownik korzysta z tej ochrony, powstaje po stronie pracodawcy prawo natychmiastowego rozwiązania umowy o pracę. Pracodawca nie może bowiem w nieskończoność utrzymywać z takim pracownikiem stosunku pracy, lecz musi być uprawniony do zwolnienia miejsca pracy, potrzebnego do zatrudnienia innego pracownika. Niezwłoczne rozwiązanie umowy o pracę z pracownikiem z przyczyn przez niego niezawinionych jest, tak samo jak zwolnienie z winy pracownika, prawem pracodawcy (a więc nie musi on z niego korzystać).

Na mocy art. 53 § 1, ust. 1, pkt b do przyczyn uzasadniających rozwiązanie umowy o pracę bez wypowiedzenia, niezawinionych przez pracownika, należą następujące zdarzenia związane z jego sytuacją osobistą m.in. niezdolność do pracy z powodu choroby trwającej dłużej niż okres pobierania zasiłku chorobowego (łącznie z wynagrodzeniem przysługującym przez pierwsze 35 dni choroby) oraz świadczenia rehabilitacyjnego przez pierwsze 3 miesiące, gdy pracownik był zatrudniony u danego pracodawcy co najmniej 6 miesięcy lub niezdolność do pracy została spowodowana wypadkiem przy pracy albo chorobą zawodową.

Podstawą prawną rozwiązania umowy był art. 53 § 1, pkt 1 lit. b Kodeksu pracy. Zgodnie z nim, jeżeli niezdolność pracownika do pracy wskutek choroby trwała dłużej niż łączny okres pobierania z tego tytułu wynagrodzenia i zasiłku oraz pobierania świadczenia rehabilitacyjnego przez pierwsze 3 miesiące – gdy pracownik był zatrudniony u danego pracodawcy co najmniej 6 miesięcy lub jeżeli niezdolność do pracy została spowodowana wypadkiem przy pracy albo chorobą zawodową – pracodawca może rozwiązać umowę o pracę bez wypowiedzenia.

Dodatkowy zapis, który pracodawca umieścił, nie miał w tej sytuacji żadnego znaczenia, była to wręcz asekuracja pracodawcy, czy chęć usprawiedliwienia podjętych działań.

Przejdźmy teraz do sprawy niezadowalającej Pani opinii biegłych. Otóż zastrzeżenie do opinii winna Pani złożyć do sądu orzekającego przed rozprawą lub zgłosić je na rozprawie pisemnie lub ustnie do protokołu. Zaznaczam, że to sąd orzekający decyduje, czy zgłoszone zastrzeżenia są zasadne. Jeżeli uzna je za zasadne, uwzględni wniosek o powołanie kolejnych biegłych. Zastrzeżenia należy złożyć w dwóch egzemplarzach, drugi egzemplarz zostanie doręczony stronie przeciwnej.

W tym miejscu chciałabym podkreślić istotny dla Pani fakt. Otóż lekarz orzecznik ZUS wydaje orzeczenie, w którym stwierdza niezdolność do pracy w stopniu umiarkowanym. Ma ono zastosowanie do celów rentowych.

Posiadane przez Panią orzeczenie o umiarkowanym stopniu niepełnosprawności wydane przez powiatowy zespół ds. orzekania o stopniu niepełnosprawności nie ma zastosowania do celów rentowych.

Różnica pomiędzy tymi orzeczeniami jest niewielka, patrząc na nazwę, ale istotna bardzo, biorąc pod uwagę zakres uprawnień.

Reasumując, posiada Pani:

1. orzeczenie powiatowego zespołu ds. orzekania o niepełnosprawności stwierdzające umiarkowany stopień niepełnosprawności – na jego podstawie może Pani korzystać z ulg przewidzianych dla osób niepełnosprawnych; może ono także ułatwi Pani znalezienie pracy refundowanej przez PFRON (Państwowy Fundusz Rehabilitacji Osób Niepełnosprawnych);
2. wykorzystała Pani okres zasiłkowy i świadczenie rehabilitacyjne;
3. z powodu długotrwałej absencji chorobowej pracodawca rozwiązał umowę o pracę na podstawie art. 53 § pkt 1 lit. b – w trybie bez wypowiedzenia przez pracodawcę bez winy pracownika;
4. po zakończeniu świadczenia rehabilitacyjnego złożyła Pani wniosek o rentę inwalidzką do ZUS.

Czyli w tej chwili musi Pani po prostu poczekać na rozstrzygnięcie sprawy przez sąd.