Spadek z Anglii

Jak rozliczyć spadek otrzymany z Anglii?

Zgodnie z ustawą z dnia 28 lipca 1983 r. o podatku od spadków i darowizn (Dz. U. z 2004 r. Nr 142, poz. 1514) nabycie własności rzeczy znajdujących się za granicą lub praw majątkowych wykonywanych za granicą podlega podatkowi, jeżeli w chwili otwarcia spadku lub zawarcia umowy darowizny nabywca był obywatelem polskim lub miał miejsce stałego pobytu na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej.

Niestety Konwencja między Rzecząpospolitą Polską a Zjednoczonym Królestwem Wielkiej Brytanii i Irlandii Północnej podpisana w Londynie dnia 20 lipca 2006 r. (Dz. U. z 2006 r. Nr 250, poz. 1840) w art. 2 stanowi, że Konwencja dotyczy:

1. w Zjednoczonym Królestwie:
   • podatku dochodowego (the income tax),
   • podatku od spółek (the corporation tax),
   • podatku od zysków majątkowych (te capital gains tax),
2. w Polsce:
   • podatku dochodowego od osób fizycznych,
   • podatku dochodowego od osób prawnych.

Jak wyraźnie widać, nie ustalono szczególnego postępowania dotyczącego podatku od spadków i darowizn. Zatem zastosowanie znajdzie wymieniona już ustawa o podatku od spadków i darowizn.

Pyta Pani:

1. Kiedy powstał (powstanie) obowiązek podatkowy w podatku od spadków i darowizn?
2. Według jakiego kursu ustalić podstawę opodatkowania?
3. Jak spełnić warunek przelania darowanej kwoty na konto obdarowanego przy wspólnym posiadaniu konta?

Kiedy powstaje obowiązek podatkowy w przypadku spadku?

Ad 1.

Obowiązek podatkowy powstaje w przypadku dziedziczenia z chwilą przyjęcia spadku.

Ciekawą tezę w podobnej sprawie wysunął w decyzji z dnia 4 kwietnia 2007 r. Dyrektor Izby Skarbowej w Gdańsku (sygnatura: PO/436/1/0002/07), wskazując, że „w omawianej sprawie istotna jest chwila nabycia i przyjęcia masy spadkowej w świetle kanadyjskiego systemu prawnego. W tym miejscu stwierdzić należy, że jeżeli – jak wynika z wniosku Pana (...) – prawo spadkowe obowiązujące w Kanadzie nie zna pojęcia „przyjęcie spadku” i przewiduje nabycie praw do spadku dopiero w momencie otrzymania całego należnego udziału w masie spadkowej, to należy uznać, że obowiązek podatkowy powstanie w chwili otrzymania przez wnioskodawcę całości odziedziczonego spadku. Tymczasem z pisma z dnia 22 listopada 2006 r. wynika, że powiernik majątku nie poinformował ww. o wysokości całości majątku, ani też kiedy ewentualnie nastąpi jego całkowita realizacja, natomiast kwota 25 000 CAD jest pierwszą ratą spadku. Przy tym w ocenie tut. organu podatkowego nabycie praw do spadku będzie miało miejsce w momencie wpływu środków pieniężnych na rachunek bankowy spadkodawcy”.

Ad 2.

Wartość należy ustalić, co do zasady, według cen rynkowych z dnia powstania obowiązku podatkowego – w przytoczonej interpretacji organ wskazuje, że słuszne jest stanowisko wnioskodawcy, że właściwe jest stosowanie przelicznika według kursu średniego NBP z dnia wpływu pieniędzy na rachunek bankowy spadkobiercy.

Ad 3.

Co do zasady zwalnia się od podatku nabycie własności rzeczy lub praw majątkowych przez małżonka, zstępnych, wstępnych, pasierba, rodzeństwo, ojczyma i macochę, jeżeli:

1. zgłoszą nabycie własności rzeczy lub praw majątkowych właściwemu naczelnikowi urzędu skarbowego w terminie 6 miesięcy od dnia powstania obowiązku podatkowego powstałego na podstawie art. 6 ust. 1 pkt 2–8 i ust. 2, a w przypadku nabycia w drodze dziedziczenia w terminie 6 miesięcy od dnia uprawomocnienia się orzeczenia sądu stwierdzającego nabycie spadku, z zastrzeżeniem ust. 2 i 4, oraz
2. udokumentują – w przypadku gdy przedmiotem nabycia tytułem darowizny lub polecenia darczyńcy są środki pieniężne, a wartość majątku nabytego łącznie od tej samej osoby w okresie 5 lat, poprzedzających rok, w którym nastąpiło ostatnie nabycie, doliczona do wartości rzeczy i praw majątkowych ostatnio nabytych, przekracza kwotę określoną w art. 9 ust. 1 pkt 1 – ich otrzymanie dowodem przekazania na rachunek bankowy nabywcy albo jego rachunek prowadzony przez spółdzielczą kasę oszczędnościowo-kredytową lub przekazem pocztowym.

Ustawodawca wymaga do korzystania ze zwolnienia dowodu przekazania na rachunek nabywcy lub przekazu pocztowego. Może Pani zatem przyjąć kwotę przekazem pocztowym.

Ustawodawca nie przewidział sytuacji, w której darczyńca i obdarowany posiadają wspólny rachunek. Logika wskazuje, że warunek byłby spełniony również wtedy, gdyby to, że rachunek jest wspólny, wynikało z umowy z prowadzącym go bankiem czy SKOK-iem, jednak wykładnia językowa przepisu nie wskazuje na taką możliwość.

Odpłatne zbycie nieruchomości a podatek

Zgodnie z ustawą wolne od podatku dochodowego – po spełnieniu określonych warunków – mogą być dochody z odpłatnego zbycia nieruchomości i praw majątkowych, o których mowa w art. 10 ust. 1 pkt 8 lit. a–c:

1. nieruchomości lub ich części oraz udziału w nieruchomości,
2. spółdzielczego własnościowego prawa do lokalu mieszkalnego lub użytkowego oraz prawa do domu jednorodzinnego w spółdzielni mieszkaniowej,
3. prawa wieczystego użytkowania gruntów.

Zbycie prawa partycypacji w TBS a podatek 

Nie określa tu ustawodawca prawa partycypacji w TBS. Prawo to jest prawem majątkowym, którego cesję, a dokładniej dochód z cesji, opodatkowuje się w zeznaniu rocznym – jest to przychód z odpłatnego zbycia (art. 10 ust. 1 pkt 7 – kapitały pieniężne i prawa majątkowe, w tym odpłatne zbycie praw majątkowych innych niż wymienione w pkt 8 lit. a–c). Nie jest to ani nieruchomość, ani udział w niej, ani spółdzielcze własnościowe prawo itd.

Zatem, moim zdaniem, nie może być mowy o zwolnieniu cesji tego prawa z opodatkowania. Nie przewiduje tego ustawodawca.

W praktyce osoby dokonujące takiej cesji płacą od umowy podatek od czynności cywilnoprawnych i dochód opodatkowują w zeznaniu rocznym. Można prawo to zbyć pod nieobecność męża – polecam tu notarialne pełnomocnictwo.

Jeżeli sprzedawca prawa uzyskuje dochody, np. ze stosunku pracy, emerytury lub renty, obowiązany jest – moim zdaniem – samodzielnie wpłacić zaliczkę na podatek od uzyskanego dochodu. Nie jest to jednak reguła i wiele osób rozlicza przychód w zeznaniu rocznym (czasem organ sam wskazuje taki sposób rozliczenia). Zgodnie jednak z art. 40 ustawy zaliczka powinna być obliczona i wpłacona do urzędu skarbowego w terminie do 20. dnia miesiąca następującego po miesiącu, w którym dochód był uzyskany, a za grudzień – w terminie złożenia zeznania podatkowego. Jeśli podatnik nie uzyskuje wymienionych dochodów, podatek opłacić winno się w terminie złożenia zeznania rocznego.

Niestety przepisy są niejednoznaczne, zatem powyższa odpowiedź może być inna od interpretacji przepisów, jakiej w trakcie kontroli (czynności sprawdzających) dokonać mogą organy podatkowe. Jedyną metodą zabezpieczająca podatnika jest wystąpienie z wnioskiem o indywidualną interpretację do ministra finansów na druku ORD-IN.