
Indywidualne porady prawne
Służebność gruntowa – jak ją znieść?Autor: Izabela Nowacka-Marzeion |
W 2002 r. na mojej działce ustanowiono służebność przejazdu i przechodu na rzecz sąsiada. Droga ta przebiega przez środek mojej działki i utrudnia mi korzystanie z nieruchomości. Co istotne – sąsiad nie korzysta z tej drogi, nie jest mu do niczego potrzebna. Czy w tej sytuacji istnieje możliwość zniesienia służebności przejazdu i przechodu? |
Sprawę można załatwić na dwa sposoby. Odnoszą się do nich poniższe artykuły Kodeksu cywilnego (w skrócie K.c.).
„Art. 293. § 1. Służebność gruntowa wygasa wskutek niewykonywania przez lat dziesięć.
§ 2. Jeżeli treść służebności gruntowej polega na obowiązku nieczynienia, przepis powyższy stosuje się tylko wtedy, gdy na nieruchomości obciążonej istnieje od lat dziesięciu stan rzeczy sprzeczny z treścią służebności.
Art. 294. Właściciel nieruchomości obciążonej może żądać zniesienia służebności gruntowej za wynagrodzeniem, jeżeli wskutek zmiany stosunków służebność stała się dla niego szczególnie uciążliwa, a nie jest konieczna do prawidłowego korzystania z nieruchomości władnącej”.
W przypadku gdy służebność nie była wykorzystywana, można żądać stwierdzenia jej wygaśnięcia, jeśli zaś stała się zbędna lub uciążliwa – żądać jej zniesienia.
Ponadto zgodnie z art. 295 K.c. „jeżeli służebność gruntowa utraciła dla nieruchomości władnącej wszelkie znaczenie, właściciel nieruchomości obciążonej może żądać zniesienia służebności bez wynagrodzenia”.
Pojęcie wygaśnięcia odnosi się więc do sytuacji, kiedy ustanie następuje w wyniku sprecyzowanych w ustawie okoliczności, bez konieczności wydania orzeczenia sądu czy podejmowania jakiejś innej czynności. Zajście którejś z podanych okoliczności powoduje więc zawsze koniec istnienia danej służebności, a jeżeli dojdzie do procesu sądowego, wydany w nim wyrok jedynie stwierdzi ten stan rzeczy (będzie tzw. wyrokiem deklaratywnym).
Jeśli więc służebność gruntowa nie była wykonywana przez 10 lat – proszę zagrodzić nieruchomość i zagospodarować „drogę”.
Pojęcie zniesienia dotyczy natomiast sytuacji, kiedy służebność nie jest już konieczna dla prawidłowego korzystania z nieruchomości władnącej. Chodzi więc o przypadki, gdy służebność stała się szczególnie uciążliwa wskutek zmiany stosunków lub utraciła dla nieruchomości władnącej wszelkie znaczenie.
Zniesienie wymaga wówczas inicjatywy właściciela nieruchomości obciążonej, który może wystąpić z odpowiednim żądaniem do właściciela nieruchomości władnącej i dopiero zgoda tego ostatniego na ustanie służebności (wyrażona w jednostronnym oświadczeniu woli o zrzeczeniu się służebności lub w umowie z właścicielem nieruchomości obciążonej, co ma miejsce zwłaszcza, gdy zniesienie następuje za wynagrodzeniem) lub wyrok sądu sprawiają, że służebność ustaje. Orzeczenia sądowe są wtedy konstytutywne.
Można sprawę załatwić u notariusza poprzez zniesienie służebności – oświadczenie właściciela nieruchomości władnącej, czyli uprawnionej.
Bliskie pojęciu zniesienia jest też zwolnienie nieruchomości od służebności, o którym mowa w art. 290 § 1 i § 2 Kodeksu cywilnego.
Sprawy o zmianę treści lub sposobu wykonywania służebności, jej wygaśnięcie i zniesienie należą zawsze do postępowania procesowego – również gdy dotyczą służebności drogi koniecznej.
Jeśli więc sąsiad nie wyrazi zgody na polubowne załatwienie tematu – w przypadku gdyby nie było podstaw do wygaśnięcia służebności – sprawa w sądzie będzie w zasadzie formalnością z uwagi na to, że sąsiad ma dostęp do drogi publicznej.
Masz podobny problem prawny? Opisz swoją sprawę, wypełniając formularz poniżej ▼▼▼. Zadanie pytania do niczego nie zobowiązuje.
Zapytaj prawnika ![]() O autorze: Izabela Nowacka-Marzeion Magister prawa, absolwentka Wydziału Prawa Uniwersytetu Kardynała Stefana Wyszyńskiego w Warszawie. Doświadczenie zdobyła w ogólnopolskiej sieci kancelarii prawniczych, po czym podjęła samodzielną praktykę. Specjalizuje się w prawie cywilnym, rodzinnym, pracy oraz ubezpieczeń społecznych. Posiada bogate doświadczenie w procedurach administracyjnych oraz postępowaniach cywilnych. Prywatnie interesuje się sukcesją i planowaniem spadkowym oraz zabezpieczeniem firm. |
|
Zapytaj prawnika
Najnowsze pytania w dziale
Komentarze (0):
Uwaga!
Szanowni Państwo!
Nasi prawnicy nie odpowiadają na pytania zadawane w formie komentarza pod tekstem. Jeśli chcą Państwo powierzyć swój problem naszym prawnikom, prosimy kliknąć tutaj >>