Sprawa rozwodowa bez obecności męża

Rozprawa rozwodowa małżonków od lat mieszkających osobno

Z treści Pana pytana wynika, że Pańska przyjaciółka chce rozwiązać swoje małżeństwo przez rozwód. Od kilkudziesięciu lat małżonkowie nie mieszkają ze sobą. Rozwód miałby jednak odbyć się bez obecności męża.

W pierwszej kolejności pozwolę sobie wskazać, iż, jak wynika z Pana opisu sprawy, pomiędzy małżonkami doszło do zupełnego i trwałego rozkładu pożycia małżeńskiego. Skoro małżonkowie od kilkudziesięciu lat nie mieszkają ze sobą, jak mniemam, nie występuje pomiędzy nimi więź gospodarcza, fizyczna i uczuciowa. Istotnym ograniczeniem w sprawie może być stan zdrowia męża. Pisze Pan, że mąż koleżanki jest bardzo poważnie chory, co znacznie ogranicza jego możliwości logistyczne. Zasadne jest bowiem wskazanie na przepis art. 56 § 2 Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego, zgodnie z którym mimo zupełnego i trwałego rozkładu pożycia rozwód nie jest dopuszczalny, jeżeli wskutek niego miałoby ucierpieć dobro wspólnych małoletnich dzieci małżonków albo jeżeli z innych względów orzeczenie rozwodu byłoby sprzeczne z zasadami współżycia społecznego. Proszę zwrócić uwagę na zasady współżycia społecznego. Małżonkowie mają równe prawa i obowiązki w małżeństwie. Są obowiązani do wspólnego pożycia, do wzajemnej pomocy i wierności oraz do współdziałania dla dobra rodziny, którą przez swój związek założyli. Małżonkowie są również zobowiązani do wzajemnej pomocy w razie choroby. Istotnie zatem mąż przyjaciółki może próbować storpedować żądanie rozwiązania małżeństwa, wskazując na chorobę. Przyjaciółka musiałaby się wówczas skupić na wykazaniu, że od dłuższego już czasu mąż choruje, a ona mu w tym nie pomaga, a mimo to nie jest z tego powodu pokrzywdzony i zasady współżycia społecznego w żaden sposób nie ucierpią.

Sąd właściwy do przeprowadzenia rozprawy rozwodowej

Przechodząc do kwestii proceduralnej, w sprawach o rozwód nie ma dowolności sądu. Powództwo ze stosunku małżeństwa wytacza się wyłącznie przed sąd, w którego okręgu małżonkowie mieli ostatnie miejsce zamieszkania, jeżeli choć jedno z nich w okręgu tym jeszcze ma miejsce zamieszkania lub zwykłego pobytu. Z braku takiej podstawy wyłącznie właściwy jest sąd miejsca zamieszkania strony pozwanej, a jeżeli i tej podstawy nie ma – sąd miejsca zamieszkania powoda. Ustawodawca, używając słowa „wyłącznie”, ogranicza możliwość wytoczenia powództwa o rozwód do jednego z ww. sądów w zależności od miejsca zamieszkania.

Wyrok rozwodowy a obecność męża na rozprawie

W mojej ocenie przyjaciółka nie mogłaby wspomnieć w pozwie, że mąż jest chory, lecz winna się skupić na przedstawieniu rozkładu pożycia małżeńskiego oraz jego długości. Rozpoznanie sprawy o rozwód będzie jednak w znacznym stopniu uzależnione od tego, co zrobi jej mąż. Jeżeli bowiem nie odbierze korespondencji, wówczas sąd ma prawo wydać wyrok zaoczny. Jeżeli korespondencję odbierze i wniesienie do sądu odpowiedź na pozew, w której przychyli się do żądania żony, wówczas sąd wyda wyrok w sprawie i de facto sprawa winna zakończyć się na pierwszej rozprawie. Po trzecie może wnieść odpowiedź na pozew i domagać się oddalenia powództwa właśnie z uwagi na stan zdrowia. Wówczas sąd będzie zmuszony ustalić, czy stan zdrowia wymaga opieki osoby trzeciej, czy dotychczas taka opieka przez przyjaciółkę była udzielana. Wszystko z kolei wymaga czasu i dowodów, a najlepszymi są świadkowie.

O ile przyjaciółka sobie tego życzy, jesteśmy gotowi pomóc jej w przeprowadzeniu postępowania o rozwód.